چگونه ترس از تحریم ها بر خدمات بشردوستانه تاثیر می گذارد؟

دیپلماسی ایرانی: تحویل روغن گیاهی به ایران برای تولید مارگارین باید یک تجارت معمول باشد، اما کشتی های باری حامل این محموله ها ماه ها در خلیج فارس منتظر می مانند چرا که بانک ها از ترس تحریم های بین المللی از نقل و انتقال وجه برای این محموله ها خودداری می کنند.

رژیم تحریم هایی که ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه ایران تحمیل می کنند شامل تجارت کالاهای بشردوستانه مانند محصولات دارویی نمی شود. اما همچنان بسیاری از بانک ها از هر گونه نقل و انتقال مالی که به ایران مربوط می شود، خودداری می کنند. اخیرا بانک بی ان پی پاریباس فرانسه به دلیل انجام نقل و انتقال های مالی برای ایران که آمریکا می گوید نظام تحریم ها را نقض کرده به پرداخت 8 میلیارد و 970 میلیون دلار جریمه محکوم شده است.

به گزارش رویترز، به دلیل همین نگرانی هاست که یک تانکر باری متعلق به یونان از ماه ژانویه تا مارس سال جاری میلادی در بندر  پهلو گرفته بود و سپس ناگزیر شد به بندر فوجیره در امارات متحده عربی برود تا سوخت گیری انجام دهد. زیرا تحریم ها سوخت رسانی به کشتی های باری را نیز برای ایران دشوار کرده است. البته در نهایت مبلغ صورتحساب ها پرداخت شد و این کشتی توانست بار خود را تحویل ایران دهد اما این پس از ماه ها اتلاف وقت و افزایش هزینه ها بود.

مدیر این شرکت به رویترز گفت که هزینه زمانی و مالی این تجارت اصلا به صرفه نبوده است. او حتی حاضر به ذکر نام شرکت خود نیز نمی شود زیرا می ترسد که همین نکته توجه منفی آمریکایی ها را برانگیخته کند.

این در حالی است که مقامات تهران می گویند همین تحریم ها باعث افزایش هزینه ها و کمیود دارو برای بیماران سرطانی شده است. از سوی دیگر تعداد قابل توجهی از محموله ها به مقصد ایران نیز متوقف شده است. یک صادرکننده کالاهای بشردوستانه به ایران می گوید که بانکداری مشکل اصلی است زیرا بسیاری از بانک ها از معامله با ایران خودداری می کنند و این روند پیچیده به افزایش هزینه ها و دشوار تر شدن تجارت با ایران منجر می شود. البته مقامات آمریکایی می گویند که واشینگتن نسبت به این مشکل آگاه است و گام هایی را در جهت رفع این موانع بر می دارد.

ترس از جریمه

در ماه می منابع تجاری و مقامات ایرانی اعلام کردند که صدها هزار تن غلات و شکر در دروازه های ورودی به ایران معلق مانده اند زیرا مشکلاتی در زمینه پرداخت صورتحساب ها وجود داشته است. در همان زمان اخباری دال بر لابی ایران با مقامات بانک اچ اس بی سی منتشر شد. چرا که این بانک که بزرگترین بانک اروپا به شمار می رود از ترس نقض تحریم ها و متحمل شدن جریمه های سنگین، روابط مالی خود را با ایران به حال تعلیق درآورده بود. یک مقام بانک مرکزی ایران می گوید که بانک های بین المللی و حتی بانک های منطقه ای از تعامل با ایران خودداری می کنند. البته ایران در تلاش است جایگزین هایی برای این بانک ها پیدا کند اما تلاش های اش چندان موفق نبوده است.

از سوی دیگر منابع مطلع می گویند که باوجود پیشرفت های دیپلماتیک در زمینه هسته ای، مشکلات بانکداری همچنان ادامه دارد. کارشناسان می گوید جریمه های چند صد میلیون تا چند میلیارد دلاری که بابت همکاری بانک ها با ایران برای آنها تعیین شده، چشم مقامات بانک های بین المللی را از همکاری با ایران ترسانده است.

مجازات ها

روند اعمال تحریم ها علیه ایران از سال 2006 تشدید شد. از آنجایی که این تحریم ها جنبه های متعددی دارند روی صادرات مواد غذایی و دارویی به ایران نیز تاثیر گذاشته اند. البته در طراحی این تحریم ها تاکید شده است که شامل مواد غذایی و دارویی نمی شود اما بانک ها و موسسه های مالی باز هم نمی خواهند ریسک زیادی متحمل شوند.

یک مقام خزانه داری آمریکا می گوید که واشینگتن صدور گواهینامه های صادرات مواد غذایی، محصولات کشاوری و دارویی به ایران را گسترش داده است. از سوی دیگر آمریکا در ماه های اخیر دو کانال بشر دوستانه در اروپا و آسیا ایجاد کرده که تجارت قانونی با ایران را تسهیل می کنند. به گفته او بانک ها و شرکت های بین المللی زیادی در این چارچوب همکاری دارند. البته او به نام این بانک ها و شرکت ها اشاره نمی کند اما تاکید می کند که این کانال ها تا کنون بسیار مورد استفاده قرار گرفته اند.

یک مقام آمریکایی دیگر نیز از افزایش علاقمندی بانک ها و شرکت ها به همکاری با ایران سخن می گوید. او می گوید که برنامه اقدام مشترک ژنو برخی از مشکلاتی که در گذشته در تجارت بانک های بین المللی با ایران در زمینه فروش مواد غذایی وجود داشت را حل کرده است. اماهمچنان هم بسیاری از بانک ها از بیم آنکه مبادا مجازات شوند، صورت مساله همکاری با ایران را پاک کرده اند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10