دیپلماسی موشکی اسرائیل و پاسخ روسیه و ایران

نویسنده: تایلر داردن

دیپلماسی ایرانی: پس از جلسه نسبتا هفته گذشته در سوچی میان ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و بشار اسد، که در آن پوتین تاکید کرد که لازم است تمام نیروهای خارجی از سوریه عقب نشینی کنند، گمانه زنی های زیادی درباره منظور اصلی پوتین و پاسخ اسد انجام شده است. بسیاری اشاره کردند که اسد سریعا موافقت خود را اعلام کرده و خواستار خروج نیروهای خارجی غیرقانونی شده است. به این معنی که نیروهای اشغالگر در شمال و شمال شرقی شامل نیروهای آمریکایی و نیروهای ترک و نیروهای نیابتی آنها باید از سوریه خارج شوند. درعین حال بسیاری از رسانه های جریان اصلی غربی ازجمله سی ان ان و واشنگتن پست درخواست پوتین به خروج نیروهای ایران از سوریه مربوط دانسته اند.

قصد پوتین هرچه باشد، ایران اعلام کرد که تا زمانی که دولت اسد از آنها بخواهد در منطقه باقی خواهند ماند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: «اگر سوری ها از ما بخواهند ما آنجا باقی خواهیم ماند. هیچ کس نمی تواند ایران را مجبور به کاری کند. ایران سیاست های مستقل خود را دارد.» او سپس در رابطه با حضور قریب به 2000 نیروی ایالات متحده در مناطق کردنشین اشغال شده سوریه در شمال و شرق این کشور گفت: «آنهایی که بدون اجازه دولت سوریه وارد خاک این کشور شده اند کسانی هستند که باید کشور را ترک کنند.»

همان طور که پیش از این گفتیم روسیه سعی دارد در درگیری های محدود میان سوریه و اسرائیل در حاشیه قرارگرفته و دخالتی نداشته باشد. روسیه به دقت قصد دارد تا تعادل منافع خود در سوریه را حفظ کند و ترجیح می دهد که از یک درگیری مستقیم غیرقابل کنترل میان قدرت های بزرگ اجتناب شود. اما با توجه به رویکرد اسرائیل و نخست وزیر بنیامین نتانیاهو در تعیین خط قرمز برای ایران کنترل اوضاع سخت تر می شود. در جلسات مشترک میان پوتین و نتانیاهو که از سال 2015 تاکنون 6 بار تکرار شده، نخست وزیر اسرائیل بارها اعلام کرده که حضور ایران در سوریه را تحمل نخواهد کرد و نشانه های بیشتری را نشان داده است که برای قطع حضور ایران در منطقه تا جنگ پیش خواهد رفت.

نتانیاهو در نشست ویژه اوت 2017 به پوتین گفت: «ایران در حال پیشروی در کنترل عراق است، یمن تا حد زیادی در کنترل لبنان است. ما نمی توانیم حتی برای دقیقه ای فراموش کنیم که ایران تهدیدی برای اسرائیل است و قصد نابودی ما را دارد. اسرائیل مخالف حضور ایران در سوریه است. ما مطمئنا با هر وسیله ای از خود در برابر آنها و هر تهدیدی دفاع خواهیم کرد.»

حمله اسرائیل به ارتش سوریه و حمله به پایگاه های ایران در سوریه می تواند به جنگی گسترده بدل شود و آتش جنگ را در کل منطقه بگستراند. همین اتفاق نیز افتاد و اسرائیل ادعا کرد که با راکت هایی از سوی ایران مورد حمله قرار گرفت. حقیقت این است که هم ایران و هم سوریه می توانند آشکارا و با اطمینان حضور و باقی ماندن ایران در سوریه را اعلام کنند و این یعنی که دمشق خود را در موقعیت قدرتمند جدیدی می بیند. این موقعیتی است که پس از شلیک موشکی ایران و سوریه به سوی بلندی های جولان در اسرائیل نشان داده شده است.

در این میان دمشق اعلام کرد که حواشی پایتخت را به طور کامل از نیروهای القاعده و داعش پاک کرده است. ارتش سوریه کنترل کامل دمشق و شهرهای حاشیه آن برای نخستین بار از زمان آغاز جنگ در دست گرفته اند. این الگویی است که همواره در چند سال اخیر تکرار شده است. هر بار که ارتش سوریه به موفقیت های نظامی دست پیدا می کند، اسرائیل یا ایالات متحده حملات موشکی ترتیب می دهند. ایالات متحده به نوبه خود در راستای حمایت از اسرائیل از سوی وزیر امور خارجه خود، مایک پومپئو، اعلام کرد که «تهران برای اینکه اقتصاد خود را زنده نگه دارد در تقلا است و باید فهرست 12 گانه درخواست های ایالات متحده را بپذیرد که یکی از این درخواست ها خروج نیروهای ایران از سوریه است.»

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران با رد حملات پومپئو گفت: «مسیر ما اصرار روی این مساله است که ایالات متحده نمی تواند برای جهان تصمیم گیری کند.» روحانی در ادامه گفت: «شما که هستید که برای ایران و جهان تصمیم می گیرید؟ جهان امروز قبول نمی کند که ایالات متحده برای جهان تصمیم بگیرد چرا که کشورها مستقل هستند...آن دوران به اتمام رسیده است...ما مسیر خود را با کمک ملت مان ادامه می دهیم.» جالب است که ببینیم پاسخ روسیه به این جنگ های لفظی چه خواهد بود.

ما در حال حاضر دیپلماسی اسرائیل را در قالب حملات موشکی دیده ایم، اما روسیه و ایران چگونه خط قرمزهای خود را در برابر غرب و اسرائیل ترسیم خواهند کرد؟

منبع: زیروهج/ مترجم: روزبه آرش