معامله محرمانه روسیه و آمریکا در سوریه

 

به گزارش «تابناک»، پایگاه اینترنتی «دبکا فایل»، وابسته به محافل امنیتی رژیم اسرائیل، در مطلبی تحت عنوان «درگیری بین روسیه و ترکیه در سوریه» به این موضوع اشاره کرده و مدعی شده یک معامله محرمانه بین واشنگتن و مسکو در سوریه انجام شده که براساس آن، مناطقی از سوریه به عنوان حوزه نفوذ بین دو کشور تقسیم شده است.

 

دبکا فایل مدعی شده که روسیه به دلیل سرنگونی جنگنده سوخو 24 خود توسط ترکیه، که در نوامبر 2015 اتفاق افتاد به دنبال تسویه حساب با ترکیه است. یکی از رویکردهای کرملین برای تسویه حساب با ترکیه حمایت از کردها در برابر ترکیه بوده است. ترکیه  در واکنش نسبت به حمایت روسیه از کردهای سوریه، ضمن حمله توپخانه ای به مواضع کردها در کریدور عزاز در مرز ترکیه و سوریه،  متحدان و حامیان خود را به حمایت از عملیات برای مقابله با کردهای سوری مورد حمایت روسیه فراخواند. 

 

اما واکنش ایالات متحده به این اقدامات و درخواست ترکیه چیزی نبود جز واکنش منفی به تحرکات نیروهای کرد و ترکیه. جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده از کردهای سوریه و حزب اتحاد دموکراتیک سوریه و شاخه نظامی آن (واحدهای مدافع خلق) خواست تا حملات خود را توسعه ندهند و از ترکیه نیز درخواست کرد حملات خود علیه کردهای سوریه را متوقف کند.

 

در همین زمینه، خبرگزاری فرانسه نیز گفته با حمله ترکیه به مواضع کردهای سوریه، آمریکا در موقعیت نامناسبی قرار گرفته زیرا از یک سو، ترکیه متحد واشنگتن در مبارزه علیه داعش محسوب می شود واز سوی دیگر، آمریکا از کردهای سوریه در مبارزه علیه داعش حمایت می کند. این در حالی است که ترکیه «یگان های مدافع خلق» را شاخه ای از حزب کارگران کردستان و در نتیجه گروهی «تروریست» تلقی می کند.

 

در همین راستا، تشدید درگیری ها میان ترکیه و کردها با توجه به قرار گرفتن روسیه و حزب اتحاد دموکراتیک در یک جبهه، می تواند به درگیری و تنش فزاینده میان آنکارا و مسکو و سرایت تنش های خطرناک میان این دو کشور منجر شود. این دقیقًا همان چیزی است که ایالات متحده را نگران کرده و سعی دارد از افزایش تصاعد بحران میان ترکیه و کردهای سوریه جلوگیری کند.

 

دبکا فایل به این نگرانی آشکار واشنگتن پرداخته است و به این موضوع اشاره کرده که درگیری میان  ترکیه و روسیه حق استناد به منشور ناتو برای حفاظت از کشور عضو ناتو در برابر تهاجم را به آنکارا می دهد.

 

دبکا فایل مدعی شده که باراک اوباما به سه دلیل با این درخواست ترکیه مخالفت خواهد کرد:

 

نخست، برای اجتناب از وارد شدن در درگیری میان این دو کشور؛ همانطور که در درگیری میان روسیه و اوکراین و بعد از الحاق شبه جزیره کریمه به مسکو نیز ایالات متحده علی رغم حمایت از دولت اوکراین، دخالت مستقیمی از خود نشان نداد.

 

دوم، جلوگیری از بروز تنش های فزاینده منطقه ای که در نظرات مقامات روسیه در روز شنبه انعکاس یافت. دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه گفت که کشورش و غرب در حال لغزیدن در درون یک دوره جدیدی از جنگ سرد هستند. سرگئی لاوروف وزیر خارجه نیز گفت که در واقع و به معنای دیگری یک جنگ جهانی سوم در جریان است.

 

اما دلیل سوم که می توان آن را یک ادعای مناقشه برانگیز توسط این رسانه صهیونیستی دانست مربوط می شود به معامله ایالات متحده و روسیه در سوریه. این سایت مدعی شد که به دلیل جلوگیری از فروپاشی و از بین رفتن معامله محرمانه میان اوباما و پوتین در تخصیص حوزه های نفوذ در سوریه که براساس آن آمریکایی ها مناطق شرق رودخانه فرات و روس ها مناطق غربی را گرفته اند، با درخواست های ترکیه برای کمک گرفتن از ناتو مخالفت خواهد کرد. بر اساس این معامله، نیروهای مدافع خلق و اتحاد دموکراتیک در منطقه حلب و اطراف آن تحت نفوذ روسیه درآمده اند.

 

بر همین اساس واشگنتن تلاش دارد ضمن اجتناب از هرگونه اقدام تنش زای سطح بالای دولتی، از تشدید رویارویی مرزی میان ترکیه و روسیه در سوریه جلوگیری کند.

 

سوال نخست: چرا باید به ادعای روزنامه اسرائیلی مبنی بر معامله میان واشنگتن و مسکو بر سر سوریه بدبین بود؟

 

به دودلیل: نخست اینکه اسرائیلی ها می خواهند القا کنند که معامله پشت پرده ای میان ایالات متحده و روسیه صورت گرفته و از این طریق قصد فشار به واشنگتن از طریق کشورهایی نظیر ترکیه و عربستان سعودی را دارند. در واقع آن ها می خواهند با القای کاذب یک معامله پنهان، ایالات متحده را وادار کنند تا نسبت به سیاست های خود در سوریه و در برخورد با مسکو واضح تر عمل کند. اهرم فشار بر ایالات متحده در این زمینه نیز عربستان سعودی و ترکیه هستند.

 

دوم، اسرائیلی ها می خواهند به ترکیه این پیام کاذب امنیتی و تهدیدزا را ارسال کنند که ایالات متحده افسار کردها را به دست روسیه داده است و ترکیه از این پس با کردهای منحصربه فرد و تنهایی روبرو نیست بلکه با کردهای تحت حمایت روسیه ای روبرو است که می تواند تهدیدات امنیتی در مرزهای فوری ترکیه را دوچندان کند.

 

سوال دوم: چرا باید به وجود چنین معامله ای خوشبین بود و آن را نادیده نگرفت؟

 

نخست اینکه، ایالات متحده و روسیه می خواهند مسیر تحولات سوریه را با توافق و تعامل با یکدیگر به سمتی هدایت کنند تا اولاً تنش ها میان یکدیگر در سوریه را کنترل کنند و ثانیاً از برخورد میان بازیگران منطقه ای نظیر ایران، عربستان و ترکیه در سوریه جلوگیری کنند.

 

دوم، آن ها قصد دارند تا با ایجاد و تعریف مناطق نفوذ موقت در سوریه برای خود، ضمن اجتناب از برخوردهای تنش زا با یکدیگر، یک تعامل مستقیم و دوسویه را برای حصول به یک راه حل و توافق صلح در سوریه بدست بیاورند. این حوزه نفوذ اگر وجود داشته باشد قطعاً مانند آن چیزی نیست که در دوران جنگ سرد میان ایالات متحده و شوروی (برای نمونه در آلمان غربی و شرقی) دنبال می شد، بلکه صرفاً برای کنترل تنش ها، کنترل طرفین درگیر، مدیریت منازعه میان بازیگران منطقه ای و اطمینان از به نتیجه رساندن مذاکرات صلح و حل و فصل بحران سوریه است. بر همین اساس، باید گفت این حوزه نفوذ ممکن است یک حوزه نفوذ عملیاتی باشد تا یک حوزه نفوذ مبتنی بر کنترل سرزمینی.