سیلی روسیه به عربستان در یمن

دیپلماسی ایرانی: در حالی که قدرت های سیاسی یمن از رسیدن به توافق با یکدیگر در چارچوب فرایند سیاسی مطابق با قانون اساسی این کشور ناتوان ماندند، هم پیمانان حکومت سابق یمن، به ویژه واشنگتن و ریاض در تلاش هستند که با تحمیل تحریم های جدیدی بر یمن در مقابل الحوثی ها و قدرت روز افزون آنها از خود واکنش نشان دهند. اولین گام را نیز با بستن سفارت خانه های خود برداشتند. امریکا و عربستان اعلام کردند که سفارت خانه های خود در صنعا را تعطیل می کنند. به دنبال این خبر سفارت خانه های کشورهای غربی دیگر نیز دست به کار مشابهی زدند.

به گزارش روزنامه الاخبار، چاپ بیروت، از سوی دیگر روسیه در شورای امنیت سازمان ملل از تحرکات کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس جلوگیری کرد و جلوی تصویب قطعنامه علیه انصار الله، نیروهای وابسته به الحوثی ها را که در آن مسئول ناآرامی های اخیر یمن و شکست فرایند سیاسی در این کشور معرفی شده بودند، گرفت. در این قطعنامه کشورهای عربی عضو شورای همکاری خواستار اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی علیه مقام های جدید یمن شده بودند که با وتوی روسیه مواجه شدند. این شکست سیاسی کشورهای عربی شورای همکاری را بر آن داشت تا در ریاض جلسه فوق العاده تشکیل دهند و درباره آخرین تحولات یمن با یکدیگر به بحث و تبادل نظر بپردازند.

اگر چه عربستان و متحدان عربش از این اقدام روسیه شوکه شدند و آن را به مثابه سیلی سیاسی به بر وجهه خود در یمن تصور کردند اما از تکاپو نیفتادند و به دنبال استفاده از سلاح تحریم دیپلماتیک برای فشار بر انصار الله هستند. بعد از آن که ایالات متحده امریکا سفارت خانه خود در صنعا را بست و اعلام کرد تمامی عناصر دیپلماتیک و نظامی خود را از این کشور خارج می کند، وزارت امور خارجه عربستان نیز اعلام کرد که به دلیل بی ثباتی اوضاع سیاسی و امنیتی سفارت خانه خود را در صنعا تعطیل کرده و تمامی کارمندان خود را از صنعا خارج می کند.

واشنگتن کارمندهای خود در صنعا را با میانجی گری عمان خارج کرده است، حرکتی که واکنش های گوناگونی را نزد یمنی ها به دنبال داشته به گونه ای که آن را اتفاقی بی سابقه در کشورشان توصیف کرده اند. در حالی که پیش از این عادت کرده بودند که در رسانه های خود بخوانند که هواپیماهای نظامی امریکایی در فرودگاه صنعا فرود آمدند بدون این که هر گونه بازرسی ای شوند در حالی که با خود مهمات نظامی حمل کردند.

این در حالی است که بریتانیا و اردن در تلاش هستند تا چارچوبی جدید بر اساس توافق کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که در شورای امنیت به بن بست برخوردند، بیابند. در حالی که به روشنی می بینند هر چه غرب و متحدان عربش عقب می نشینند روسیه و چین رو به جلو می آیند و خود را آماده رویارویی جدید با غرب این بار در یمن و در سایه تحولات جدید این کشور می کنند.  

در حالی که سفارت خانه های هلند، آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلیس نیز به دنبال امریکا و عربستان اقدام به بستن سفارت خانه های خود در یمن کردند و ژاپن نیز اقدام به محدود کردن خدمات کنسولی خود در یمن کرد، تیان چی، سفیر چین در یمن اعلام کرد، هیئت دیپلماتیک کشورش بدون هر گونه نگرانی ای به فعالیت های خود در صنعاء ادامه می دهد.

وی با شرکت در یک کنفرانس مطبوعاتی همچنین گفت: «اعضای دیپلماتیک چین در مراکز خود باقی می مانند و به کار خود در سفارت ادامه می دهند. همچنین همه اعضای سفارت بعد از پایان تعطیلات بهار چین از هفته آینده به سر کار خود باز می گردند.»

تیان چی صنعا را پایتخت زیبایی توصیف کرد و گفت: «یمن کشور دوم ماست و ما ده ها سال است با یکدیگر روابط بسیار نزدیکی داریم.»

سفیر چین در یمن همچنین گفت به رغم این که گفته می شود یمن به سمت یک فروپاشی اقتصادی در پی خروج هیئت های دیپلماتیک غربی و عربی از این کشور سوق پیدا کرده است، چین به افزایش حمایت های خود از دولت پیش روی یمن ادامه خواهد داد و کمک خواهد کرد تا سرمایه گذاری های چین در یمن افزایش یابد. به گفته وی در مرحله پیش رو شاهد افزایش همکاری های نزدیک دو کشور دوست خواهیم بود و هر آن چه در توان داشته باشد برای افزایش سطح روابط به کار خواهد بست.

افکار عمومی و سیاسی در یمن نسبت به تحولات جاری در کشورشان مردد هستند. عده ای اقدامات کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس را علیه اراده مردم می دانند در حالی که عده ای می گویند حالا با عقب نشستن اعراب و غرب دستورالعمل روسی – چینی – ایرانی می تواند خلاء نبود آنها را پر کند. در مورد احتمال توقف کمک های امریکا و اعراب به یمن نیز می توان گفت که سفیر چین پاسخ آن را داده است. وی با تاکید بر افزایش کمک های چین به یمن و سطح سرمایه گذاری ها در این کشور به نوعی گفته است که جای امریکا را در این کشور پر خواهد کرد.   

در همین رابطه ناظران بر این اعتقادند که استفاده روسیه از حق وتوی خود در شورای امنیت به این معنا است که مسکو می خواهد بگوید بدیل امریکا و عربستان در بازی یمن است و این مساله می تواند باعث کاهش نگرانی یمنی ها از وضعیت آینده کشورشان شود.

این در حالی است که با وجود این که عربستان هیئت دیپلماتیک خود را از یمن فرا خوانده است، دیگر کشورهای عربی تا کنون همچنان هیئت های دیپلماتیک خود را در این کشور حفظ کرده اند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11