استقبال از معرفی نخستین سفیر زن جمهوری اسلامی

دیپلماسی ایرانی: سرانجام وزیر امور خارجه ایران با گذشت بیش از دو سال از آغاز به کار دولت یازدهم به وعده خود مبنی بر انتصاب سفیر زن جامه عمل پوشاند. مرضیه افخم، نخستین سخنگوی وزیر امور خارجه ایران هم اکنون به عنوان اولین سفیر زن جمهوری اسلامی منصوب شده است.

در سال های قبل از انقلاب «مهرانگیز دولتشاهی» که برای سه دوره نماینده مجلس بود، در سال 1354 به عنوان سفیر ایران در دانمارک معرفی شد و هم اکنون در چهلمین سالگرد انتصاب دولتشاهی، افخم به عنوان سفیر ایران در مالزی معرفی شده است. افخم هنوز به مالزی اعزام نشده و همچنان سمت ریاست اداره رسانه و دیپلماسی عمومی وزارت خارجه را به عهده دارد.

مرضیه افخم در نخستین سال های دهه سوم زندگی خویش وارد دستگاه دیپلماسی ایران شد و از آن زمان تاکنون سمت های مختلفی، از جمله ریاست مرکز انتشارات وزارت خارجه و مشاور وزیر را به عهده داشته است.

زمانی که ظریف به عنوان وزیر خارجه ایران از مجلس رای اعتماد گرفت، تعهد کرد که به انتصاب سفرای زن خواهد پرداخت و افخم را نیز به عنوان سخنگوی وزارت متبوع خویش معرفی کرد.

تصمیم ظریف در معرفی افخم به عنوان سفیر جمهوری اسلامی در مالزی با حمایت و استقبال چشمگیری روبه رو شد. مقامات عالی رتبه ایران نیز این اقدام را تحسین کردند.

به گفته احمد شیرزاد، تحلیلگر سیاسی، از زمان روی کار آمدن روحانی، پست های مهمی در دولت در اختیار زنان قرار گرفته، با این حال آنچه که در وزارت خارجه اتفاق افتاده است، بی سابقه است.

به گفته شیرزاد، افخم در مقام سخنگویی وزارت خارجه ایران به خوبی توانست توانایی های خود را ثابت کند و این نشان می دهد که او می تواند در سفارت نیز به خوبی از عهده مسئولیت خود برآید. این اقدامات می تواند بستر لازم را برای گسترش نقش زنان در ایران فراهم کند.

به گفته شهربانو امانی فعال حقوق زنان، مرضیه افخم اولین سخنگوی زن جمهوری اسلامی است که توانسته به چنین موفقیتی دست پیدا کند و عملکردی تحسین برانگیز داشته باشد و معرفی ایشان به عنوان سفیر می تواند به عنوان اولین گام برای افزایش تعداد سفرای زن ایران در اقصی نقاط جهان باشد.

انتصاب افخم به عنوان سفیر ایران در مالزی مقارن با زمزمه هایی مبنی بر حضور زنان در مجلس خبرگان بوده است. برخی معتقدند که زنان در صورت رسیدن به مرحله اجتهاد، می توانند برای عضویت در مجلس خبرگان نامزد شوند و در این زمینه منع قانونی خاصی وجود ندارد.

از زمان حضور روحانی در صدر دولت، زنان توانستند موقعیت خود را در دستگاه حکومتی ارتقا دهند. معصومه ابتکار در نخستین روزهای آغاز به کار دولت به عنوان معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست انتخاب شد. ابتکار معتقد است که زنان به عنوان اولین آموزگاران بشریت، نقشی غیرقابل انکار در پیشرفت کشور دارند.

علاوه بر ابتکار، دو زن دیگر نیز به معاونت رئیس جمهور منصوب شدند. افزون بر این، در این دوران در شهرهای مختلف زنان به عنوان فرماندار منصوب شدند. علاوه بر افزایش سهم مشارکت زنان در سیاست در دوران روحانی، تغییراتی نیز در حوزه برخورد پلیس امنیت اخلاقی با زنان در این دوره صورت گرفته است.

مجلس شورای اسلامی با تصویب طرحی تحت عنوان امر به معروف و نهی از منکر، خواهان برخورد قانونی با زنانی شده بود که حدود حجاب اسلامی را به درستی رعایت نمی کنند. با این حال دولت روحانی از اجرای دقیق و کامل این قانون اجتناب کرده که این خود انتقاداتی را به همراه داشته است. روحانی در دفاع از رویه دولت گفته است: «ما نمی توانیم از نیروهای مسلح پلیس بخواهیم که افراد را مجبور به اطاعت از شعائر مذهبی کنند.»

در مقابل آیت الله محمد یزدی، رئیس مجلس خبرگان وضعیت پوشش زنان را در ایران بد ارزیابی کرده و از دولت خواسته است که پاسخگوی درخواست مردم برای رسیدگی به این موضوع باشد.

علی رغم دیدگاه متفاوت و بعضا متعارضی که در مورد وضعیت زنان وجود دارد، عمده شخصیت های ایرانی از انتصاب مرضیه افخم به عنوان سفیر ایران استقبال کرده اند.

به گفته امانی، فعال حقوق زنان هم اکنون زمان آن فرارسیده است که همگان بدانند زنان ایرانی می توانند نقش سازنده ای در افزایش ارتباطات ایران با جهان داشته باشند.

الهه کولایی، استاد دانشگاه تهران نیز در سخنانی یکی از بزرگترین مشکلات زنان ایران را عدم اعتماد به نفس و باور به خویش خوانده و تصمیم جدید دولت را قدمی موثر در کمک به زنان ایرانی در جهت رسیدن به خودباوری ارزیابی کرده بود.

منبع: میدل ایست آی/ ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی/۲۵