کاهش شدید رشد اقتصادی عربستان

رشد اقتصادی عربستان سعودی در سه ماه اول سال 2016 به کمترین میزان در سه سال گذشته رسید. قیمت پایین نفت دولت را مجبور به کاهش هزینه و سرمایه گذاری برای گسترش صنعت کرده است.

به گزارش فرارو به نقل از رویترز، برخی تحلیلگران گفته اند این داده ها نشان می دهند که رشد اقتصادی بزرگ ترین صادرکننده نفت جهان نزدیک به صفر است که بدترین عملکرد این دولت از زمان بحران جهانی اقتصادی در سال 2009 محسوب می شود.

به گفته دفتر آمار دولتی تولید ناخالص داخلی این کشور سال گذشته بین ماه های ژانویه تا مارس به 1.5 درصد رسید که این میزان در سه ماهه چهارم سال 2015، 1.8 درصد بوده است. این رشد از 0.3 درصد در اولین سه ماه سال 2013 نیز کمتر است.

رشد بخش نفتی 5.1 درصد افزایش داشت؛ زیرا بزرگ ترین صادرکننده نفت جهان تولید نفت خام خود را افزایش داد و صادرات محصولات تصفیه شده را نیز بالا برد.

اما رشد بخش های غیرنفتی حداقل 0.7 درصد کاهش یافت که بدترین عملکرد در پنج سال گذشته محسوب می شود. این مسئله برای سیاست گذاران عربستان سعودی بسیار نگران کننده است زیرا در برنامه بلندپروازانه ی اصلاح اقتصادی که ماه گذشته اعلام شد، فرض شده که کسب وکارهای غیرنفتی رشد سریعی خواهند داشت.

دسامبر گذشته، برای جلوگیری  از کسری بودجه سالانه ی نزدیک به 100 میلیارد دلار که به دلیل افت درآمدهای نفتی است، دولت اعلام کرد که هزینه ها را کاهش و یارانه را قطع می کند. مقامات این کشور اعلام کرده اند در سال های آینده انتظار ریاضت اقتصادی بیشتری را دارند.

مونیکا مالک اقتصاددان ارشد در بانک تجارت ابوظبی گفت: "مهم است به یاد داشته باشیم که ریاضت اقتصادی پیش رو یک فرآیند چندساله است. در چند سال آینده اقدامات بیشتری صورت خواهد گرفت و این اقدامات روند رشد تدریجی را حفظ خواهند کرد."

در بخش غیرنفتی، طبق داده های رسمی بخش خصوصی در سه ماهه اول سال تنها 0.2 درصد رشد داشت درحالی که رشد بخش دولتی 2.6 درصد کاهش یافت.

ضعف بخش غیرنفتی تا حدی به این دلیل است که سه ماهه اول سال 2015 به شکل غیرمنتظره ای قوی بود. در ماه ژانویه همان سال شاه سلمان به کارمندان دولتی دو ماه حقوق اضافه داد تا جایگاه خود در تاج وتخت را تحکیم کند.

اما در سه ماهه آخر سال 2015 نرخ رشد 1.8 درصدی به شدت شروع به کاهش کرد.

مالک گفت ADCB (بانک تجارت ابوظبی) پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی را به مدت یک سال از 0.5 به 0.1 درصد کاهش داد.

وی اشاره کرد بااینکه ممکن است فعالیت های بخش های خصوصی و غیرنفتی از سه ماهه دوم سال جاری افزایش یابد، اما بخش نفتی رشد سالانه قابل توجهی نخواهد داشت.

اگر روند رشد اقتصادی بیش ازحد کُند شود، دولت می تواند برای تحریک رشد هزینه بیشتری کند. بانک مرکزی 573 میلیارد دلار دارایی خارجی خالص دارد و ریاض برای تأمین مالی برخی هزینه ها استقراض از کشورهای خارجی را آغاز کرده است.

اما اگر عربستان برای کاهش فشارهای ریاضت اقتصادی بیش ازحد تلاش کند، ممکن است فشار بر ریال عربستان در برابر دلار آمریکا زیاد شود و به نگرانی برخی سرمایه گذاران خارجی درباره پایداری اقتصادی دامن بزند.

در گزارشی منتشرشده در اواخر ماه گذشته، موسسه "کپیتال اکونومیکز" در لندن اعلام کرد انتظار رشد 0 تا 0.5 درصدی را دارد.

"در آینده با ادامه ی فشار مالی، فکر می کنیم به احتمال زیاد اقتصاد این کشور ضعیف باقی بماند."