ترامپ به دنبال تضعیف ایران است نه شکست آن

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا بیست و یکمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

به نظر می رسد کشورهای «محور ممانعت» (محور مقاومت) به این باور رسیده اند که ترامپ در برابر سیاست کشورش سکوت می کند. اما در عین حال این را هم قبول دارند که نمی توانند روی متحدشان، روسیه و روابط خوب با رئیس جمهور آن کشور برای اجرای طرح خاورمیانه ایشان حساب کنند. این چیزی است که افراد نزدیک به محور مقاومت در بیروت می گویند. شاید حمله موشکی به فرودگاه الشعیرات سوریه، در رسیدن به چنین نتایجی نقش داشت. اما آنها باید می دانستند که امریکایی ها جلوی برنامه هایشان سر خم نمی کنند، یا حتی متحد روسشان. آنها با وجود اشتباهاتی که داشته اند و پوتین هم از آنها سوء استفاده کرد، مهارت بسیار بالایی از خود نشان داده اند و طبیعی است که نپذیرند طرف ضعیفی از این پیمان باشند. روسیه و ایران، دو عضو این پیمان تلاش دارند که دستورالعمل خود را به حساب امریکا بنویسند. اما باید کشورهای عضو محور ممانعت بدانند که «نهادها» در امریکا عمیق هستند و «مردان» ترامپ به خصوص نظامیان بازنشسته عالی رتبه ای که پیرامون او هستند درگیر آن چه «خطر ایران» در منطقه می دانند، شده اند. آنها نیاز چندانی به چیزی جز بازنگری در «طرح های» بسیار و ارائه چند پیشنهاد به رئیس جمهوری امریکا ندارند تا خودش بعد از به روزرسانی طرح ها انتخاب کند که می خواهد کدام یک را اجرا کند، «حمله موشکی» ]شعیرات در سوریه[ مثالی برای آن است. البته این بدان معنا نیست که مسکو «مسلسل وار» هر چه بوده را به دست آورده است. اما به این معنا هست که از آن چه گفته هم عدول نکرده است. روسیه اعلام کرد که توافق امضا شده با امریکا بر سر جلوگیری از برخورد هوایی در سوریه را تعلیق می کند. بعد از دو روز اعلام کرد که بعد از توافق با واشنگتن دوباره آن را فعال می کند. در حالی که مسئولان امریکایی می گویند: با همتایان روسیمان تماس گرفتیم و از آنها درباره تعلیق توافق مذکور پرسیدیم جوابشان این بود که کار بر اساس آن همچنان ادامه دارد.

آنها در ادامه می افزایند، گفتن این کلام و تحلیل آن اهمیت دارد. برای همین باید به دنبال اطلاعاتی برای شناخت اثرات حمله موشکی اخیر امریکا به سوریه بود، و موفقیت امریکا در ایجاد «موانع ارتباط» جغرافیایی بین ایران و سوریه از طریق عراق را سنجید که نه تنها روابط امریکا – ایران را که بعد از توافق هسته ای که انتظار می رفت بهبود یابد، بهبود نمی بخشد بلکه بر تنش ها و چالش ها می افزاید.

از آنها درباره آن چه خودِ کشورهای محور ممانعت (محور مقاومت) درباره مساله سوریه فکر می کنند، پرسیدم. گفتند، اولا این نگرانی وجود دارد که سوریه وارد مرحله تجزیه واقعی شود، به گونه ای که «سوریه مفید» با حکومت اسد باقی بماند تا توافقی به دست آید. برای همین حفظ کل آن در حالت فدرالیسم یا تجزیه آسان نخواهد بود. علاوه بر آن بازستاندن و به دست گرفتن همه امور سوریه هم به نظر نمی رسد چندان ممکن باشد با وجود این که تفسیر امنیتی حرف ترامپ و تعدادی از معاونان عالی رتبه او و شرطبندی اشتباهی که بر سر آن کرده اند، این احتمال را به وجود آورده است که محور مقاومت می تواند به فکر استرداد تمام سوریه بیفتد.

آنها همچنین می گویند، دوم این که «سوریه غیر مفید» شاید «کانتونی» در انتظار توافق سیاسی یا این که جزئی از کشور سنی که شامل بخشی از عراق سنی هم شود، بماند. عده ای به فکر ایجاد منطقه ای بر اساس این ترتیب با موصل هستند. این منطقه غنی از نفت است با وجود این که بخش عمده ای از جمعیت خود را از دست داده است. چنین چیزی در صورتی امکان پذیر است که بخش بازرگی از آوارگان سوری در آن اسکان داده شود، به خصوص آوارگانی که به کشورهای همسایه رفته اند. گفته می شود آمادگی ایجاد ده ها هزار خانه پیش ساخته همچنان وجود دارد. سوم این که کردهای سوریه برای خود کانتونی داشته باشند و به فکر خودمختاری در سایه سوریه «جدید» بعد از توافق بیفتند. چهارم این که جنگ در سوریه تمام نمی شود و همچنان طولانی خواهد بود.

درباره ایران، افراد نزدیک به محور مقاومت می گویند که دشمنی ترامپ با آن پابرجاست. از نشانه های آن حرف معروف ترامپ است که گفته «امریکا نمی بایست از عراق عقب نشینی» می کرد. و اشاره می کنند که آن چه از گفت وگوهای اخیر ترامپ با امیر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برداشت شد نشان می داد که دشمنی اش با ایران کاملا روشن است. اما هیچ کس تایید نکرد که صحبت از جنگ نظامی مستقیم با ایران زده باشد. آنها ترجیح می دهند که چنین جنگی درنگیرد و کنگره جمهوریخواه تحریم های جدید علیه ایران اعمال کند. تحریم ها باب مذاکره را در زمان مناسب باز می کند نه جنگ. ترامپ می خواهد «ایران ضعیف شود نه بشکند». ایران نمی تواند امریکا را بشکند. اگر هر دو کشور مخالف جنگ باشند، ایران هم باید جلوی هر گونه اشتباه هولناک در خلیج فارس علیه ناوهای امریکایی را بگیرد، امریکا هم باید اشتباهاتش در برابر ایران را جبران کند.

ادامه دارد...