توقف کمک مالی سعودی به ارتش لبنان

روزنامه لبنانی السفیر تاکید کرد: در صادق نبودن ریاض برای پرداخت هبه سه میلیارد دلاری به منظور مسلح کردن ارتش لبنان با سلاح و مهمات فرانسوی باقی نماند هنگامی که ژنرال « جان قهوجی» فرمانده ارتش لبنان در ماه نوامبر گذشته آن را « جوهر روی کاغذ» خواند.

 

به گزارش ایرنا به نقل از السفیر، البته بعداز انتشار این اظهارت ، عده ای ژنرال قهوجی را تحت فشار گذاشتند و او را مجبور کردند تا در این باره توضیحاتی را ارائه کند.

 

ادامه گزارش این روزنامه لبنانی به شرح زیر است: اما ژنرال قهوجی هنگامی که در شروع ماه کنونی میلادی از واشنگتن دیدار کرد در مذاکرات با آمریکائی ها از او خواسته شد تا هبه سعودی را « کان لم یکن» تلقی و بر این اساس با آن تعامل کند و به همین دلیل آمریکائی ها از شروع سال جدید میلادی کمک های نظامی خود به ارتش لبنان را افزایش داده اند.

 

تصمیم سعودی ها برای متوقف کردن کمک هایی که قرار بود به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان در قالب دو هبه سه و یک میلیارد دلاری ارائه کنند، برای احدی غافلگیر کننده نبود زیرا همه داده ها از مدتی قبل نشان می داد که سعودی ها به دلیل مشکلات و بحران های داخلی این تصمیم را اتخاذ کرده اند.

 

این نوع تصمیم گیری در تاریخ پادشاهی سعودی و اقدام پادشاه جدید در ملغی کردن تصمیم پادشاه سابق سابقه نداشته است و حتی حاکمان جدید تلاش کردند تا خانواده عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه متوفی هبه یک میلیارد دلاری را بپردازند و به همین دلیل ورثه پادشاه سابق اعتراض کردند.

 

اکنون سئوال این است که چرا سعودی ها این زمان را برای اعلام توقف کمک های نظامی به ارتش لبنان اتخاذ کرده اند، نوشت که به طور اکید ادعاهای مطرح شده در بیانیه رسمی سعودی ها ، دلایل واقعی این اقدام آنها نیست.

 

اتهام زدن به لبنان به دلیل ایجاد خلل در همبستگی عربی با سعودی در نشست های وزیران خارجه عرب در قاهره و نشست سازمان همکاری اسلامی در جده بعد از حمله به سفارت سعودی در تهران ناشی از اعدام شیخ نمر محمد باقر النمر بهانه هائی تاریخ گذشته برای متوقف کردن دو هبه تسلیحاتی به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان است.

 

اگر بپذریم که این بهانه تراشی سعودی ها سفیر آنها در بیروت و همچنین سعدالحریری رئیس حزب جریان المستقبل را که اخیرا از عربستان به لبنان بازگشته ، غافلگیر کرده است اما یک مقام لبنانی که به سعودی ها بسیار نزدیک است ، گفت که گفت وگوی تلویزیونی اخیر «تمام سلام» نخست وزیر لبنان ، خشم سعودی ها را برانگیخته است به ویژه این که او از موضع « جبران باسیل» وزیر خارجه لبنان در اجلاس وزیران خارجه عرب در قاهره دفاع کرد. 

 

این سئوال مطرح است که « اگر دولت لبنان از سیطره بر مرزهای خود با سوریه عاجز است ، آیا در داخل هم که رئیس و دو سوم ارکان آن نزدیک به سعودی هستند، از اتخاذ یک موضع سیاسی برای همبستگی با سعودی ناتوان است.

 

چگونه می توان تفسیر کنیم که یک مقاما حزب لبنانی جرئت می کند بگوید که « سرباز ولایت فقیه هستم» امه همه همپیمانان سعدالحریری خجالت بکشند که بگویند با پادشاهی سعودی رابطه دارند،بلکه در بیشتر مناسبت ها هم به سعودی انتقادهای سخت بکنند؟ 

 

احدی نمی تواند به طور نهائی این تصمیم سعودی را تفسیر کند زیرا معامله با شرکت های فرانسوی سازنده سلاح و تجهیزات نظامی وارد مرحله پیشرفته ای شده بود و در پایان سال گذشته شرکت فرانسوی « اوداس» که در این خصوص میانجی بود به امضای توافق ها با شرکت های سازنده سلاح مبادرت کرده بود.

 

با شروع عملیات « توفان قاطعیت» سعودی ها علیه یمن ، آنها مجبور شدند تا اولویت های مالی خود را دست کاری کنند تا بتوانند هزینه های معامله های نظامی خود را که بالغ بر 50 میلیارد دلار می شد، تامین کنند. 

 

با طولانی شدن جنگ علیه یمن اشتباه بودن محاسبات سعودی ها محرز شد و بودجه سالانه آنها با کسری 98 میلیارد دلاری مواجه شد و آنها مجبور شدند 20 میلیارد دلار از بانک ها قرض کنند و 70 میلیارد دلار از اموال خارجی خود را بفروشند. 

 

گفته می شود که اعلام هبه سعودی در زمان پادشاه سابق هنگامی بود که ارتش لبنان حاضر به رویاروئی با حزب الله و جلوگیری از ورود نیروهای آن از مرزهای شرقی به داخل سوری برای جنگ با تروریست های تکفیری نبود و ملک عبدالله هنگام ملاقات با « میشل سلیمان» رئیس جمهور وقت لبنان در ریاض در پائیز سال 2013 سئوالاتی در این باره از او پرسیده بود.

 

این تصمیم همچنین در زمانی اتخاذ شد که سعودی ها و سعدالحریری دولت « نجیب میقاتی» را « دولت حزب الله» می خواندند و اکنون این سئوال مطرح است که چرا در آن شرایط برای پرداخت هبه تسلیحاتی تصمیم گرفتند و اکنون در زمان دولت « تمام سلام» که قبل از بیروت، در ریاض برای نخست وزیر شدن او تصمیم گرفته شد، این تصمیم لغو می شود. رابطه انتخاب این زمان با فاصله پنج روز از بازگشت سعدالحریری به بیروت ، چیست؟

 

سعودی ها که تعهدات لازم را از فرانسوی ها گرفته بودند که این سلاح ها به دست حزب الله نمی افتد، پس چرا این تصمیم را گرفتند؟ در دو هفته گذشته چه اتفاقاتی رخ داد که سعودی ها نیز مانند امارات و بحرین در تصمیم های خود به طور همه جانبه بازنگری کنند؟

 

اما هبه یک میلیارد دلاری که سعدالحریری ماه اوت سال 2014 در کاخ نخست وزیری لبنان ( در اثنای بازگشت چندروزه به لبنان) آن را اعلام کرد، از زمانی که ورثه ملک عبدالله به تامین آن از میراث وی اعتراض کردند، متوقف شده بود و این در حالی است که مشخص شده 350 میلیون دلار آن به جای حساب های عمومی لبنان به حسابی در یک بانک خصوصی لبنان واریز شده است. 

 

رسوائی مالی واقعی این است که قبل از لغو هبه یک میلیارد دلاری براساس اطلاعاتی که فرانسوی ها اعلام کرده اند یک مقام دولت سابق لبنان ( احتمالا با تفاهم این مقام سابق و یک نماینده کنونی مجلس لبنان) مبلغ 47 میلیون حق دلالی و کمیسیون دریافت کرده است.

 

مقامات فرانسوی تاکنون بیانیه رسمی در خصوص این تصمیم سعودی صادر نکرده اند اما شرکت اوداس همچنان این هبه ها را معتبر می داند.

 

منابع ذیربط گفته اند که اوداس ساعتی بعداز اعلام این تصمیم سعودی به شرکت های سازنده سلاح اعلام کرده که چیزی تغییر نکرده است و آنها برنامه ساخت سلاح های سفارش داده شده را بسازند.

 

براساس توافق امضای شده بین فرانسه و سعودی ها ، آنها در صورت لغو معامله و یا راکد کردن آن باید هزینه های ساخت سلاح ها را بپردازند.

 

در هر صورت شرکت اوداس منتظر مداخله دولت فرانسه است تا اقدام لازم را انجام دهد.

 

** پیامدهای لغو این هبه های نظامی برای لبنان چیست؟

 

مقام لبنانی در پاسخ به این سئوال گفت که ترس و نگرانی متوجه ثبات لبنان نیست زیرا چتر امنیتی و ثبات لبنان دلایلش لبنانی نیست .

 

لبنان اکنون یک و نیم میلیون آواره سوری را در خود جای داده و غرب نمی خواهد درهای لبنان به روی ان آوارگان باز شود تا به سوی اروپا روانه شوند.

 

این مقام لبنانی ، بعید ندانسته که این تصمیم سعودی فقط یک مانور است تا سعدالحریری بتواند با مداخله و درخواست از سعودی ها برای بازگشت از این تصمیم ، استفاده سیاسی ببرد و البته اگر این درخواست او با جواب مثبت ریاض مواجه نشود، ثابت می شود که الحریری دیگری ارزشی برای سعودی ها ندارد.

 

بهترین دلیل ، ابتکار عمل سعدالحریری برای حمایت از نامزدی سلیمان فرنجیه در انتخابات ریاست جمهوری لبنان است که با یک ضربه محکم در آستانه فروپاشی قرار گرفت.

 

یکی از نزدیکان الحریری به السفیر گفت که « هدف این تصمیم سعودی در درجه اول ضربه زدن به نامزدی ژنرال میشل عون در انتخابات ریاست جمهوری و مواضع جبران باسیل وزیر خارجه لبنان است».

 

آیا این تصمیم سعودی آن چنان که « نهاد المشنوق» وزیر کشور لبنان گفته است، « نخستین گام است و گام های بزرگتر در راه هستند»؟

 

جواب های متعدد و متناقض است و باید از سپرده های سعودی در بانک های لبنان تا پرونده کارگران لبنانی در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را مد نظر قرار داد.

 

آیا تلاش های دیپلماتیک ، سعودی ها را ترغیب می کند تا در تصیمم خود تجدید نظر کنند؟ 

 

جواب نزد وزیر کلیدی لبنانی مرتبط با پرونده است که با ابتکار ایرانی برای مسلح کردن ارتش لبنان تعاملی جدی دارد.

 

او به السفیر گفت که اگر در گذشته با طرح مسلح کردن ارتش لبنان با سلاح ایرانی تعامل جدی نمی شد، دلیلش تحریم های بین المللی بود اما اکنون این تحریم ها رفع شده است و بنابراین دولت لبنان می تواند با اتخاذ یک تصمیم سیاسی فرصت را از دست ندهد و ارتش و نیروهای امنیتی لبنان را با سلاح های ایرانی برای رویاروئی با تروریست ها مجهز کند. 

 

ژنرال جان قهوجی فرمانده ارتش لبنان امروز با سفر به کویت در نشست رئیسان ستادهای ارتش های عضو ائتلاف تحت رهبری آمریکا علیه داعش شرک می کند و احتمالا با مقامات شرکت در این نشست از جمله رئیس ستاد ارتش سعودی هم در حاشیه آن گفت وگو خواهد کرد.