تجربه اقدام نظامی در لیبی؛ بزرگترین تهدید علیه کلینتون

دیپلماسی ایرانی: اگر اوباما بتواند به عقب برگردد تا یکی از اقدامات خود را اصلاح کند، بدون شک وی گزینه مداخله نظامی آمریکا در لیبی را انتخاب خواهد کرد.

روز پنج شنبه اوباما در مصاحبه با پی.بی.اس با این سوال مواجه شد. در مورد سیاست خارجی اوباما عملیات لیبی در 2011 را بزرگترین اشتباهی خواند که اگر فرصت بازگشت به گذشته را داشت آن را جبران می کرد. در این عملیات آمریکا رهبری حملات هوایی نیروهای ناتو و سازمان ملل به لیبی را به عهده داشت. معمر قذافی، رئیس جمهوری سابق لیبی تهدید کرده بود که هزاران نفر از مردم لیبی را قتل عام خواهد کرد.

اوباما با اشاره به ائتلاف گسترده در پاسخ گفت: «ما به موفقیت رسیدیم و شاید زندگی ده ها هزار نفر را نجات دادیم. اما من بیش از اندازه روی کشورهای دیگر روی برقراری ثبات در لیبی و ایجاد یک حکومت حساب کردم و هم اکنون شاهد بروز آشوب در لیبی هستیم.»

در ماه مارس 2011 سازمان ملل مجوز مداخله نظامی را صادر کرد و یک روز بعد، آمریکا و نیروهای ائتلاف منطقه پرواز ممنوع بر فراز این کشور در شمال آفریقا برقرار کرده و شروع به بمباران نیروهای حکومتی آن کردند. قذافی در اکتبر همان سال کشته شد، اما با هجوم داعش برای پر کردن خلاء امنیتی به وجود آمده، از هم گسیختگی در لیبی ادامه یافت و جنگ و رقابت های جناحی آشوب را بر این سرزمین حکم فرما کرد.

این اولین باری نبود که اوباما در مورد اقدام خود در لیبی اظهار پشیمانی می کرد. اما نکته جالب توجه این است که اظهار ندامت اوباما از اقدام نظامی در لیبی تنها چند ساعت پس از سخنرانی هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه سابق اوباما در مورد امنیت ملی و انتقاد شدید از دونالد ترامپ صورت گرفت.

کلینتون در سخنان خود از تناقضات و عدم پیوستگی دعاوی دونالد ترامپ در مورد سیاست خارجی سخن به میان آورد و وی را برای تصدی منصب ریاست کل قوای آمریکا بیش از اندازه خطرناک توصیف کرد.

اما جانشین اوباما نیز به شکلی غیرقابل اجتنابی با آشوب حاکم بر لیبی رو به رو خواهد بود. در کنار آن موجی از بحران ها در سوریه، اوکراین و دریای چین جنوبی نیز وجود دارند. اظهارات رئیس جمهوری همچنین رویکرد خصمانه تر کلینتون را زیر ذره بین می برد.

در حالی که مشخص نیست جانشین اوباما کلینتون یا ترامپ خواهد بود، این کلینتون است که بیش از هر کسی با سیاست خارجی دولت اوباما در مورد لیبی پیوند دارد.

هیلاری کلینتون در مقام وزیر امور خارجه یکی از مشاوران اوباما بود که شدیدا از اقدام نظامی در لیبی حمایت می کرد. وی همچنین در سپتامبر 2012 یعنی زمانی که سفیر آمریکا در بنغازی به همراه جمعی دیگر از آمریکاییان در لیبی کشته شدند، در راس وزارت امور خارجه بود. جمهوری خواهان کنگره تلاش زیادی کردند تا نشان دهند که کلینتون نتوانسته امنیت لازم را برای کادر دیپلماتیک آمریکا پیش از حمله به لیبی فراهم کند و دولت عامدانه افکار عمومی را در این زمینه منحرف کرده است. اگر چه بازرسی ها و تحقیقات انجام شده نتوانست شواهدی در این زمینه ارائه کند.

سفیر لیبی در سازمان ملل اخیرا اعلام کرده است که آشوب ایجاد شده در این کشور که به دنبال مداخله نظامی به وجود آمد، تقصیر آمریکا و نیروهای ائتلاف نبوده، بلکه ناشی از بحران حاکمیت در لیبی بوده است که خودشان آن را ساخته اند. مخالفان جمهوری خواه نیز پیشتر نشان داده اند که از مورد لیبی علیه کلینتون استفاده خواهند کرد.

در بیست و یکم می، دونالد ترامپ در پیامی در شبکه توئیتر نوشت: «مداخله نظامی نادرست کلینتون در سوریه، عراق و لیبی داعش را به وجود آورد. وی بی مبالات و خطرناک است. »

به این نکته نیز باید اشاره کرد که ترامپ یک بار پیشتر از مداخله در لیبی برای برکناری قذافی حمایت کرده بود.

در 2016 هیلاری کلینتون تصمیم گرفته است نه تنها از تجربه خود دفاع کند، بلکه آن را با صدای بلند به عنوان نقطه قوتی برای پیگیری پست فرماندهی کل قوا اعلام کند.

کلینتون اعلام کرده است که مشکلات درونی لیبی باعث عدم موفقیت این تجربه شد. در حالی که مردم لیبی خود نمی توانند امنیتشان را تامین کنند، از سربازان آمریکایی و دیگر نیروهای خارجی چنین انتظاری دارند.

کلینتون در یکی از مناظره های حزب گفت: «مردم لیبی شایسته فرصت دموکراسی و حاکمیت بر سرنوشت خود هستند و من به عنوان رئیس جمهوری تلاش می کنم تا این فرصت را در اختیار آنها بگذارم.»

منبع: فارن پالسی / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25