هم‌پیمانی ریاض با اسلام‌آباد با هدف رویارویی با تهران

دیپلماسی ایرانی: تعدد سفرهای مسئولان پاکستانی و عربستانی به پایتخت های یکدیگر نشان از وجود تلاش تازه ای برای ایجاد پیمانی استراتژیک میان پاکستان و عربستان با هدف مقابله با ایران محسوب می شود. این تحلیلی است که روزنامه العرب، چاپ لندن در تحلیلی درباره سفر مقام های عربستانی به پاکستان نوشته است.

پاکستان تنها کشور اسلامی دارای سلاح هسته ای در جهان محسوب می شود که عربستان چشم طمع به همکاری با آن برای رقابت با ایران دوخته است. رقابتی که دیگر بر کسی پوشیده نیست که عربستان با ایران با هدف نفوذ بیشتر در خاورمیانه و کشورهای منطقه آغاز کرده و در این میان از تبدیل شدن ایران به قدرت هسته ای منطقه ای به شدت نگران است. به ویژه که به این نتیجه رسیده است که غرب و امریکا در حال رسیدن به تفاهم با تهران و پذیرفتن آن به عنوان یک قدرت منطقه ای و هسته ای هستند و این مساله در نهایت به حساب عربستان نوشته خواهد شد و به کاهش نفوذ آن در منطقه و جهان خواهد انجامید.

روز شنبه امیر سلمان بن عبدالعزیز، ولیعهد عربستان در حالی قدم به خاک پاکستان گذاشت که تنها دو هفته قبل از آن سعود الفیصل، وزیر امور خارجه و امیر سلمان بن سلطان، معاون وزیر دفاع به اسلام آباد سفر کرده بودند و با همتایان خود سرتاج عزیز و خوجه عاصف دیدارها و گفت وگوهای مفصلی داشتند. در سفر ولیعهد عربستان و هیئت همراهش نیز همانند سفر دو وزیر قبلی درباره چگونگی گسترش همکاری ها میان ریاض و اسلام آباد و همچنین همکاری های نظامی و دفاعی و عقد پیمان استراتژیک میان دو طرف به طور مفصل بحث و تبادل نظر شد.

امیر سلمان بن عبدالعزیز در سفر خود با پاکستان که سه روز طول کشید با ممنون حسین، رئیس جمهوری پاکستان دیدار و گفت وگو کرد.

ولیعهد عربستان به محض ورود به اسلام آباد به خبرنگاران گفت: «سفرم به پاکستان در چارچوب روابط تاریخی و نزدیک میان دو کشور و تاکید بر علاقه دو جانبه دو طرف بر گسترش روابط انجام شده است. سفری که بازگوکننده مصالح مشترک و خواسته های دو کشور برادر و نزدیک به یکدیگر است.»

ممنون حسین نیز در دیدار خود با امیر سلمان بن عبدالعزیز بر لزوم تقویت روابط استراتژیک و تعمیق روابط با عربستان سعودی در چارچوب مصالحی که به سود دو کشور باشد، تاکید کرد. وی در این دیدار همچنین درباره روابط ریشه دار و عمیق پاکستان با عربستان سعودی سخن گفت.

به اعتقاد روزنامه العرب ترکیب همراهان ولیعهد عربستان به پاکستان به همراه سفر دو مقام سابق عربستانی که به پاکستان انجام شد نشان می دهد که ریاض قصد دارد در چه زمینه هایی روابطش را با پاکستان توسعه دهد. این هیئت شامل محمد بن سلیمان الجاسر، وزیر اقتصاد و برنامه ریزی، توفیق بن فوزان الربیعه، وزیر بازرگانی و صنایع، نزار بن عبید مدنی، وزیر دولت در امور خارجی و شماری از روسای شرکت ها و بازرگانان مهم عربستانی بود.

منابع متعدد و ناظران سیاسی سفر ولیعهد عربستان در فاصله کوتاهی بعد از سفر وزیر امور خارجه و معاون وزیر دفاع این کشور به پاکستان را نشان از عجله ریاض در تحکیم روابط با پاکستان می دانند و معتقدند که عربستانی ها نیز همانند دیگر کشورهای منطقه بر آینده افغانستان بعد از خروج نیروهای چندملیتی از افغانستان حساب کرده اند و گمان می کنند که پاکستان می تواند نقطه ثقلی موثر در این معادله باشد. به اعتقاد آنها عربستان سعودی خود را برای خلا خروج نیروهای خارجی به ویژه امریکایی از منطقه بعد از خروج از افغانستان آماده می کند و تلاش دارد جبهه ای متضاد با ایران در منطقه ایجاد کند. برای رسیدن به این هدف نیز به سراغ پاکستان، هم پیمان سنتی خود رفته و تلاش دارد آن را به نقطه ثقل مهم محور طرفدار خود در منطقه تبدیل کند. پاکستان هم با ایران و هم با افغانستان مرز مشترک دارد و این مساله اهمیت این کشور را نزد عربستانی ها دو چندان می کند.  

به اعتفاد ناظران عربستان قصد دارد با کمک های سخاوتمندانه اقتصادی به پاکستان و کمک به ثبات سیاسی در آن و همچنین آغاز سرمایه گذاری های کلان در این کشور، پاکستان را به کشوری وابسته به خود تبدیل کند و کاری کند که تحرکاتش تاثیری مستقیم نه تنها بر تصمیم گیری های سیاسی اسلام آباد بلکه بر وضعیت اجتماعی پاکستان بگذارد. بر اساس آمار موجود حجم مبادلات تجاری عربستان و پاکستان طی 10 سال گذشته به نزدیک 29.5 میلیارد دلار رسیده و دو طرف انتظار دارند که این رقم را در آینده ای نزدیک به شکل گسترده ای افزایش دهند.

به اعتقاد تحلیلگران در صورت پیوستن پاکستان به محور عربستان، هند، رقیب سرسخت پاکستان بیش از پیش به ایران نزدیک خواهد شد و این مساله می تواند به ضرر پاکستان که از لحاظ اقتصادی و نظامی و سیاسی حجم و جایگاهی به مراتب کمتر از پاکستان دارد، تمام شود و حتی نقش آن را در افغانستان که عربستان حساب ویژه ای روی آن کرده است، تحت تاثیر قرار دهد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: پنجشنبه 1 اسفند 1392/ بازانتشار:دوشنبه 5 اسفند 1392