هدف از ایجاد کار گروه ایران در واشنگتن چیست؟
دسیسه مخفی ترامپ علیه ایران
جو ماکارون
دیپلماسی ایرانی : هیچ کس به خوبی یک رجل در واشنگتن نمی تواند با استفاده از کلمات پر طمطراق و گول زننده، یک روز اداری خسته کننده را تبدیل به مخاطره ای مهیج کند و شاید هم گاهی اوقات وحشتی جهانی را رقم بزند. خبر ایجاد "کار گروه ایران" در وزارت امور خارجه آمریکا، در 16 ام آگوست، یکی از همین لحظات بود که باعث سردرگم شدن ناظران بوروکراسی آمریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ شده است.
وزارت امور خارجه، وقتی که یک کشور خاص با یک بحران سیاسی روبه رو می شود یا در الویت های آمریکا جایگاه بالایی دارد، یک یگان ویژه تشکیل می دهد. اما معمولا کسی به خودش زحمت نمی دهد به این مسئله اعتراض کند. باراک اوباما در زمان ریاست جمهوری اش "سزار" هایی را، که مقامات رده بالا بودند، در کنار سایر نهادها و دیپلمات ها مسئول تصمیم گیری، گذاشته بود. وقتی ترامپ در ژانویه 2017 قدرت را در دست گرفت، این مقامات را برکنار کرد و گفت بودجه برای آنها هدر می رود. پنجشنبه گذشته وزیر امور خارجه، مایک پومپئو، در سخنرانی خبر از تغییر مقام یک مسئول داد: برایان هوک از مقام مشاور سیاست گذار به نماینده ویژه ی ایران تنزل مقام پیدا کرد و تنها چند همکار بی نام و نشان خواهد داشت تا دسیسه مخفی کار گروه ایران را شکل دهند.
قطعا با در نظر گرفتن این مسئله که اعلام تشکیل این کار گروه به طرز زیرکانه ای همزمان با شصت و پنجمین سال سرنگونی نخست وزیر ایران، محمد مصدق، بوده باعث به وجود آمدن موجی از ترس شده است. صلح طلبان هشدار دادند که این دسیسه ما را به یاد روزهای قبل از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 می اندازد آن هم در حالی که جنگ طلبان بر طبل براندازی رژیم می کوبند.
شایان ذکر است که وزارت امور خارجه به طور همزمان، البته بی سر و صدا، سفیر سابق، جیمز جفری را به عنوان نماینده ویژه جدید برای سوریه تعیین کرده است. ایجاد کار گروه ایران، پوششی است برای تاکتیک قدیمی آمریکا که البته دولت ترامپ دیر متوجه آن شده است که اگر می خواهد دیپلماسی آمریکا حداقل به ظاهر بار دیگر موثر واقع شود، نیازمند آن است.
مسئله عجیب این است که مایک پومپئو جزئی از این کار گروه ایران نیست. پنجشنبه گذشته، وی به شکلی مختصر برایان هوک را معرفی کرد و از صحنه خارج شد. از زمان سخنرانی اصلیش علیه ایران در ژوئیه گذشته، پومپئو از جانب متحدان ترامپ در کنگره تحت فشار قرار گرفت. آنها معتقد بودند که تفکر ایدئولوژیکی پومپئو می تواند آمریکا را درگیر جنگ با ایران کند. یک هفته بعد ترامپ با بیان اینکه حاضر است با ایران مذاکره کند، توجهات را از روی وزیرش برداشت: "بدون هیچ پیش شرطی" و "هر موقع که بخواهند".
کار گروه ایران به منظور نظم و شکل بخشیدن به سیاست های بی سر و سامان آمریکا به وجود آمد. پومپئو و وزیر دفاع، جیمز ماتیس، قطعا بر سر چگونه مدیریت کردن چالش ایران با یکدیگر رو در رو دیدار نمی کنند. دولت ترامپ به یک نیروی تمام وقت احتیاج داشت تا رهبران مخالف سایر کشورها که نمی خواهند با اعمال مجدد تحریم های امریکا همکاری کنند را به راه بیاورد. کار گروه ایران نیز همین گونه است که البته کاملا با گروهی که دولت اوباما برای مذاکرات هسته ای ایران شکل داده بود، فرق دارد. با این حال، این گروه در ابتدا فعالیت های منطقه ای گسترده تر ایران را در دستور کار قرار داده است که نشان دهنده رویکرد ترامپ در مرتبط ساختن این فعالیت ها با توافق هسته ای ایران است.
تصمیم بر ایجاد این کار گروه همچنین نشان می دهد که کاخ سفید متوجه شده که اعمال مجدد تحریم ها بر ایران، کاری بسیار دشوار خواهد بود و ممکن است ایران به این زودی ها پای میز مذاکره نیاید. بر خلاف تحریم های زمان اوباما عدم وجود اجماع بین المللی مستلزم تلاش های دیپلماتیک بسیاری برای متقاعد کردن کشورهایی همچون هند، چین و عراق برای خودداری از تجارت با ایران است.
به نظر می رسد هدف از سیاست های مبهم آمریکا در قبال تهران، از اعلام آمادگی برای مذاکرات بدون پیش شرط تا راه انداختن جنگ روانی، جلوگیری از پیش بینی اهداف امریکا توسط ایران است. دولت ترامپ در تلاش است تا رژیم ایران را به سه کنج بکشاند و آن کسانی که در این شرایط قرار گرفته اند معمولا یا تسلیم شده اند یا ناامیدانه تقلا کرده اند. در حال حاضر رهبر ایران، آیت الله خامنه ای می گوید با آمریکا نه حرفی دارد و نه جنگی. نه آمریکا و نه ایران موضع نظامی خود را در منطقه تغییر نداده اند و تاکتیک های خود را در کشورهایی مانند عراق و لبنان، که قدرت نفوذ برابری در آنها دارند، تغییر آن چنانی نداده اند. تنش بین واشنگتن و تهران حداقل تا پایان سال ادامه خواهد داشت و ایران سعی خواهد کرد که تحریم ها را دور بزند. عجیب است اما اگر آمریکا تصمیم بگیرد در قبال ایران کاری انجام دهد، یا درگیر جنگ شود و یا وارد مذاکره شود، کار گروه ایران به طور خودکار احتمالا منحل خواهد شد.
منبع: الجزیره / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33
نظر شما :