مراقب صحبت های مان درباره ایران باشیم

سوفیا مک کلنن

دیپلماسی ایرانی: اینکه ما در مورد ایران چگونه صحبت می کنیم مهم است – و فقط توییت تهدید آمیز ترامپ مهم نیست.

ما دیگر عادت داریم. بیدار شویم، اخبار را چک کنیم، متوجه شویم پرزیدنت ترامپ به یک ملت دیگر توهین کرده و رسانه ها قرار است تمام روز به آن بپردازند. اما پیام تهدید آمیز ترامپ به رئیس جمهوری ایران، حسن روحانی، فرای انتطاراتی بود که از او می رفت:

خطاب به رئیس جمهور ایران، روحانی: هیچ وقت، هیچ وقت ایالات متحده را دوباره تهدید نکن وگرنه عواقبی را متحمل خواهید شد که بر سر کمتر کسانی در طول تاریخ آورده ایم. ما دیگر آن کشوری نیستیم که حرف های جنون آمیز شما را در مورد خشونت و مرگ تحمل کنیم. حواست باشد!

• دونالد جی. ترامپ، 23 ژوئیه 2018

مسئله ای بسیار متضاد و مقداری آزار دهنده در مورد هشدار آخر "حواست باشد!" وجود دارد چون تا کنون خود ترامپ حواسش نبوده است.

لفاظی های ترامپ، بیش از اقدامات دولتش مسئله ساز شده است. همه ی شواهد دال بر این است که دولت ترامپ مصمم است تا تنش و رویارویی با ایران را افزایش دهد و احتمالا برای سرنگونی حکومت تلاش می کند. همان طور که رکسانا فرمان فرمائیان، رئیس مرکز تحقیقاتی الجزیره در دانشگاه کمبریج، می گوید: "مشاوران جدید ترامپ، مدت ها است که به دنبال جنگ با ایران هستند و متحدان منطقه ای آمریکا، عربستان و اسرائیل، باعث تشدید تهدیدها شده اند تا ایران را از داخل بی ثبات کنند و در نهایت حکومت را تغییر دهند."

فرمانفرمائیان توضیح می دهد که چرا احتمال وقوع یک جنگ تمام عیار با ایران کم است: روابط ضعیف ترامپ با اروپا، روابط قوی اش با روسیه (که نمی خواهد در پایین دستش جنگی رخ دهد) و وابستگی ترامپ به روسیه در سوریه، مانع از وقوع این جنگ خواهد شد. اما او معتقد است که موضع خصمانه ی ترامپ علیه ایران، مایه ی نگرانی جدی است به ویژه اینکه "سیاست های خصمانه در قبال خاورمیانه، مانند خود ترامپ دمدمی مزاجانه است."

یکی از دلایل بی ثباتی منطقه، از دیدگاه ویجی پراشاد، انباشتگی بالای تسلیحات نظامی است. با توجه به افزایش قابل توجه فروش سلاح در دولت ترامپ، آمریکا نیمی از سلاح هایش را به خاورمیانه می فروشد. این مسئله حائز اهمیت است که فروش سلاح، به جای بنیاد گرایی، هیزم در آتش درگیری های خاورمیانه می اندازد.

همانطور که پارشاد خاطرنشان می کند، بهای این قراردادهای خرید سلاح را انسان ها با جان خود می دهند. او به جنگ یمن اشاره کرد جایی که عربستان و امارات، به گفته سازمان ملل، "بدترین بحران انسانی" را به وجود آورده اند. پارشاد اشاره کرد که 75 درصد از جمعیت یمن – حدود 22 میلیون نفر – در تنگنای شدید قرار دارند. نیمی از این جمعیت – بیش از 11 میلیون – کودک هستند. در یمن هر 10 دقیقه یک کودک می میرد.

ایران اعلام کرده است که در اوایل این هفته، رزمایشی نظامی در خلیج فارس برگزار خواهد کرد. این اعلامیه گمانه زنی ها را در مورد یک درگیری نظامی با امریکا قوت داده است.

اگر درگیری نظامی بین ایران و آمریکا رخ دهد از دو چیز می توان مطمئن بود: حملات هوایی رخ خواهد داد و به موجب آن مردم غیر نظامی کشته خواهند شد. با این حال، رسانه های خبری اصلی، از پوشش اقدامات ترامپ علیه ایران که می تواند موجب درگیری نظامی شود، خودداری کرده اند.

فرید زکریا، در شبکه ی سی.ان.ان. میزبان برنامه ای بود که در آن با مارک گرشت، افسر سی.آی.ای، و تریتا پارسی، کارشناس مسائل ایران در مورد اینکه آیا سیاست های دولت ترامپ در قبال ایران می تواند منجر به براندازی نظام شود صحبت می کرد.

پس از این برنامه، لی کمپ، کمدین و فعال سیاسی، در توییترش گفت: "سی.ان.ان. برنامه ای اجرا کرد با این موضوع که آیا آمریکا باید ایران را سرنگون کند و اینکه چه حکومتی باید جایگزین آن شود. این برنامه نشان داد که هیچ ایرادی ندارد و درست است که آمریکا سایر کشورها را نابود کند و جان میلیون ها نفر را بگیرد."

زکریا، مانند بسیاری از صاحب نظران، فراموش کرده است که مخاطب این برنامه می تواند هر کسی باشد. ما می دانیم که داعش یاد گرفته چگونه از این کلیپ ها به نفع خودش استفاده کند و آنها را در فیلمهایش بگنجاند تا تشان دهد غرب برای مسلمانان هیچ ارزشی قائل نیست.

این حرف من به این معنا نیست که از ترس داعش خود سانسوری کنیم و مراقب صحبت هایمان باشیم. این یادآوری است برای سیاستمداران و صاحب نظرانمان که بدانند صحبت هایشان را تعداد زیادی از مردم می شنوند. معمولا این گونه به نظر می رسد منتقدانی مانند زکریا فراموش می کنند که گفتگوهایشان در مورد اینکه آمریکا چه کار باید و نباید در کشوری انجام دهد، توسط مردم همان کشور شنیده می شود.

پس تنها این صحبت های تهدید آمیز ترامپ نیست که موجب افزایش تنش با ایران می شود. ما باید مراقب صحبت های سرد و بی احساسمان در مورد سرنگونی یک حکومت باشیم. مهمتر از همه، ما باید محتاط باشیم که چطور این لفاظی ها اغلب به عنوان پوششی برای اقدامات نظامی تهاجمی استفاده می شود و چه عواقب فاجعه باری دارند.

منبع: سالن / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33