امنیت بر دموکراسی اولویت دارد

نویسنده: هنری جانسون

دیپلماسی ایرانی: کارشناسان پروژه دموکراسی در خاورمیانه در گزارش مفصلی که درباره بودجه پیشنهادی رئیس جمهور برای سال 2016 منتشر شده، مشخص کرده اند که برای رئیس جمهور اوباما، امنیت رژیم های اقتدارگرای خاورمیانه بر اصلاحات سیاسی داخلی این کشورها ارجحیت دارد. اولویت فعلی رئیس جمهور که یک بار به صورت احساسی از آن حمایت کرده بود، تحولات دموکراتیک در منطقه نیست.

این مسئله بازتاب جنگ های داخلی و ظهور شبکه های تروریستی پس از شورش های سال 2011 جهان عرب است. پروژه دموکراسی در خاورمیانه به این نکته اشاره می کند که در سال 2010، 73 درصد از کمک های خارجی ایالات متحده به خاورمیانه و شمال آفریقا برای مقاصد نظامی و 7.4 درصد برای دموکراسی و حکومتداری اختصاص داده شده است. بودجه پیشنهادی برای سال 2016 این اختلاف را بیشتر کرده است و بودجه کمک های نظامی به 76 درصد افزایش یافته است و بودجه دموکراسی و حکومتداری به 6 درصد تنزل یافته است.

دولت در این بودجه تمرکزش را بر مسئله امنیت قرار داده است. نویسندگان بودجه دو تغییر به نفع رژیم های اقتدارگرا در این بودجه در نظر گرفته اند. اول، تضعیف قابل توجه این بند است: «برنامه های دموکراسی، حقوق بشری و حکومتی ایالات متحده نباید منوط به موافقت با دولت های خارجی باشد». رئیس جمهور این بند را این گونه تغییر داده است «وزیر خارجه باید از طریق ابزارهای مناسب با تلاش های دولت های خارجی در زمینه مانع شدن از کمک های ایالات متحده به جامعه مدنی، مخالفت کند.»

آن گونه که این گزارش نشان می دهد اگر این تغییر اجرایی شود، هیچ امری نمی تواند مانع از اجرایی شدن دستور رئیس جمهور و حذف این دستور شود.

تغییر دوم مربوط به قانون فعلی ایالات متحده است که کمک های خارجی در صورت وقوع کودتای نظامی قطع می شوند و تا زمان روی کار آمدن یک دولت دموکراتیک منتخب مجدداً اعمال نخواهند شد. رئیس جمهور این بند را به این صورت تغییر داده است که در صورتی که این مسئله براساس منافع ملی ایالات متحده باشد، کمک ها می تواند مجدداً برقرار شود.

با وجود احساس وحشت و نگرانی زیاد کشورهای عربی خلیج فارس از قصد رئیس جمهور برای دستیابی به توافق هسته ای با ایران، بودجه پیشنهادی نشان می دهد که تعهد ایالات متحده به حفظ وضع موجود و روابط دوجانبه با این کشورها است. مخالفت با توافق هسته ای موجب تحریک متحدین ایالات متحده شده است و آنها که عصبی شده اند دست به انجام اقدامات شدیدتری می زنند. آنها اوباما را به اتخاذ موضع ضعیف در قبال ایران متهم می کنند و این در حالی است که موضع وی از غنی سازی صفر درصد به موضع فعلی اش، دستیابی به اهداف غیراشاعه تغییر کرده است.

بودجه پیشنهادی سال 2016 یک نگاه اجمالی درباره چارچوب ژئوپولیتیک رئیس جمهور اوباما برای توافق هسته ای و به طور کلی درباره روابط ایالات متحده با منطقه خاورمیانه ارائه می دهد. وی به خاطر چشم انداز توافق با ایران، به طور حاشیه ای حمایتش از رژیم های خودکامه منطقه را افزایش داده است. وی از سویی آنها را در برابر تهدیدات واقعی و درک شده از اصلاحات داخلی گرفته تا ایران، حمایت می کند.

از سوی دیگر رئیس جمهور ترتیبات امنیتی موجود را گسترش داده و تضمین های امنیتی به متحدین را کاهش نداده است. بنابراین رئیس جمهور متحدین عرب را در برابر ایران رها نکرده است و همچنان آنها را مسلح می کند. توافق احتمالی با ایران، تا حد زیادی خطر ابتلای منطقه به رقابت تسلیحات هسته ای را کاهش می دهد و موجب ایجاد احتمال همکاری های تاکتیکی ایالات متحده و ایران بر سر منافع امنیتی کلیدی می شود.

ناتوانی یا عدم تمایل به تغییر وضع موجود غیردموکراتیک در خاورمیانه موجب شده است تا دولت اوباما به گزینه مرسوم ایالات متحده عقب نشینی کند: ارسال تسلیحات به دوستان منطقه. این تصمیم عقب نشینی در سیاست های ایالات متحده محسوب می شود و هیچ کمکی به پیدا کردن یک جایگزین سیاسی یا ایدئولوژیک قابل دوام که بتواند با رشد گروه های افراطی مقابله کند، نمی کند.

منبع: لوب لاگ/ مترجم: حسین هوشمند