امکان رفع سایر تحریم‌ها وجود دارد

جواد حیدریان: محمدجواد ظریف فقط وزیر امور خارجه ایران، یا یک دیپلمات کارکشته نیست. او به باور بسیاری از ایرانیان، تکه ای از پیکره تنومند فرهنگ ایرانی است؛ فرهنگی که آمیخته ای از صلح، گفت و گو، مدارا و مهربانی است که با عزت و اعتباری کهن پیوند خورده است. ساختمان وزارت امور خارجه در بافت تاریخی تهران؛ البته در چهار سال گذشته تصویری معتدل از دیپلماتی خندان و مقتدر را به خود دیده و در دالان های آینه کاری شده اش، توانسته روح ظریف ایرانی را بارها به جهان انعکاس دهد. او در طول چهار سال مدیریتش بر امور خارجه، توانست تصویر زنگار گرفته ایرانی را جلا دهد و در طولانی ترین مذاکرات تاریخ بعد از انقلاب و تاریخی ترین مذاکرات ایران با قدرت های جهان طی چند دهه اخیر، منافع ملی را از طوفان مهیب تحریم و سایه نحس جنگ رهایی بخشد. محمدجواد ظریف البته غیر از رفع تحریم ها و حل بحران هسته ای کشور، معتقد است در طول چهار سال گذشته توانسته است موقعیت ایران در جهان را هم از منظر سیاسی و امنیتی و هم از منظر فرهنگی بهبود بخشد. این گفت وگو خلاصه ای از رویکردهای وزارتخانه امور خارجه ورای توافقنامه هسته ای برجام با تأکید بر دیپلماسی اقتصادی و روابط با همسایگان تدوین شده است.

جناب آقای دکتر ظریف، عملکرد وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به غیر از برجام، طی مدیریت جنابعالی به عنوان وزیر امور خارجه چه بوده است؟

مهم ترین کاری که وزارت امور خارجه در مدت نزدیک به چهار سال گذشته انجام داده و برجام هم در همین چارچوب قابل بررسی است، تغییر فضای بین المللی راجع به ایران بوده است. زمانی که آقای روحانی مسئولیت دولت را به عهده گرفتند و مسئولیت وزارت امور خارجه را بنده به عهده گرفتم، در سطح بین المللی، ایران به عنوان کشوری مطرح بود که می گفتند تعامل با آن هزینه حیثیتی دارد. قطعنامه های متعدد شورای امنیت، ایران را به عنوان تهدید صلح و امنیت بین المللی مطرح کرده بود. هیچ کس به ایران سفر نمی کرد. تقریبا همه کشورها به اتباع خود توصیه کرده بودند که نباید به ایران سفر کنند. تصویر بسیار نامناسبی از ایران ارائه داده شده بود و ما به هیچ وجه روابط متعادلی با دنیا نداشتیم. ما وقتی که مسئولیت را قبول کردیم، در برنامه های آقای دکتر روحانی بود و من در مجلس هم عرض کردم که ما باید تصویر امنیتی که از ایران ساخته شده است را از بین ببریم؛ یعنی امنیتی سازی ایران را خنثی کنیم. من فکر می کنیم این مهم ترین دست آورد ما بوده است.

درواقع اشاره شما به خنثی کردن پروژه ایران هراسی است.

بله، برای اینکه ایران هراسی را جا بیندازند، ایران را تبدیل کرده بودند به یک تهدید بین المللی و این مسئله مهم تر از تحریم ها بود زیرا آمریکایی ها بعد از ماجرای لانه جاسوسی و حتی در دوران جنگ تحمیلی و قطعنامه «۵۹۸»، تلاش کردند ایران را به شورای امنیت ملل متحد ببرند و با این روش، تحت پوشش فصل هفت منشور ملل متحد، بگویند ایران تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی است که در مورد اول با مانع مواجه شدند و در بحث «۵۹۸»، قبل از پذیرش قطعنامه، حضرت امام حرکت بسیار هوشمندانه ای انجام دادند و وزارت امور خارجه مجری آن ایده بود و مانع ارجاع پرونده شد. این تلاش در مسئله هسته ای نیز از سال 82 از سوی آمریکایی ها شروع شده بود و آنها می خواستند ایران را به شورای امنیت ملل متحد ببرند ولی در دولت آقای خاتمی برای دو سال ما توانستیم مانع به نتیجه رسیدن تلاش آنها شویم ولی در نهایت در دولت قبل به نتیجه رسیدند. دولت آمریکا در واقع در تلاش بود با این ترفند، ایران را تبدیل به تهدید صلح و امنیت بین المللی بکند و از این طریق سیاه نمایی کرده و روابط ایران با دنیا را محدود کند. مقامات بسیاری از کشورهای دنیا به ایران سفر نمی کردند. خیلی از مقاماتی که در این چهار سال به ایران سفر کردند یا برای اولین بار بود که به ایران آمدند، می گفتند مثلا بعد از 12 سال، بعد از 14 سال و... دوباره به ایران سفر کرده اند. ما کمیسیون های مشترکی داشتیم که 10 تا 12 سال تشکیل نشده بود. نکته بااهمیت، این است که این حرکت ما، حرکتی متوازن بود. تمرکز عمدتا بر همسایگان و آسیا بود و این طور نبود که بر اروپا متمرکز باشیم ولی مثل گذشته نبود که در این حرکت متوازن دیپلماسی از اروپا هیچ ردی نباشد! کشورهای صنعتی منطقه خودمان هم حضور داشتند؛ کشورهایی مثل ژاپن، کره، چین و روسیه نیز در اولویت این رفتار فراگیر دیپلماتیک دولت تدبیر و امید هستند. میزان تعامل های ما با کشور روسیه بی نظیر است. با چین رابطه بی نظیری داریم. سیاست ما در حقیقت این بود که باید حضور متوازنی در جهان داشته باشیم.

خیلی از مردم به درخواست ما برای شما پیام فرستاده اند و خیلی ها از شما بابت همین رفتار دیپلماتیک متوازن و زحماتی که برای بهبود چهره ایران در جهان کشیدید، تشکر دارند.

متأسفانه یک دورانی ایرانیان مقیم خارج مجبور می شدند هویت خود را پنهان کنند. برخی از آنها می گفتند با اینکه ما به ایرانی بودن خود افتخار می کنیم اما به خاطر تبلیغات و سیاه نمایی که انجام شده، مجبور بودیم هویت خود را افشا نکنیم و به اصطلاح از زیر سؤال دربرویم که اهل کجا هستیم. اتفاقا یکی از دستاوردهای ما این بود که ایرانی ها امروز، دیگر در خارج از کشور هویت خود را پنهان نمی کنند. الان ایرانی ها برای من پیام می فرستند و می گویند حالا با افتخار می گوییم ایرانی هستیم. این برای ما توفیق بزرگی است. من اینجا باید تأکید کنم که همه این توفیق را مدیون مردم هستیم. من نمی خواهم بگویم ما کار عجیبی انجام دادیم، مردم کارهای عجیب را انجام می دهند. شرکت مردم در انتخابات سال 92 ورق را برگرداند و ما امروز به اینجا رسیدیم.

به جای خوبی رسیدیم. دولت یازدهم با وعده حل مسئله هسته ای پیش از انتخابات ریاست جمهوری قبلی کلید خورد و مردم پای کار آمدند. دولت هم این وظیفه را با تلاش جنابعالی و همکارانتان با به سرانجام رساندن برجام به خوبی انجام داد. آیا وزارت امور خارجه در کنار برجام، رویکردی اقتصادی را در دستور کار خود قرار داده است؟

آنچه در ابتدای دولت یازدهم مطرح کردیم، این بود که ما هزینه ای بر هزینه های مردم اضافه نکنیم و وظیفه ما کمک به توسعه کشور است. برای یک دیپلمات خیلی راحت است که با اعتمادی که به مقاومت و حضور مردم دارد، بتواند در صحنه مذاکرات از رسیدن به راه حل امتناع کند. آن وقت هزینه را دیپلمات پرداخت نمی کند بلکه مردم پرداخت می کنند. برای همین هم سیاست خارجی هزینه ای را بر مردم تحمیل می کرد. گاهی هزینه برای رسیدن به اهداف بسیار مهمی است که مثلا تقویت حضور و نفوذ منطقه ای ایران است و گاهی هم فقط یک رشته شعار و فراهم کردن زمینه برای مخالفان جمهوری اسلامی است که بتوانند با استفاده از شعارهای ما و به بهانه به نتیجه نرسیدن مذاکرات، تحریم های جدید به مردم تحمیل کنند. ما روز اول گفتیم نمی خواهیم سیاست خارجی برای مردم هزینه درست کند. بلکه می خواهیم تسهیل کننده روابط خارجی باشیم. اولین اقدامی که باید می کردیم، این بود که باید فضای منفی جهانی را می شکستیم که حتی قبل از توافق موقت شکستیم. دومین کار نیز حضور کارآفرینان و سرمایه گذاران دنیا و از آن مهم تر کارآفرینان و سرمایه گذاران خودمان بود که احساس کنند ایران جای امنی برای سرمایه گذاری و کار است. این اتفاق شاید قبل از به نتیجه رسیدن توافق ژنو - توافق موقت- به نتیجه رسیده بود. مردم احساس کردند دیگر ایران، ایرانی نیست که جنس در آن صبح یک قیمت باشد، ظهر یک قیمت باشد و بعدازظهر طور دیگری باشد. این شرایط در ابتدای این دولت ایجاد شد، مقداری سیاست خارجی در آن نقش داشت و مقدار بیشتری سیاست های اقتصادی دولت در به وجود آمدن این شرایط دخیل بود که نظم و انضباط را به اقتصاد کشور برگرداند. خود توافق ژنو، بسیاری از محدودیت ها را برداشت. ماهانه 700 میلیون دلار پول نقد از پول کشور وارد شد که توانست بازار ارز را متعادل کند و نوسانات این بازار را مدیریت کند. آزادشدن پتروشیمی نیز یکی از مهم ترین محدودیت ها و تحریم هایی بود که برداشته شد. کسانی که امروز بر خام فروشی نفت خرده می گیرند، باید توجه کنند که بهترین راه جلوگیری از خام فروشی هم راه انداختن مسیر صادرات محصولات پتروشیمی است. یکی از اولین اقدامات توافق ژنو، آزاد شدن فروش پتروشیمی بود که تا آن زمان در تحریم بود و چون امکان صادرات به دلیل تحریم پتروشیمی وجود نداشت، نه تنها انبارهای کارخانه ها از محصولات بی مشتری پر شده بود بلکه محوطه باز کارخانه ها نیز جایی برای محصولات نداشت. با شکسته شدن این تحریم، بازرگانان و تجار و سرمایه گذاران ما از این فرصت استفاده کردند و صنعت پتروشیمی دوباره رونق گرفت. سومین حوزه تلاش ما برای اینکه سیاست خارجی در خدمت اقتصاد مقاومتی و توسعه کشور باشد، این بود که به همکارانمان اعلام کنیم که اولویت وزارت امور خارجه، دیگر صرفا مسائل سیاسی و بین المللی نیست بلکه اولویت ما مسائل اقتصادی و نیازهای مردم است. لازم بود این پیام را به نمایندگی های جمهوری اسلامی در سراسر کشور بدهیم که از این به بعد در کنار مسائل سیاسی و امنیتی، مسائل اقتصادی نیز در اولویت ماست و شما به عنوان سفیر و ادارات مرکزی جمهوری اسلامی، به میزانی که به رشد و توسعه اقتصاد کشور و به بهبود معیشت مردم کمک می کنید، موفق هستید و بر همین اساس، ارزیابی و ارزشیابی عملکرد شما انجام می شود و این جهت گیری جدیدی به نمایندگی های جمهوری اسلامی داد. بحث بعدی، دانش اقتصادی است. ما در بعضی از نمایندگی های خود در جهان از کسانی استفاده کردیم که سابقه بسیاری خوبی در دستگاه های اقتصادی کشور داشتند. از وزیر سابق، قائم مقام بانک مرکزی، قائم مقام وزارت اقتصادی و... از این شخصیت ها استفاده کردیم.

درواقع با این توجه به ابعاد اقتصادی، اولویت ها در وزارت امور خارجه به نوعی تغییر کرد.

بله، اولویت ها تغییر کرد. در واقع از گذشته تاکنون برای همکاران ما در وزارت امور خارجه کار اقتصادی کردن ممنوع است اما اینکه کار بخش خصوصی را تسهیل کنند، در گذشته نوعی نگرانی وجود داشت. ما گفتیم تا زمانی که شما مقررات جلوگیری از فساد وزارت امور خارجه را رعایت می کنید، هیچ مانعی که نیست بلکه وظیفه شماست که به بخش خصوصی کمک کنید و این علامت مهمی بود که به سفارتخانه هایمان دادیم. نکته بعدی سفرهایی بود که من به عنوان وزیر امور خارجه انجام می دادم. نکته مهم این سفرهایی که به آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا داشتم، این بود که در همان سال اول در تمام سفرها، هیأت های قابل توجه اقتصادی را نه تنها از بخش دولتی بلکه در بخش خصوصی به همراه خود بردم. در روزهای پایانی سال گذشته به دوستان بخش خصوصی در جلسه ای گفتم، شما بگویید برای توسعه بازار و صادرات جدی تر خود در خارج از کشور ما کجا را باید هدف بگیریم، نه اینکه ما یک برنامه سیاسی داشته باشیم برای فلان جا و بخش خصوصی و دولتی، به ویژه بانک ها را همراه خودمان ببریم. به آنها گفتم، شما بگویید برای بهبود وضعیت برویم ژاپن، چین، آفریقا، آمریکای لاتین. شما تعیین کنید و ما بر اساس اولویت ها با شما همراه می شویم. نکته دیگری که مهم بود، حضور بخش دانش بنیان با ما در این سفرها بود. این دو خاصیت دارد. یکی اینکه ما نشان می دهیم پیشرفت داشته ایم و اینکه ایران توانسته چه میزان در حوزه دانش، فناوری و... پیشرفت داشته باشد. من باز هم به نقش مردم اشاره می کنم چون مردم بودند که علی رغم فشارها پیشرفت کردند. ما همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند، همه چیزمان را وامدار مردم هستیم. من همیشه در همه سفرهایم، یک نفر از معاونت فناوری ریاست جمهوری و از شرکت های دانش بنیان همراه خودم برده ام و در خیلی از این سفرها، این شرکت ها توانسته اند توافق های بزرگ و مهمی را با طرف خارجی خود امضا کنند. برای مثال به کشورهای چین و کره ما تکنولوژی نانو صادر کرده ایم. ما دستگاه هایی که برای تعلیم نانوتکنولوژی برای دانش آموزان دبیرستانی بود را به این کشورها صادر کردیم! در آمریکای لاتین وقتی این پیشنهاد را به یکی از کشورها دادیم، آنها مشعوف شدند. به غیر از زمینه سازی برای صادرات کالای غیرنفتی، خدمات فنی و مهندسی و نیروی کار متخصص (اضافه بر نیاز کشور) به دنبال نوعی از واردات هم بودیم که شامل کالای مصرفی نمی شود بلکه واردات سرمایه، فناوری و گردشگری را شامل می شود که در این زمینه موفق بوده ایم. سه روز پیش در کرج، مرکزی درمانی یون را با حضور اتریشی ها کلنگ زدیم و ما ششمین کشوری هستیم که به این صنعت دست یافته است و یکی از پیشرفته ترین مراکز دنیا و قطعا پیشرفته ترین مرکز یون درمانی در خاورمیانه است.

خیلی از مردم پرسش هایی درباره تحریم های علمی دارند. آیا تحریم های مربوط به علم همچنان هست و پرسش غایی نیز این است، آیا همه تحریم ها قابل رفع هستند؟

متأسفانه در قطعنامه های اولیه که علیه ایران تصویب شد، آموزش ایرانیان را در بسیاری از رشته ها در دنیا ممنوع کردند و یکی از توفیق های ما در مذاکرات که به سختی به دست آمد و آمریکایی ها خیلی در این زمینه مقاومت کردند، موضوع آموزش و علم بود که امروز تحریمی برای آموزش ایرانیان در سراسر جهان وجود ندارد؛ البته بعضی از کشورها و دانشگاه ها مقررات سختی برای پذیرش دانشجو و صدور ویزا برای دانشجویان دارند که از قبل هم بوده و ربطی به تحریم ها ندارد. در مورد سایر تحریم ها همیشه این امکان وجود دارد که از طریق دیپلماسی این تحریم ها رفع شود. امکان رفع سایر تحریم ها وجود دارد و این نیازمند مذاکره در بقیه موضوعات است. مقام معظم رهبری در سال 94 فرمودند که بحث هسته ای یک میزان و ملاک برای ماست که تعیین کنیم آیا آمریکا که طرف مقابل ماست، آیا این آمادگی را دارد که به صورت جدی مذاکره کند و به نتیجه برسد و نتیجه مذاکرات را اجرایی کند! خوب آمریکایی ها سابقه خوبی از خود به جای نگذاشته اند اما این امکان همواره در دیپلماسی وجود دارد که شما بتوانید تحریم ها را از طریق دیپلماسی رفع کنید و اگر چنین مسئله ای در دستور کار کشور قرار بگیرد با حفظ عزت و منافع و اصول کشور انجام شود.

آیا شما این آمادگی را دارید در صورتی که مسئله رفع تحریم ها در دستور کار کشور قرار بگیرد، وارد مذاکره برای رفع تحریم های دیگر شوید؟

به هر حال مذاکره کار بسیار دشواری است و هر کس که مسئولیت وزارت امور خارجه را داشته باشد، باید این کار را انجام دهد.

برای بسیاری از مردم وضعیت ایجادشده در روابط منطقه ای ایران مهم است. آیا این برنامه برای بهبود روابط با کشورهایی مثل عربستان و دیگر کشورهای منطقه وجود دارد و آیا ما می توانیم این وضعیت را بهبود ببخشیم یا نه؟

حتما می توانیم و حتما باید در این مسیر حرکت کنیم و حرکت هم آغاز شده است که روابط خود با کشورهای منطقه را ارتقا و بهبود دهیم. جمهوری اسلامی نیازمند تنش در این منطقه نیست بلکه نیازمند ثبات درمنطقه هستیم. ما کشوری هستیم که ثبات درونزا دارد - و این نکته بسیار مهمی است- کشور ما بدون چتر حمایت خارجی امنیت دارد و در بسیاری از زمان های پس از انقلاب به رغم وجود تهدید ها امنیت داشتیم و دلیل این ثبات و امنیت هم این است که ثبات ما از مردم نشأت می گیرد. تأکید می کنم نقش و حضور مردم در بسیاری از امور کشور، نقش محوری است و ما همه چیز را به مردم وابسته هستیم، نه به جای دیگر و این درونزا بودن امنیت در حوزه های مختلف، به معنی جداشدن از خارج نیست بلکه به معنی اتکا به مردم و داخل است. وقتی شما در محیط نا امنی زندگی می کنید با اینکه امنیت درونزایی دارید، اما هزینه امنیت برای شما بالا می رود. تأمین امنیت در یک محیط ناامن بسیار دشوار و پرهزینه است. ما مجبور هستیم با مجاهدت و ایثار رزمندگان و مرزداران خود در شرایطی که حمایت هایی از ترور و تروریسم و افراط گرایی می شود، مجبور هستیم امنیت را در مرزهای خود تأمین کنیم. این فداکاران برای مقابله با نفوذ اشرار و تروریست ها شهید می شوند. تأمین امنیت برای ما اولویت بوده است. قدرت ایران پیش از برجام نیز وجود داشت اما در دوران تحریم ها و فشارها، متأسفانه عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی عادت کرده بودند در شرایطی که قدرت ایران در زنجیر تحریم هاست و دارد تحلیل می رود، اقداماتی انجام دهند اما بعد از برجام این قدرت آزاد شد و آنها نگران شدند و خواستند که آن سرمایه ای را که گذاشته بودند برای امنیتی سازی ایران از طریق هسته ای، حالا از طریق دیگری آن را جلو ببرند که سعودی ها تنش منطقه ای را پیگیری کردند. ما طرح هایی را از ابتدا برای امنیت منطقه مطرح کرده بودیم. شما به شعارهایی که در منطقه توسط دولت جدید آمریکا داده می شود، توجه نکنید. آنها برای خالی نبودن عریضه شعارهایی می دهند. همه دنیا واقعیات مشخص را می دانند. آنها می دانند آن کس که با داعش، تروریسم و افراط مبارزه کرده است، جمهوری اسلامی ایران است و این حتی در اظهارات پیش از انتخابات آقای ترامپ هم بود. ما مانع شکل گیری دولتی از افراط گرایان شدیم که می توانستند پایتخت خود را بغداد یا دمشق یا اربیل قرار دهند و این موضوع مهمی است که ما انجام دادیم و این را همه دنیا می دانند. اقدامات عربستان علیه مردم مظلوم یمن یا مردم سوریه و عراق، درنهایت به ضرر خود سعودی ها تمام خواهد شد و این تندروها خطری برای خود آنها بیش از دیگران خواهند بود. ما علاقه ای به بی ثباتی آنها نداریم. ثبات در تک تک کشورهای منطقه به نفع ماست و ما چشمداشتی به کشورهای خارجی نداریم و احساس خفگی استراتژیک نمی کنیم. ما موقعیت جغرافیایی مناسب با دسترسی به آب های آزاد و در شاهراه ارتباطی جهان، نیروی انسانی، منابع طبیعی، موقعیت ژئوپلیتیک و تاریخ بااهمیتی داریم و همین معیارها ایران را کشوری باثبات ساخته است و این وضعیت ما را در موقعیتی قرار می دهد که بتوانیم نیروی ثبات بخشی در منطقه و جهان باشیم؛ البته باید کشورهای منطقه به این درک برسند. اگرچه هنوز امیدوارند که می توانند امنیتشان را از خارج تأمین کنند. تنش سازی های کنونی سعودی ها، همه تلاشی برای کشاندن دیگران به بازی خطرناکی است که البته هیچ کس با عقل سلیم وارد چنین دعوایی نمی شود. امیدواریم بقیه کشورها نیز به چنین درکی برسند؛ اگرچه اکثر آنها رسید ه اند. سفر وزیرخارجه کویت به تهران و پیشنهاد گفت وگو، سفر جناب آقای روحانی به عمان و کویت و... اتفاقاتی است که طی چند ماه گذشته انجام شده و ما شواهدی می بینیم که تغییرات مثبتی رخ خواهد داد، اگرچه عربستان سعودی تا الان مانع این تغییر مثبت است و درنهایت متوجه خواهند شد که امنیت خودشان به وسیله همین گروه هایی که تجهیز و تحریک می کنند، تهدید خواهد شد و افراط گرایی هیچ وقت وامدار پدر خودش نخواهد بود و امیدوارم این کشورها هر چه سریع تر عاقل شوند؛ البته باید بدانند که ایران برای دفاع از خود به اندازه کافی ابزارهای بازدارنده دارد و اجازه نخواهیم داد آنها ایران را ناامن یا تهدید کنند.

در مورد ترکیه چطور؟

همه کشورها منافع خودشان را دنبال می کنند. ما با ترکیه روابط بسیار خوبی داریم. اختلاف نظرهایی هم در مسائل منطقه ای داریم که طبیعی است و قابل حل هستند ولی در مذاکرات آستانه برای صلح سوریه، یک حدی از نزدیکی بین ما به وجود آمد و امیدواریم با سیاست های معقول تری که دولت ترکیه اتخاذ بکند، بتوانیم همکاری بیشتری داشته باشیم.

ایران باثبات، قطعا نیازمند نوعی هماهنگی بین تمامی اجزای حاکمیت است. تلاش دستگاه دیپلماسی تحت مدیریت شما مورد حمایت میلیون ها ایرانی است و برای ما خیلی مهم است بدانیم رابطه و تعامل شما با سردار قاسم سلیمانی با توجه به حضور مستشاری ایران در منطقه، چگونه است؟

ما همه متعلق به یک نظام و متعلق به یک مردم هستیم. حتما باید اجزای مختلف ارتباط خوبی داشته باشیم. ما بحمدالله رابطه بسیار خوبی با هم داریم. در ابتدای این دولت، ایران را در مباحث سوریه در دنیا راه نمی دادند، از همه مذاکرات ما را حذف کرده بودند. با مجموعه تلاش هایی که هم در حوزه میدانی و سیاسی صورت گرفت، توفیق هایی در صحنه سیاسی جهانی به دست آمد که مؤید این نکته بود که تغییر در حوزه سیاسی رخ داده است. دوستان ما که درحوزه میدانی کار می کردند، از گذشته در منطقه بودند. تغییر در حوزه سیاسی به همراه توفیقاتی که مقاومت و مردم سوریه در حوزه میدانی داشتند، سبب شد امروز جمهوری اسلامی تعیین کند چه کسانی در حوزه سیاسی و برای حل وفصل مذاکرات باید در مذاکرات باشند. این مسئله فقط در مورد نشست های آستانه نیست، در لوزان هم ما اصرار کردیم که عراق و مصر نیز به مذاکرات بیایند. جمهوری اسلامی، امروز توانسته به لطف خدا در سایه هدایت ها و حمایت های رهبری معظم انقلاب و پشتیبانی بی نظیر رئیس جمهوری از تحرکات جمهوری اسلامی در منطقه، ما توانستیم نقش تعیین کننده ای هم در میدان و هم در حوزه سیاست داشته باشیم. من برای سردار سلیمانی احترام ویژه ای قائل هستم. بیش از 20 سال است که ما با هم از نزدیک برای پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی برای یافتن راه حل های سیاسی و صلح آمیز همکاری می کنیم. در بحران افغانستان و به منظور ایجاد دولت پس از طالبان در این کشور، همکاری بسیار خوبی بین من به عنوان نماینده وزارت امور خارجه در اجلاس و سردار سلیمانی بود. در مذاکراتی که برای جلوگیری از یک خطر جدی برای آینده عراق در سال 81 و 82 صورت گرفت، همکاری بسیار نزدیکی با هم داشتیم. الان هم این همکاری و همیاری نزدیک را با هم داریم. از ابتدای کار هم برای یافتن راه حل سیاسی با هم همکاری داشتیم. همکاری ما برای پیگیری راه حل های سیاسی برای بحران سوریه و یمن و نیز ارائه کمک های انسانی به مردم سوریه و یمن همکاری بسیار خوب و تنگاتنگی بوده و امیدوارم این همکاری ادامه داشته باشد.

منبع: روزنامه وقایع اتفاقیه

انتشار اولیه: جمعه 29 اردیبهشت 1396 / انتشار مجدد: سه شنبه 9 خرداد 1396