حمایت پومپئو از مردم ایران پوچ است

باربارا اسلاوین

دیپلماسی ایرانی: تحریم، عادت دولت های آمریکا شده است. وقتی در موضع تردید قرار می گیرند، هم دولت و هم مجلس، از سلطه طولانی مدت آمریکا بر سیستم مالی بین المللی برای هدف قرار دادن کشورها، نهادها و افراد سوء استفاده می کنند. این کار از لحاظ سیاسی آسان است و خطرات اقدامات نظامی را ندارد.

اما دولت ترامپ ممکن است از اعمال مجدد تحریم های بانکی و نفتی علیه ایران در تاریخ 5 نوامبر پشیمان شود، علی رغم این واقعیت که ایران همچنان به توافق هسته ای سال 2015، که پرزیدنت دونالد ترامپ به طور یک جانبه از آن خارج شد، پایبند مانده است.

متحدان آمریکا در اروپا و رقبایش مانند روسیه و چین – که همچنان از برجام حمایت می کنند – از اقدامات آمریکا خشمگین هستند و برای بی اثر کردن کمپین فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، راه هایی خواهند یافت. ایران با این امید در توافق مانده است که ترامپ فقط یک دوره رئیس جمهور خواهد بود.

دولت ترامپ مصر است که هدفش از خروج از توافق  هسته ای، که واقعا دستیابی ایران را به سلاح هسته ای تا سال 2030 غیرممکن کرده، مذاکره برای یک "توافق بهتر" است. با این حال، برای برآورده کردن شرایط ترامپ، جمهوری اسلامی ایران باید سیاست های خارجی و داخلی این چهل سال اخیرش را تغییر دهد.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ترامپ، در دومین سخنرانی اصلی خودش برای شروع مذاکرات جدید 12 خواسته را لیست کرد که از جمله آنها توقف کامل برنامه های هسته ای و موشکی و خروج کامل ایران از درگیری های منطقه بود. او بعدا یک مورد سیزدهم که پایان دادن به نقض حقوق بشر است را نیز به این موارد اضافه کرد. پومپئو این مورد را زمانی اضافه کرد که آمریکا همچنان متحد عربستانی مانده که به طرزی وحشیانه یک خبرنگار مقیم آمریکا، جمال خاشقجی، را در کنسولگری اش در استانبول به قتل رسانده است.

در حقیقت، در ادامه این تحریم ها علیه ایران هیچ هدف قابل قبولی نمی توان یافت، به غیر از اینکه ترامپ به یکی از وعده های انتخاباتی اش عمل می کند و مردم ایران را فقیرتر می کند. دولت ایران در حال حاضر متوسل به تکنیک های آشنا برای دور زدن تحریم های امریکا، از جمله خاموش کردن سیگنال های شناسایی تانکر های نفتی اش شده است.

به احتمال زیاد تهران برای ادامه تامین بودجه گروه های نظامی، ذخیره خوبی از ارزهای احتیاطی دارد و از کشورهایی مانند عراق و افغانستان دلار خواهد آورد. این مردم عادی ایران هستند که بیشترین آسیب را متحمل خواهند شد که پومپئو در حمایتی پوچ گفته بود از صدای اعتراض آنها حمایت می کند، در حالی که دولت سفر ایرانی ها را به آمریکا ممنوع کرده است. دولت ترامپ حتی مشخص نکرده است که ایران چگونه می تواند به واردات دارو های اساسی از اروپا ادامه دهد، هر چند که مبادلات انسان دوستانه باید مبری از تحریم ها باشند.

بهترین تفسیری که می توان از سیاست آمریکا داشت این است که هدف آن کاهش دخالت های منطقه ای ایران است، که اگر محقق شود ترامپ آن را یک پیروزی برای خود تلقی خواهد کرد. این همان الگویی است که برای کره شمالی پیاده شد – که نتیجه آنچنانی به همراه نداشت. اگر واقعا این هدفشان است، نیازمند دیپلماسی جدی با ایران است، شاید میانجی قرار دادن یک قدرت منطقه ای بی طرف مثل عمان شروع خوبی باشد.

در عین حال، تغییرات بازار نفت و اینکه ایران و شرکا تجاری اش تا چه میزان در شکست دادن تحریم ها موفق خواهند بود، بسیار حائز اهمیت است. اتحادیه اروپا در حال ایجاد ساز و کار جدیدی برای دور زدن سیستم مالی آمریکا است که نه تنها تجارت با ایران را تسهیل خواهد کرد بلکه می تواند در آینده، استفاده از تحریم به عنوان ابزاری دیپلماتیک را کم اثر کند.

هنوز معلوم نیست که واکنش مردم به دور جدید تحریم ها چه خواهد بود. آنها در حال حاضر از اینکه برجام شرایط اقتصادی را آن گونه که مقامات وعده داده بودند، بهبود نبخشیده است، عصبانی هستند. در حالی که از اوضاع ناراضی هستند، اما مردم ایران وطن پرستان مغروری هستند. با توجه به اینکه این دولت ترامپ بود که برجام را نقض کرد و نه ایران، مردم ایران دیگر نمی توانند مقاماتشان را به خاطر مشکلات مقصر بدانند. در حقیقت، راهپیمایی امسال به خاطر سالگرد تسخیر سفارت آمریکا در تهران بزرگتر و پرشورتر از سال های قبل بود.

اگر مردم ایران – که در گذشته از میان مردم خاورمیانه از طرفداران اصلی آمریکا بودند – ضد آمریکا شوند، یک فقدان استراتژیک بزرگ برای واشنگتن خواهد بود و در عوض به دنبال تقویت روابط با قدرت های مستبد رو به رشد آسیا خواهند بود. با توجه به جمعیت بیش از 80 میلیونی ایران که اکثریت شان تحصیلات عالی دارند و اقتصاد متنوع آن، ایران نسبت به دشمنان منطقه ای اش، گزینه بهتری برای سرمایه گزاری طولانی مدت است. بیگانه و فقیر کردن مردمش، با هدف رسیدن به یک "توافق بهتر" باعث تضعیف منافع آمریکا و ارزش های آمریکایی می شود.

منبع: نشنال اینترست / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33