11 سپتامبری دیگر برای آمریکا
* نویسنده: رضا مرتضایی پناه
دیپلماسی ایرانی: بیش از 13 سال از حادثه تروریستی 11 سپتامبر در امریکا می گذرد، حادثه ای که جدا از ابهامات فراوان در مورد عاملان آن موجبات لشگر کشی آمریکا به منطقه و حضور چندساله امریکا در منطقه را به موجب قانون مصوب سنا مبنی بر مقابله با القاعده، طالبان و شاخه های آن ها تضمین کرد.
اکنون باگذشت سال ها از تصویب این قانون، که به موجب آن دولت امریکا می توانست برای نیل به اهداف خود برای حضور در منطقه به بهانه مقابله با القاعده هرساله بودجه های هنگفتی را طلب نماید، با تضعیف فعالیت های این گروه های تروریستی، دلیل حضور آمریکایی ها در منطقه نیز روزبه روز کم رنگ تر می شود و آمریکا در حال از دست دادن پایگاه های خود در منطقه است که به یک باره بحرانی جدید به نام "داعش" در اندک زمانی تمامی کشورهای منطقه را با خود درگیر می کند و به طبع با به خطر افتادن منافع آمریکا در منطقه موجبات حضور مجدد و پرقدرت تر آمریکا در منطقه را فراهم می آورد.
تهدیدی جدید در منطقه شکل می گردد که صرف نظر از چگونگی به وجود آمدن آن و گردانندگان آن باعث می شود که آمریکایی ها برای تبدیل این تهدید به فرصتی برای حفظ و گسترش منافع خود در منطقه مانند حادثه 11 سپتامبر تمام تلاش خود را به کارگیرند تا مجدداً بتوانند حضور خود در منطقه را تضمین نمایند.
پس از شکل گیری ائتلاف جهانی علیه داعش به سرکردگی آمریکا و ماه ها مبارزه ارتش و مردم سوریه و عراق با تروریست های داعش و شکست های داعش، به نظر می رسد داعش و تفکرات افراطی اعضا آن نمی تواند به تنهایی تأمین کننده حضور گسترده امریکا در منطقه مانند گذشته باشد و دولت آمریکا نیز نمی تواند نظر قانون گذاران برای توجیه اقتصادی این حضور پرهزینه را تأمین نماید.
لذا باید تهدیدی گزنده تر برای منافع امریکا در منطقه به وجود آید که به موجب آن آمریکا بتواند ضمن جلب حمایت قانون گذاران امریکا برای دفع این تهدید جای پای خود در منطقه را برای سال های آتی محکم تر نماید.
بر همین مبنا و در راستای پیشبرد اهداف امریکا در منطقه، آمریکایی ها در روزهای اخیر از پرونده ای 500 صفحه ای در سنا این کشور توسط حزب حاکم (دموکرات ها) رونمایی کردند که در آن به جزئیات شکنجه زندانیان به خصوص افراد منصوب به القاعده توسط سیا پرداخته شده است. پرونده ای که انتشار آن باعث خدشه دار شدن چهره آمریکا برای جهانیان به خصوص مسلمانان افراطی است که هم کیشان خود را مورد ظلم و شکنجه آمریکایی ها می بینند و برخلاف داعش طیف گسترده ای از مسلمانان را شامل می شوند؛ بر همین اساس است که امریکا بعد از انتشار این پرونده، تمامی نمایندگی ها و پایگاه های خود در جهان به خصوص کشورهای مسلمان با زمینه افراط گری مانند افغانستان و پاکستان را به حالت آماده باش درمی آورد.
حال باید دید که دلیل آمریکایی ها از رونمایی از این پرونده کهنه که میراث بوش رئیس جمهوری سابق آمریکا است، چیست؟ آیا جز این است که آمریکایی ها یک بار دیگر به دنبال ایجاد تهدیدی جدید و گسترده تر در منطقه و متعاقب آن فرصتی بزرگ به بهانه مقابله با تهدید منافع خود در منطقه برای حضور و بازیگری دوباره در منطقه هستند؟
بررسی اخبار نشان دهنده آن است که انتشار جزئیات این پرونده خون بسیاری از مسلمانان افراطی در مناطق مختلف و فراتر از عراق و سوریه را به جوش آورده به طوری که گروهک های افراطی که سال ها دست از اقدامات تروریستی برداشته بودند حال به گفته خود دلیل لازم و کافی را برای فعالیت مجدد علیه امریکا را پیداکرده اند، برای نمونه می توان به گفته های نبیل نعیم، بنیان گذار سازمان سلفی «جهاد» در مصر، اشاره کرد که پس از طرح پرونده شکنجه زندانیان در امریکا، طی سخنانی ضمن تأکید بر این مطلب که آمریکا بزرگ ترین کشور ناقض حقوق بشر است، اعلام نمود که می تواند ظرف یک ماه ده هزار نیروی انتحاری را به منظور انجام عملیات انتحاری علیه آمریکا جذب نماید، وی همچنین عنوان نمود اقدامات خصمانه و غیرانسانی آمریکا علیه مسلمانان و نیز جنگ این کشور علیه نیروهای داعش، موجب نفرت بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان نسبت به دولت آمریکا شده است، به گونه ای که بسیاری حاضرند علیه منافع آمریکا دست به عملیات انتحاری بزنند.
بنابراین می توان گفت که امریکا در حال تکمیل پازل خود برای حضور در منطقه است و بر همین اساس است که حتی با دادن هزینه و حتی لکه دار کردن آبروی خود در جهان تهدید لازم در منطقه را برای تبدیل به فرصت شدن فراهم آورده است و حالا یک گام تا تحقق هدف خود دارد و آن جلب حمایت قانون گذاران آمریکا از دو حزب و تصویب قانونی است که به موجب آن بتواند مانند سال های پس از حادثه 11سپتامبر در منطقه حضورداشته باشد زیرا قانونی که اکنون آمریکایی ها با التزام به آن در حال مبارزه با داعش هستند همان قانونی است که 13 سال پیش به بهانه مبارزه با القاعده، طالبان و شاخه های آن ها مورد تصویب قرارگرفته ولی اکنون که آمریکا در ظاهر با تهدیدات عمده تری نسبت به قبل در جهان روبروست نیازمند قوانین جدیدتری است که ضمن حمایت دولت امریکا حضور آن ها را برای سال های آتی تضمین نماید.
بر همین اساس است که همزمان با مطرح شدن پرونده شکنجه زندانیان آمریکایی، جان کری، وزیر خارجه امریکا با بردن طرحی به مجلس جهت مقابله با تروریست های تکفیری خواستار تصویب قانونی است که عملیات آمریکا را به جغرافیای عراق و سوریه محدود نکند، باید دست کم سه سال معتبر باشد و امکان تمدید آن نیز وجود داشته باشد.
در پایان می توان گفت که منطقه با ایجاد تهدیداتی این چنینی توسط آمریکا با خطرات جدی روبرو خواهد بود خطراتی که در راستای طرح "خاورمیانه جدید" آمریکا در منطقه شکل می گردد و هدفی جز حضور پررنگ تر امریکا و تأمین منافع آمریکا در منطقه را ندارد.
* کارشناس روابط بین الملل
نظر شما :