اقدام اپل فقط علیه مردم ایران است

دیپلماسی ایرانی: تحریم های اقتصادی ایالات متحده اغلب بی فایده و خارج از ریل است، اما تحریم های جدید که گسترش اقتصادی در ایران را منع می کند به طور خاص درس آموز است.

اول گذشته ای از ماجرا بگوییم. ایران همیشه هدف آن دسته از سیاستمداران آمریکایی بوده است که از تحریم ها به عنوان ابزاری برای بیان نارضایتی خود از حکومت ایران استفاده می کردند، هرچند تفکری در خصوص اثرات واقعی تحریم ها نداشته اند. از زمان امضای قرارداد هسته ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک، که در چشم اغلب دولت ها احتمال هسته ای شدن ایران را به طور موفقیت آمیز حل و فصل کرد، ایالات متحده در میان قدرت هایی که به تحریم ایران ادامه دادند تنها مانده است. تحریم هایی که برای سال ها علیه ایران وضع شد به شدت گسترده و پیچیده و مجازات نقض آنها بسیار شدید است، تا آنجا که بسیاری از کمپانی ها در خصوص فرصت های تجاری خارجی با ایران حتی از آنچه قانون تعیین کرده هم با احتیاط بیشتری کار می کنند. ترس از خداوندگار، یا همان وزارت خزانه داری ایالات متحده، باعث شده آنها هراس از عبور سهوی از خطوط نامشخص داشته باشند.

تحول جدید این است که اپل در تلاش برای تعطیل کردن اپلیکشن های ساخت ایران برای استفاده در آیفون های داخل ایران است. تحریم ها اپل را از فروش تلفن هایش به ایران منع می کند، هر چند میلیون ها دستگاه از این گوشی های همراه از طریق کشورهایی همچون پاکستان و هنگ کنگ به ایران قاچاق می شود. در نتیجه بازار اپلیکیشن ها برای ایران سودمند است، مثلا برای خدمات رانندگی شهری که در ایران به اسنپ مشهور است. اپل می خواهد اپلیکیشن های ساخت ایران، همچون اسنپ را از اپل استور خارج کند. این کمپانی در پیامی به سازندگان اپلیکیشن های ایرانی این تصمیم را به "مقرارت تحریمی ایالات متحده" نسبت داده است.

اقدام اپل نتیجه فوران هراس و احتیاط است، گوگل رویه ای متفاوت در پیش گرفت. گوگل هیچ اقدامی برای حذف اپلیکیشن ها در تلفن های اندروید یا "پلی استور" انجام نداده و به سازندگان ایرانی اجازه داده تا اپلیکیشن های خود را در آن منتشر کنند.

شاید جا پای قانونی گوگل سفت و سخت تر است. اما انگیزه افراطی سیاستمداران آمریکایی برای اعمال تحریم های ضد ایرانی بیشتر، و سیستم تحریمی که آن قدر پیچیده است که فقط تعدادی از کارشناسان خود وزارت خزانه داری می توانند از آن سر در بیاورند، بسیاری از کمپانی ها رویکرد محتاطانه اپل را در پیش خواهند گرفت.

ایجاد مانع بر سر استفاده کامل ایرانی ها از آیفون های خود مطلقا هیچ کاری در راستای تضعیف حکومت ایران انجام نمی دهد، یا باعث مجازات ایران به خاطر رفتارهایی که آمریکایی ها دوست ندارند نمی شود، یا اینکه ایران را از انجام همان رفتار ها در آینده منصرف نکند، یا در راستای همراهی با هدف آشکار هیچ یک از تحریم های دیگر نیست که بگوییم باعث شده آیفون دست به چنین کاری بزند. این اقدام فقط مردم عادی ایران را از لذت بیشتر از محصول خود باز می دارد و باعث می شود مردم به سمت جایگزین هایی همچون سیستم پرداخت داخلی ایران سوق پیدا کنند.

همچون بسیاری دیگر از تحریم های ایالات متحده، نتیجه کلی اثر تحریم ها بر اقتصاد ایران، تضعیف بخش هایی از اقتصاد بوده که خارج از حکومت قرار دارند و تقویت نفوذ حکومت در بخش های دیگر شده است، از جمله باعث تقویت نیروهای سپاه پاسداران.

طنز درس آموز از حذف اپلیکیشن ها از اپل که ایرانی های عادی از آن استفاده می کردند این است که اپل به تازگی اپلیکیشن هایی که مردم عادی چین برای دور زدن سانسور اینترنتی استفاده می کند را هم حذف کرده است. حکومت ایران همانند حکومت چین، استفاده از برخی شبکه های اجتماعی محبوب را مسدود کرده است (هر چند وزیر ارتباطات ایران گفته است برخی از این محدودیت ها برداشته خواهد شد.)

تفاوت این است که در یک مورد اپل دارد به فشارهای اعمال شده از جانب حکومت چین تن می دهد، و در مورد دیگر اپل نه به فشارهای برآمده از دولت ایران، بلکه دولت ایالات متحده تن می دهد. در همین حال تحریم ها به معنای از دست رفتن بیشتر فرصت تجارت برای شرکت های آمریکایی است. در حالی که اپل از فروش تلفن های اش به ایران منع شده است، سامسونگ، یکی از بزرگترین رقبای اش، سال گذشته بیشترین فروش را در بازار ایران داشت.

منبع : نشنال اینترست / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33