هشدار 1+4 به آمریکا درباره تاثیر تحریم‌ها بر بازطراحی راکتور اراک و تغییر کاربری فردو
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات های غربی گزارش داد: بازگرداندن تحریم های آمریکا علیه ایران، باز طراحی راکتور آب سنگین اراک و تغییر کاربری سایت فردو در این کشور را با مشکل مواجه می کند.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، طرف های باقیمانده در توافق هسته ای با ایران به آمریکا هشدار داده اند که تصمیم این کشور برای خروج از این توافق، تلاش های چین و روسیه برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران یعنی بازطراحی راکتور آب سنگین اراک و تغییر کاربری سایت فردو را با مشکل مواجه خواهد کرد.
بر اساس توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی، راکتور اراک باید به گونه ای بازطراحی شود که نتواند پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی تولید کند. همچنین سایت فردو نیز قرار است به یک مرکز فناوری، فیزیکی و هسته ای تبدیل شود.
به گزارش رویترز، وضع مجدد تحریم های آمریکا علیه سازمان انرژی اتمی ایران سبب خواهد شد تا شرکت های غیرآمریکایی در معرض خطر جریمه های واشنگتن به دلیل تعامل با این سازمان قرار گیرند که شامل شرکت هسته ای ملی چین و روس اتم روسیه می شود. این دو شرکت در حال حاضر در حال انجام اقدامات مربوط به منع اشاعه در راکتور اراک و تاسیسات فردو هستند اما تاکنون به درخواست ها برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخی نداده اند.
به گفته سه دیپلمات اروپایی، دیگر طرف های توافق هسته ای یعنی روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان جمعه گذشته در نشستی در وین که برای اولین بار پس از خروج آمریکا از توافق برگزار شده بود، درباره این موضوع رایزنی و پکن و مسکو نگرانی هایشان را نسبت به تاثیر تحریم های آمریکا بر فعالیت هایشان در ایران ابراز کردند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی این وضعیت را احمقانه توصیف کرد و گفت که خروج آمریکا از توافق خطر بروز یک مشکل اشاعه را ایجاد خواهد داد چرا که تحریم های واشنگتن ممکن است کار روی راکتور اراک و فردو را متوقف کند.
این دیپلمات گفت که این وضعیت ممکن است منجر به تعلیق تغییرات در برنامه هسته ای ایران شود که کاملا نامعقول است.
کریستوفر فورد دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که واشنگتن برای رسیدگی به نگرانی ها نسبت به تحریم سازمان انرژی اتمی ایران قصد دارد چه کاری انجام دهد و چگونه می خواهد منافع آمریکا را حفظ کند، تنها گفت که آمریکا از موضع دیگر طرف ها در قبال سازمان انرژی اتمی ایران مطلع است.
وی ادامه داد: دولت آمریکا در حال بررسی دقیق این سوالات است.
این مقام آمریکایی همچنین با تکیه بر ادعاهای بی اساس واشنگتن علیه کشورمان، افزود: موضع ما در قبال ایران، دستیابی به منافع منع اشاعه پایدار و همیشگی به علاوه مهار کردن تمامی فعالیت های مخرب این کشور است.
بنابر این گزارش، توافق هسته ای ایران و گروه موسوم به 1+5 که در ژوئیه 2015 حاصل شد، منجر به رفع تحریم های ایران در قبال محدودیت فعالیت های هسته ای این کشور شد اما دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا که از همان آغاز فعالیت های انتخاباتی اش از این توافق انتقاد می کرد، سرانجام روز هشتم ماه می خروج از توافق را اعلام کرد و گفت که به دنبال یک توافق گسترده تر است که نه تنها برنامه هسته ای ایران، بلکه برنامه موشکی بالستیک این کشور را محدود و حمایت تهران از گروه هایی در سوریه، عراق، لبنان و یمن را متوقف می کند.
یک دیپلمات اتحادیه اروپا در این باره تصریح کرد: همگان روی حفظ منافع اقتصادی این توافق متمرکز هستند اما اگر (طرف های باقی مانده) در بخش اجرای (مفاد) هسته ای شکست بخورند در حالیکه ایران همچنان به تعهداتش پایبند است، بسیار تمسخرآمیز خواهد بود.
بر اساس این توافق، تولید اورانیوم غنی شده در سایت فردو متوقف می شود و از روسیه می خواهد تا در همکاری با ایران در این تاسیسات روی تولید ایزوتوپ های پایدار کار کند. در خصوص اراک نیز این توافق مشخص می کند که طراحی جدید باید با هدف کاهش تولید پلوتونیوم و جلوگیری از تولید پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی در فعالیت عادی آن باشد. این توافق همچنین سوختی که در اراک باید استفاده شود را مشخص می کند و می گوید که سوخت مصرفی برای تمام عمر این راکتور باید از ایران خارج شود.
این سه دیپلمات اروپایی علاوه بر این گفتند که روسیه و چین به ویژه در نشست وین در این باره ابراز نگرانی کرده و تاکید کرده اند که متعهد به انجام پروژه های هسته ای شان (در ایران) هستند اما نسبت به تحریم های آمریکا نیز نگرانند.
دو مقام غربی دیگر نیز تایید کردند که این موضوع در نشست هفته گذشته وین مورد بحث و رایزنی قرار گرفته است.
این در حالی است که آمریکا که خود در ابتدا یک کارگروه را برای بازطراحی راکتور اراک در همکاری با چین هدایت می کرد، در نشست وین شرکت نکرده بود.
نماینده پکن در این رایزنی ها روز جمعه گذشته به خبرنگاران گفت که طرف های مانده در توافق هسته ای باید یک همکار دیگر برای پیشبرد کار روی راکتور اراک بیابند.
ریچارد نفیو یک مقام پیشین دولت آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما گفت که بعید است واشنگتن شرکت های دولتی چینی یا روسی را به دلیل همکاری با ایران در زمینه منع اشاعه تحریم کند هر چند که این احتمال هم وجود دارد.
وی تصریح کرد: مشکل واقعی این است که آیا چنین اقدامی مانع از تلاش این شرکت ها و کشورها برای امن تر کردن تاسیسات فردو و اراک می شود یا نه؟ اگر این کار باعث شود که آنها دست از کار خود بردارند و ایران اجازه یابد که فعالیت ها در فردو را از سر گیرد و اراک را به عنوان راکتوری که پلوتونیوم تولید می کند، بازسازی کند بنابراین ما توانسته ایم یک خسارت واقعی به اهداف منع اشاعه مان بزنیم.
نظر شما :