پکن تل ‌آویو را با سرمایه برای توسعه اغوا می ‌کند

دیپلماسی ایرانی: رابطه چین با اسرائیل با رویکرد این کشور در باقی خاورمیانه کاملا متفاوت است. اسرائیل نزدیک ترین متحد ایالات متحده در منطقه به شمار می‌ رود و برای محافظت از خود به شدت به نیروی نظامی آمریکا وابسته است. با این حال، چین سعی دارد با استفاده از توان خود در سرمایه گذاری های مالی برای خود در اسرائیل و سراسر منطقه خاورمیانه جا باز کند. وانگ کیشان، معاون رئیس جمهوری چین، 25 اکتبر از سفر سه روزه خود به اسرائیل بازگشت. او در این سفر سعی داشت ابتکارعمل کمربند و جاده را توسعه دهد و بر نفوذ ایالات متحده در اسرائیل تاثیر بگذارد. این دیدار تنها چند تحول جدید در روابط پکن و تل آویو ایجاد کرد و با وعده تجارت آزاد و همکاری های آتی همراه بود، اما همین اندک تحولات با افزایش نگرانی ایالات متحده درباره نفوذ پکن در تل آویو انجامید.

در کوتاه مدت، چین تلاش خواهد کرد به فناوری اسرائیل و دانش فنی آن در زمینه آغاز کسب و کارهای جدید دست بیابد. اما در بلند مدت، هدف چین ایجاد همکاری و شراکتی بزرگ تر است تا بتواند درها را به روی تحولات استراتژیک در خاورمیانه در آینده بگشاید. برای دستیابی به چنین هدفی چین باید بر روابط نزدیک اسرائیل و ایالات متحده چیره شود و هر مانعی را که واشنگتن بر سر راهش می گذارد، بردارد.

چین برای رهایی از این موانع چشم انداز سرمایه گذاری را مطرح کرده است. اسرائیل برای تقویت زیرساخت های خود به این حمایت مالی نیاز دارد و و باتوجه به چشم انداز دو برابر شدن جمعیت اسرائیل در 30 سال آینده، این نیاز بسیار ترغیب کننده است. هزینه پیشبرد پروژه های زیرساختی از جمله ساخت دو بندر، جاده ها و خطوط حمل و نقل ریلی حدود 200 میلیارد یورو برآورد شده که باتوجه به اینکه مجموع تولید ناخالص داخلی آن در سال به حدود 350 میلیارد دلار می رسد، این رقم بسیار بالاست. از یک طرف، سرمایه گذاری کنونی ایالات متحده در زیرساخت های اسرائیل بسیار ناچیز است و از طرف دیگر، این سرمایه گذاری ها تنها در بخش تولیدات صورت می گیرد.

استیون منوچین، وزیر خزانه داری ایالات متحده، 21 اکتبر گفت که کشورش قصد دارد حمایت مالی خود را از اسرائیل در زمینه پروژه های زیرساختی بیشتر کند، اما حتی اگر بخواهد و تا زمانی که چنین کاری انجام دهد، چین بسیار جلوتر خواهد بود.

اسرائیل در مقابل سرمایه گذاری های چین، دسترسی به برخی از برترین دانشگاه ها خود را پیشنهاد کرده که به ویژه با تشدید جنگ تجاری پکن و واشنگتن، برای چین از اهمیت بالایی برخوردار است. اسرائیل همچنین با امضای توافقی 10 ساله و روادید چندبار ورود در سال 2016، فرصت های گردشگری را برای چین افزایش داده است. این توافق همچنین برای تاجرانی که بین چین و اسرائیل در سفر هستند، اهمیت دارد.

اما همچنان چین و اسرائیل اختلافات گسترده ای با یکدیگر دارند. اسرائیل با شدت تمام استراتژی ضدایرانی خود را پیش می برد که این مساله ثبات منطقه را به خطر می اندازد و در نتیجه بر ابتکارعمل کمربند و جاده چین تاثیر منفی می گذارد. در مقابل، چین خریدار عمده نفت ایران و از حامیان اصلی توافق هسته ای با این کشور بوده که اسرائیل به شدت با آن مخالف است. چین همچنین برای چندین دهه در شورای امنیت سازمان ملل علیه اسرائیل رای داده که جدیدترین نمونه آن محکوم کردن تصمیم ایالات متحده به انتقال سفارتش به بیت المقدس بوده است. پکن همچنین سعی می کند در مناقشه بین اسرائل و فلسطین بی طرف بماند و این در حالی است که تل آویو انتظار دارد شرکایش این مشکل را نادیده بگیرند. چین همچنین به دنبال دستیابی به صنعت انرژی جهان عرب است. باتوجه به همه این مسائل، تقویت روابط با اسرائیل برای چین به شدت دشوار خواهد بود. اما چین یک مزیت هم دارد و آن این است که نفوذ چندانی بر هیچ یک از طرفین مناقشه در روند صلح خاورمیانه ندارد و می تواند بدون هیچ دردسری خود را از این درگیری کنار بکشد.

در حال حاضر، معاملات اقتصادی ابزار اصلی چین برای افزایش نفوذ در اسرائیل است. اما این معاملات تجاری توجه ایالات متحده را به خود جلب کرده اند و هیچ شکی نیست که روابط نزدیک واشنگتن و تل آویو به تلاش های پکن ضربه می زند. سیاست ایالات متحده علیه ایران هم در اقدامات چین در منطقه اختلال ایجاد می کند. با این حال، ایالات متحده پاسخگوی نیازهای مالی اسرائیل نبوده و همین مساله سبب می شود پکن بخت زیادی برای امضای توافق های جدید با تل آویو داشته باشد.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی