تیلرسون دست خالی برگشت

دیپلماسی ایرانی: رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه امریکا بعد از سفر به منطقه به کشورش بازگشت بدون این که برای پایان دادن به بحرانی که از روز 5 ژوئن گذشته آغاز شده و منجر به قطع روابط کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و مصر با قطر شده است، موفقیتی به دست آورده باشد. مذاکرات او با قطری ها طولانی بود کما این که مذاکرات طولانی مشابهی هم با دیگر کشورهای عربی منطقه داشت. عمده مذاکرات با محوریت تروریسم و چگونگی مبارزه با آن بود!

روزنامه های کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با عناوین خود نتیجه سفر تیلرسون به منطقه را پوشش دادند. روزنامه عربستانی عکاظ نوشت: تیلرسون برگشت در حالی که چهار کشور عربی از تصمیم خود برنگشتند. روزنامه البیان امارات نیز نوشت: دو انتخاب در برابر قطر.. یا با مایی یا به سلامت. در مقابل روزنامه الشرق قطر این عنوان را برگزید: اصرار کشورهای محاصره کننده، مرکزیت بین المللی قطر را تقویت کرد. و در برابر عنوان خود علامت تعجب گذاشت یعنی این که کشورهای محاصره کننده مطالباتی را از قطر خواستند که قطر از پذیرفتن آنها خودداری کرد و آنها را رد کرد. آیا قطری ها برعکس فهمیدند؟!

تیلرسون چندان دست خالی هم برنگشت و سفرش کاملا هم شکست خورده نبود، به اسم کشورش با قطر توافق حسن نیت برای توقف حمایت از تروریسم و مبارزه با آن امضا کرد، و خودش همان چیزی را از قطر خواست که چهار کشورهای عربی از قطر خواسته اند. همچنین همانند سابق از قطر اسنادی را به عنوان تعهد گرفت که مشابه آنها را امیر قطر در نوامبر 2013 امضا کرده بود، اما قطر هیچ گاه به عهدی که داده بود وفادار نماند. در نتیجه می توان گفت توافق قطر و امریکا بر مشروعیت مطالبات کشورهای عربی تاکید می کند و بر محاصره قطر می افزاید.

در حال حاضر هر طرفی تلاش می کند مواضع خود را حفظ کند. کشورهای عربی از مواضع خود کوتاه نمی آیند با این گمان که زمان به نفعشان است و همه چیز به سودشان پیش می رود و اگر زمان طولانی شود ضرری به آنها وارد نمی شود، در حالی که وضعیت برای قطر فرق می کند، به ویژه بعد از آن که توافق جدیدی با امریکا امضا کرد و تعهدات تازه ای به آن داد. قطر متعهد شد که از تروریسم نه تنها در رویارویی با امریکا بلکه در رویارویی با کل دنیا حمایت مالی نکند. در حالی که قطر – نمی دانم چگونه این کار را می کند – بعد از توافقش با امریکا که متعهد به مبارزه با تروریسم شده و گفته است که این مبارزه را تایید می کند، وارد جنگ رسانه ای به سود خود شده است. اما درباره امریکا، وقتی امیر محمد، برادر امیر تمیم برای خداحافظی با رکس تیلرسون، به فرودگاه رفت، به وزیر امور خارجه امریکا گفت: «انتظار داریم شما را بار دیگر در وضعیت بهتری ببینیم!»

قطعا تیلرسون با وضعیت بهتری بازخواهد گشت، اما وضعیت بهتر برای چه کسی؟

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11