مردم به روحانی رای اعتماد دادند

نویسنده: الی گرانمایه

دیپلماسی ایرانی: با وجود محدودیت هایی که وجود داشت، رای دهندگان ایران به جای این که بازی سیاسی را به تندروها واگذار کنند، از استراتژی ای حمایت کردند که مانع از به قدرت رسیدن آنها شد. نتایج انتخابات مجلس ایران نشان دهنده تقویت ائتلاف اصلاح طلبان، معتدل ها (طرفداران دولت) و اصولگرایان میانه رو و در مقابل تضعیف تندروها شد. روسای جمهور سابق، اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی با تکرار ائتلافشان در انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 توانستند در این انتخابات هم به موفقیت دست پیدا کنند. روحانی در حالی که وارد نیمه دوم ریاست جمهوری اش شده باید فرصت ها و چالش هایی که پس از این انتخابات به وجود آمده است را مدیریت کند.

فرصت ها

اول: روحانی با موانع کمتری برای رسیدن به هدف استراتژیکش که توسعه اقتصادی است روبرو شده است. با وجود آن که هنوز موانعی وجود دارد، توانایی روحانی برای بهبود اوضاع اقتصادی افزایش یافته است.

دوم: دولت روحانی فضای تنفسی بیشتری برای تعامل با غرب به دست آورده است. هم اکنون تندروها فرصت کمتری برای استفاده از قالب مجلس جهت مخالفت با سیاست خارجی دولت برخوردار هستند. تندروهایی که به طور علنی از پیاده روی جواد ظریف با همتای آمریکایی اش انتقاد کردند و به خاطر دست دادن وی با باراک اوباما او را به مرگ تهدید کردند، در انتخابات شکست خوردند.

سوم: روحانی از اعتبار بیشتری برای متقاعد کردن مقامات ایران برای برقراری روابط با عربستان سعودی که به امنیت منطقه ای و ملی در ارتباط است، برخوردار شده است. کمی پس از انتخابات، روحانی با اشاره به نتایج گفت که دوره تقابل به پایان رسیده است.

چهارم:  در رابطه با موضوعات داخلی، پارلمان جدید می تواند از روحانی برای ایجاد ابتکاراتی در زمینه مسائل حقوق بشری حمایت کند. اگرچه روحانی طرفدار آزادی های مدنی است و در زمان کمپین انتخاباتی اش به آنها اشاره کرده بود، اما عملکرد دولتش در این زمینه حداقلی بوده است.

پنجم: روحانی و رفسنجانی هم اکنون در موقعیت مستحکم تری در مجلس خبرگان قرار گرفته اند. رای بالا به لیست امید در تهران موجب شد تا دو نفر از روحانیون معروف و حامی احمدی نژاد از این مجلس حذف شوند.

چالش ها

اول: اولین چالش فوری که افراد لیست امید با آن روبرو می شوند، همکاری با دیگر طیف های مجلس برای دستیابی به اجماع است. نمایندگان اصلاح طلب با این ریسک روبرو هستند که تا چه اندازه می توانند به دولت روحانی برای اعمال اصلاحات سیاسی فشار بیاورند.

دوم: عامل پیچیده دیگر حضور چهره های جدید در قوه مقننه است، به ویژه در میان افراد لیست امید. در اصل به خاطر رد صلاحیت چهره های معروف اصلاح طلب توسط شورای نگهبان، اصلاح طلبان جوان وارد مجلس شده اند. این چهره های جدید ایده های جدید هم با خودشان می آورند، اما میان آنها و اعضای دیگر از لحاظ تجربه شکاف به وجود می آید.

سوم: به درستی معلوم نیست که کاندیداهای مستقل که حدود یک پنجم کرسی ها را به دست آورده اند، با کدام جناح ائتلاف خواهند کرد. تصمیم آنها در تعیین اکثریت مجلس نقش مهمی خواهد داشت. این امکان وجود دارد که آنها در رابطه با برخی سیاست ها مواضعشان متغیر باشد. برخی اوقات از سیاست های روحانی دفاع و گاهی اوقات هم مخالفت کنند.

چهارم: با وجود این که تندروها در تهران حذف شدند، اما محافظه کاران همچنان دارای نفوذ هستند. دور دوم انتخابات می تواند موجب تقویت موضع آنها شوند و از این طریق می توانند باعث کارشکنی در سیاست های روحانی شوند. آنها همچنان از قدرت کافی برای سنگ اندازی در سیاست های دولت برخوردار هستند.

پنجم: روابط روحانی با آیت الله خامنه ای، رهبر معظم ایران می تواند باعث تقویت یا تضعیف میراث ریاست جمهوری روحانی شود. روحانی تاکنون روابط خوبی داشته است و آینده وی بستگی به ادامه روابط خوبش با رهبر معظم دارد.

باید منتظر ماند و دید روحانی چگونه از برتری سیاسی پس از انتخابات و لغو تحریم ها برای حذف چالش هایی که پیش روی دولتش وجود دارد، استفاده می کند. تحولات اخیر نشان داد که کسانی که به روحانی رای دادند از مسیر وی حمایت می کنند.

منبع: لوب لاگ/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/20