سیاست پشت پرده ی کارشکنی اروپا در برجام

الدار ممدوف

دیپلماسی ایرانی: همانطور که اتحادیه اروپا در تلاش است تا بسته ای کارآمد از انگیزه های اقتصادی به منظور مجاب کردن ایران برای ماندن در برجام ارائه دهد، برخی از افراد سعی می کنند تا این تلاش ها را بی ثمر کرده و سیاست های اتحادیه را همراستا با استراتژی ترامپ در منزوی کردن ایران، قرار دهند.

یک مثال در این ارتباط، تلاش پارلمان اروپا بود برای سد کردن راه یکی از اقدامات اساسی، که دولت های عضو اتحادیه برای محافظت از برجام ارائه کرده بودند: الزام کردن بانک سرمایه گذاری اروپا در حمایت مالی از پروژه های سرمایه گذاری در ایران. وقتی 4 ژوئن این پیشنهاد ارائه شد، پارلمان دو ماه برای اعلام مخالفت فرصت داشت تا با صادر کردن قطعنامه ای سد راه این اقدام شود.

اولین تلاش، در 28 ژوئن در کمیته ی بودجه انجام شد. پیش نویس قطعنامه را جرارد دپرز، سیاستمدار بلژیکی و سخنگوی اتحاد لیبرال ها و دموکرات های اروپا در کمیته ی بودجه تهیه کرده بود. این قطعنامه شامل نگرانی هایی بود که مدیر ارشد بانک سرمایه گذاری اروپا آنها را بیان کرد. وی گفت که اگر این بانک به همکاری با ایران بپردازد، در معرض تحریم های آمریکا قرار خواهد گرفت.

اما برخی اظهارات سیاسی گستاخانه نیز وجود داشت که هیچ ربطی نه به برجام و نه به اقدام مربوطه داشت. به عنوان مثال اینکه ایران "حامی اصلی تروریسم است" و "کشوری است که روحانی ها بر آن حاکم اند" جایی که "قدرت در دست نهادهایی است که مردم انتخابشان نکرده اند" و نقض حقوق بشر "هنوز فراگیر و سیستماتیک است." همچنین ایران متهم شد به "نقض مداوم الزامات بین المللی در رابطه با بازدارندگی برنامه ی هسته ای اش" و به طرز عجیب و غریبی متهم به "آماده شدن برای شکست برجام" شد – علی رغم پیشینه ی موثقی که ایران در تبعیت از برجام دارد. این قطعنامه به طور کامل در کمیته شکست خورد.

چرا یک گروه سیاسی اصلی و حامی سیاست های اروپا، مانند اتحاد لیبرال ها و دموکرات های اروپا، به رهبری نخست وزیر بلژیک و گای ورهوفستات - که حامی تبدیل شدن اتحادیه ی اروپا به یک ابرکشور با نام ایالات متحده ی اروپا است – برای تخریب برجام اقدام می کنند؟ در حالی که برجام تنها دستاورد دیپلماتیک اتحادیه ی اروپا است. به این خاطر که دپرز، رئیس کمیته ی غیر رسمی "دوستان ایران آزاد" در پارلمان اروپا است. تنها هدف این کمیته، سخن گفتن از جانب گروه رانده شده ی مجاهدین خلق (فرقه منافقین) است که تا سال 2012 در فهرست تروریستی اتحادیه ی اروپا بوده و همیشه مخالف ایجاد روابط دوستانه بین اتحادیه ی اروپا و جمهوری اسلامی بوده است.

شکست در کمیته ی بودجه نتوانست مانع آنها شود. کسانی که می خواهند بر سر راه اقدامات اتحادیه ی اروپا سنگ اندازی کنند، به دنبال جلب تمام آراء هستند. این بار اقدامی دیگر اتخاذ شد: گروه محافظه کار افراطی اروپای آزاد و دموکراسی مستقیم که از مخالفان افزایش قدرت اتحادیه ی اروپا، از جمله حزب مستقل بریتانیا و سایر پوپولیست ها تشکیل شده است. این گروه دقیقا همان قطعنامه ای که در کمیته با شکست مواجه شد را ارائه کرد. این بار هم از طرف پارلمان اروپا با رای قاطع 573 در مقابل 93 رای و 11 رای غایب این قطعنامه رد شد.

در واقع هیچ شانسی وجود نداشت که این قطعنامه تایید شود. گروهک مجاهدین خلق، در سال های اخیر قدرتش رو به افول رفته است. برخی از حامیان تاثیرگذاراش را از دست داده است. بر اساس شواهدی که اخیرا در اتحادیه ی اروپا نشان داده شد، اعضای پارلمان بیشتر مخالف سوء استفاده های اعضاء این گروهک هستند. این گروهک به جای اینکه به دنبال اهدافش باشد تنها تلاشش جلوگیری و به تاخیر انداختن عادی سازی روابط بین اتحادیه ی اروپا و ایران است.

با این وجود جنگ هنوز تمام نشده است. آمریکا در تلاش است تا خود را به اعضای ضعیف تر اتحادیه ی اروپا، مانند کشورهای حوزه ی بالتیک، لهستان و مجارستان نزدیک کند تا در مورد ایران به جای اینکه طرف بروکسل را بگیرند حامی واشنگتن باشند.

با توجه به این اتفاقات،  این رای گیری در پارلمان اروپا، قدرت سیاسی ویژه ای به فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا، داد تا به همراه فرانسه، آلمان و انگلیس، یک بسته شامل انگیزه های اقتصادی برای ایران آماده کنند. در نهایت، مسئله ی حفاظت ار برجام، برای اتحادیه ی اروپا چیزی بیشتر از توافق منع گسترش سلاح های اتمی با ایران است. این نبردی است برای نجات نظم جهانی قاعده مند و چند جانبه از جنگ کسانی که می خواهند آن را نابود کنند.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33