ونزوئلا و تکرار تجربه تلخ
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم هادی اعلمی فریمان، آورده است: اپوزیسیون دولت میزان مشارکت در انتخابات را حدود ٣٣ درصد و در طرف مقابل کمیسیون انتخابات ودولت میزان مشارکت را ٤٦ درصد اعلام کرده است. این میزان مشارکت در ونزوئلا از سال ١٩٤٠ به این طرف بی سابقه است. در واقع اولین بحرانی که اکنون ونزوئلا پس از انتخابات با آن مواجه شده، بحران انتخابات است.
زیرا فضایی را ایجاد می کند که دولت نمی تواند حرف زیادی برای گفتن داشته باشد بنابراین همین موضوع تبدیل به اولین گام به سمت بحران خواهد بود. مساله دیگر این است که مشکلات ساختاری در ونزوئلا کماکان به قوت خود باقی است و تحول جدیدی را شاهد نبودیم.
هرچند که مادورو در اولین پیام پس از انتخابات اپوزیسیون را دعوت به آشتی ملی کرده است ولی در عمل این آشتی ملی بی ثمر خواهد بود زیرا تاکنون چند مورد میانجیگری منطقه ای و بین المللی در این زمینه صورت گرفته ولی بی نتیجه پایان یافته است.
بنابراین بحران کماکان باقی است و مقاومت مدنی شدت خواهد گرفت و شرایط را به سمت بحران بیشتر پیش خواهد برد. برخی خبرها نیز از سوی رسانه های غربی در خصوص دخالت نیروهای مسلح در این زمینه است. هرچند که آنها نیز در سطح سران وفاداری خود به مادورو را اعلام کرده اند اما ممکن است در بدنه پایین تر احتمال تحرکاتی وجود داشته باشد. با این حال به نظر می رسد این انتخابات بیش از اینکه ثبات را به ونزوئلا بازگرداند موجب بی ثباتی بیشتر در این کشور خواهد شد چرا که شش ماه زودتر از تاریخ تعیین شده برگزار شد و همه شاهد بودند که آقای مادورو گام به گام برنامه ریزی بسیار سنگینی را در این زمینه انجام داد. ابتدا پارلمانی را که در دست مخالفان بود، منحل کرد و سپس مجلس موسسانی از طرفداران خود تشکیل داد که یک برنامه ریزی مدون برای کسب قدرت به هر شکل ممکن بود.
دراین انتخابات عملا آقای مادورو به قوانین دموکراتیک چندان پایبند نبود و از این پس نیز مجموعه اتفاقات به بحران های ونزوئلا دامن خواهد زد. از طرفی در دوسال اخیر بخشی از بدنه اپوزیسیون خود را بطور کامل از دولت جدا کردند و پس از بی نتیجه ماندن میانجیگری پاپ و برخی از مقام های منطقه ای عملا اعتماد میان دولت و اپوزیسیون از بین رفت.
مادورو تلاش کرد با نفوذ در داخل اپوزیسیون باعث ایجاد یک نوع تفرقه شود. اما بخشی که کماکان تردید داشتند و به انتخابات امیدوار بودند به تلاش خود ادامه دادند. فالکون یکی از همین افراد بود که به عنوان یکی از فرمانداران دوره چاوز امیدوار بود که بتواند در همین چارچوب فعالیت کند اما عملا مادورو توانست با ایجاد شکاف و تفرقه میان آنها به موفقیت دست پیدا کند. اما باید گفت که در نتیجه مجموعه شرایط چیزی جز اختناق و اقتدار گرایی نخواهد بود. در خصوص سیاست های ایالات متحده نسبت به ونزوئلا باید گفت که از دوره چاوز به این سمت همواره یک موضع ثابت وجود داشته است و دولت امریکا مخالف دولت ونزوئلا محسوب می شد. اما حالا این روند به سمتی پیش رفته است که عملا دولت امریکا دولت ونزوئلا را به رسمیت نمی شناسد.
نکته اینجاست که حمایت های دولت ترامپ از اپوزیسیون داخلی موجب تضعیف آنها نیز شد. چرا که چنین اقدامی موجب تقویت موضع مادورو در بحث حمایت خارجی از اپوزیسیون بود و از همین طریق نیز توانست به نتیجه دلخواه خود دست پیدا کند. بنابراین طبیعی است که یکی از مولفه های اصلی که مادورو همواره مطرح می کند این است که یک جنگ سراسری اقتصادی علیه ونزوئلا جریان دارد و دخالت امریکایی ها این موضع را تقویت می کند و در چنین شرایطی می تواند هواداران خود را منسجم نگه دارد.
اما بحث اساسی این است که اوضاع داخلی به حدی آشفته و بحرانی است که اصلا نیازی به مداخله خارجی نباشد و با ادامه سیاست های کنونی کشور به سمت یک فروپاشی پیش خواهد رفت. از سوی دیگر هرچند ونزوئلا دارای بزرگ ترین ذخایر نفت جهان محسوب می شود، اما مساله اصلی این است که حتی پیش از آغاز این بحران بسیاری از شرکت های سرمایه گذاری نفتی از کشور خارج شدند و هیچ تمایلی برای سرمایه گذاری در آنجا ندارند و همین موضوع موجب شکل گیری تحریم ها علیه کشور شد و ضربه ای مضاعف به کشور وارد کرد.
بنابراین در حال حاضر شرایط آماده تحریم نفتی ونزوئلا است و امریکایی ها در این زمینه مشکلی نخواهند داشت و طبق برنامه ریزی قصد دارند تا سال ٢٠٢٠ نفت شیل را جایگزین نفت وارداتی خود از ونزوئلا کنند. با ادامه این روند تحریم های نفتی علیه ونزوئلا به زودی آغاز خواهد شد. مادورو برای خروج از این بحران پیشنهاد داده که حاضر است به سبک کره شمالی با امریکا وارد مذاکره شود اما در حال حاضر طرف امریکایی تمایلی به مذاکره با سوسیالیست ها ندارد و با توجه به سیاست ها نیز چندان این اقدام قابل تصور نیست.
همچنین بعید به نظر می رسد که مادورو و حزب سوسیالیست در کوتاه مدت با اپوزیسیون در قدرت شریک شوند. بنابراین در حال حاضر چشم انداز کوتاه مدتی برای حل بحران نیست. با تجربه مشابه کشورهای امریکای لاتین مانند آرژانتین می توان گفت که به زودی از ونزوئلا، کشوری ورشکسته برجای خواهد ماند. با وجود وعده هایی که آقای مادورو به طبقه کارگر در طول انتخابات داد که در شرایط کنونی شدنی نیست، کشور در قدم اول به سمت یک شکست سنگین اقتصادی پیش خواهد رفت.
نظر شما :