پاکستانی ها معتقدند امریکا هند را به آنها ترجیح می دهد

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا هشتمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

موضوع مواضع دوگانه پاکستان در قبال امریکا که از یک سو خود را متحد امریکا می داند اما از سوی دیگر، نظامیان آن از بخش بزرگی از گروه های به شدت تندروی اسلامی حمایت می کنند، پرسش ها و شبهات بسیاری ایجاد کرده است. از جمله این که امریکا چگونه می تواند اسلام آباد را راضی کند که دست از این مواضع دوگانه بردارد و چگونه می تواند به آن فشار بیاورد تا از گروه های بنیادگرای افراطی حمایت نکند.

یک پژوهشگر آسیایی معروف فعال و جدی در پاسخ به این سوال ها می گوید، دولت ترامپ می تواند سیاست های مختلفی را پیش بگیرد، همچنین می تواند پاکستان را در فهرست کشورهای حامی تروریسم بگنجاند. همچنین می تواند پاکستان را تهدید کند که اگر دست از کارهایش برندارد با وجود این که عضو پیمان ناتو نیست اما از اتحاد آن با ناتو جلوگیری خواهد کرد. از دیگر کارهایی که امریکا می تواند انجام دهد اولویت دادن به تعامل با رهبران سیاسی مدنی به جای ارتش و سازمان امنیتی است. همچنین می تواند شرط مبارزه با تروریسم را در مقابل دریافت حمایت های نظامی و ملی از امریکا قرار دهد. کار دیگری که می تواند امریکا بکند این است که فهرستی از عملیاتی که مقامات پاکستانی در حملات خارج از پاکستان دست دارند را تهیه کند و از اسلام آباد بخواهد بر اساس یک جدول زمانی معین با آنها برخورد کند و شرایطی را انجام دهد. همچنین می تواند اصرار کند که عملیات مبارزه با افراط گرایان را به طور جدی پی بگیرد و برخی از رهبران و فرماندهان آنها را دستگیر کند و برخی دیگر را در حصر خانگی قرار دهد و بر سر این که چگونه اخبار عملیات علیه گروه های تروریستی از درون سازمان امنیت و نهاد نظامی به بیرون درز می کند تحقق کند.

آیا پاکستان راضی می شود که با احترام به اتحادش با امریکا به مبارزه با گروه های به شدت تندروی بنیادگرا بپردازد؟ این پژوهشگر آسیایی می گوید که دولت پاکستان و نهاد نظامی و سازمان امنیت آن معتقدند که ایالات متحده ترجیح می دهد هند بر آن منطقه مسلط شود، برای همین به آن اجازه داده است که در افغانستان نفوذ کند. ژنرال جان نیکولسون، فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان به طور غیرمستقیم در جریان شهادتش در برابر یکی از کمیته های کنگره به این موضوع اشاره کرد و از هند بابت کمک های مالی اش به افغانستان که برآورد می شود میلیاردها دلار باشد، تشکر کرد. بسیاری از افراد در داخل نهادهای پاکستانی به ویژه ارتش و سازمان امنیت این کشور بر این اعتقادند که وجود سازمان های تروریستی اسلام گرا در جنگ نیابتی اسلام آباد با دهلی نو مفید هستند. از این بدتر حمایت هایی از سوی نهادهای غیرمدنی مورد اشاره از گروه های تندروی اسلامی هم مسیر با سازمان های تندروی اسلامی عربستان می شود، حالا چه معتقد به خشونت و انجام آن باشند چه نباشند. این دیدگاه محافظه کارانه به جهان یا جریان های افراطی به بخشی از ابزار کاری در اداره های گوناگون داخلی دولت و حکومت پاکستان تبدیل شده کما این که در خود جامعه پاکستان نیز ورود کرده است. خلاص شدن از گروه های اسلام گرای افراطی به دستور امریکا یا به توصیه آن هم می تواند مشکلات متعددی به وجود آورد که شاید نتوان راه حلی برای آنها یافت.

پرسیدم پس راه حل چیست؟ این پژوهشگر آسیایی جواب داد که شاید راه حل در پکن باشد. بسیاری در پاکستان آرزو دارند که رشد اقتصادی بالایی مثل چین داشته باشند و می گویند باید در حدود 46 میلیارد دلار در زیربناهای پاکستان از جمله انرژی سرمایه گذاری کرد تا به این هدف رسید. با وجود این که از چین به عنوان سپری برای حمایت از اسلام گرایان پاکستانی در شورای امنیت استفاده می شود، اما هم زمان پکن به اسلام آباد فشار می آورد که روش یا سیاست هایش را تصحیح کند. خلاصه بگویم، پاکستان منطقه ای است که امریکا و چین می توانند از آن قضیه مشترک بسازند.

ادامه دارد...