تاثیر توافق نهایی بر رقابت‌های سیاسی داخلی ایران

دیپلماسی ایرانی: به محض اعلام توافق نهایی میان ایران با 1+5 مردم ایران به ویژه جوانان به خیابان ها ریختند و به رقص و پایکوبی پرداختند. چرا که از نگاه آنها توافق نهایی باعث کاهش فشارهای اقتصادی به ایران خواهد شد و با رفع تحریم های مالی و نفتی در مدت کوتاهی اقتصاد ایران رشد خواهد کرد و دریچه تازه ای در روابط ایران با جامعه جهانی به وجود خواهد آورد. همچنین باعث خواهد شد تا تغییری شگرف در روابط ایران با جامعه جهانی به وجود آید و از جمله روابط تهران با ایالات متحده امریکا بهبود یابد و دوباره به عنوان پلیس خلیج فارس مطرح شود. حتی ممکن است روابط ایران و امریکا تا اندازه ای بهبود یابد که دو طرف به دوستان مهم منطقه ای یکدیگر تبدیل شوند.

علاوه بر آن امضای توافق نهایی انتخاب حسن روحانی برای بار دوم به عنوان رئیس جمهوری ایران که از ابتدای سال 2017 آغاز خواهد شد را تضمین کرد. همچنین سبب می شود تا اصلاح طلبان بتوانند جایگاه خود را در انتخابات پارلمانی پیش رو در ماه مارس نیز تقویت کنند.

در خیابان های ایران مردم در راهپیماهای خیابانی خود تصاویر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران را برافراشتند و او را قهرمان ملی دانستند که با قدرت در برابر غرب ایستاد و بعد از 12 سال از طریق و گفت وگو و مذاکره حق هسته ای ایران را از آنها گرفت و تثبیت کرد و موفق شد تحریم های بین المللی به یک باره و نه تدریجی از روی دوش ایران برداشته شود و دنیا را وادار کند که به تهران به عنوان شریکی قدرتمند در تحقق امنیت و ثبات منطقه خاورمیانه اعتراف کنند. حالا جریان اصلاح طلب امید بیشتری برای تحقق آمال و آرزوهای خود در قضایای مربوط به آزادی های عمومی و خصوصی دارد و امیدوار است بتواند به دستاوردهای مهمی در اصلاحات سیاسی برسد.

اما توافق همانند صاعقه ای بر جریان محافظه کار در تهران نیز بود. آنها امضای این توافق را به معنای تسلیم کامل ایران در برابر غرب می دانند. از این رو بسیاری انتظار دارند در پی امضای این توافق درگیری های داخلی سیاسی ایران تشدید شود چرا که از آن طرف باعث تقویت جایگاه اصلاح طلبان خواهد شد. شاهین های جریان محافظه کار این توافق را بسیار بد می دانند چرا که قدرت نیروهای معتدل و اعتدال گرا با موفقیتی که در سیاست خارجی به دست آوردند و کشور را از بحران تحریم ها و کش مکش بر سر پرونده هسته ای ایران نجات دادند، افزایش خواهد یافت.  

از سوی دیگر و در ارزیابی ای جداگانه، بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه بر این باور است که توافق هسته ای هیچ تاثیری بر سیاست های ایران در منطقه نخواهد گذاشت و تهران به حمایت خود از همه نیروهای مخالف با نفوذ امریکا در منطقه ادامه خواهد داد.

علی رغم نگرانی ها محافظه کاران ایران در مرحله پیش رو شاهد درگیری های سیاسی داخلی بیشتری خواهد بود و سقف مطالبات اصلاحات سیاسی افزایش خواهد یافت و مطالبات اصلاح طلبانه برای بهبود آزادی های عام و خاص نیز افزایش خواهد یافت. به دنبال آن شاهد نقش بارز و فعال قدرت های بازیگر در مطالبات اجتماعی که خواهان تغییر هستند، خواهیم بود. اما همچنان موازنه اصلی در دست رهبر انقلاب ایران، آیت الله سید علی خامنه ای خواهد بود که به عنوان پدر برای هر دو جریان نقش آفرینی خواهد کرد. او قدرت برتر را در کشور دارد و نهادهای اصلی اعمال قدرت اعم از ارتش و پلیس و نهادهای امنیتی در دست او هستند و این مساله می تواند تعیین موازنه قدرت را انحصارا در اختیار او قرار دهد.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11