رئیسی که واسطه نزدیکی تهران - ریاض خواهد شد

دیپلماسی ایرانی: دبیرکل جدید سازمان همکاری های اسلامی سه شنبه شب به جمهوری اسلامی ایران سفر کرد. در این سفر با مقامات عالی رتبه کشورمان دیدار و درباره همکاری های دوجانبه و تحولات منطقه به خصوص مسائل مبتلا به جهان اسلام از جمله قضیه فلسطین و اوضاع سوریه گفت وگو و تبادل نظر کردند. درهمین حال وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه در دیدار با  " ایاد مدنی " دبیرکل جدید سازمان همکاری اسلامی، موضوعات مورد علاقه جمهوری اسلامی ایران و OIC را مورد بحث و تبادل نظر قرار داد. ایاد مدنی، همکاری جمهوری اسلامی ایران و عربستان را به عنوان دو کشور تاثیرگذار درجهان اسلام در تقویت سازمان همکاری اسلامی حائز اهمیت دانست.او همچنین همکاری های کشورمان درحوزه بانک توسعه اسلامی ، صندوق همبستگی اسلامی و دیگر ساز و کارهای مالی سازمان همکاری اسلامی را نیز در این دیدار مورد تبادل نظر قرار داد. بررسی همکاری مشترک فیمابین جنبش عدم تعهد با توجه به ریاست کشورمان به این جنبش با سازمان همکاری اسلامی ، همکاری اعضای OIC برای برقراری خاورمیانه عاری از سلاح کشتار جمعی ، افزایش همکاریها و تبادل فرهنگی میان اعضاء و ارتقاء نقش سازمانهای مردم نهاد از جمله دیگر موضوعات مورد بحث و تبادل نظر وزیر خارجه کشورمان و دبیر کل OIC در این دیدار بود. با توجه به حضور "  ایاد مدنی " به عنوان دبیر کل جدید این سازمان در ایران و نقش سازمان همکاری های اسلامی، در ابتدا باید به اهمیت و نقش سازمان و همچنین شخص " مدنی " پرداخته و ادامه نیز ارزیابی کلی سفر ارایه شود.

سازمان همکاری های اسلامی

سازمان همکاری اسلامی دومین سازمان بین المللی پس از سازمان ملل متحد با عضویت 57 کشور اسلامی در گستره بیش از چهار قاره جهان است . 57 عضو سازمان کنفرانس اسلامی_ Organization of the Islamic Cooperatin _ (OIC)  در ۴ قاره جهان پراکنده اند. از جمله در قاره اروپا از آلبانی و از قاره آمریکا سورینام  عضو سازمان محسوب میگردند  ، دیگر اعضای سازمان از قاره آسیا یا آفریقا هستند. همچنین، اعضاء براساس نوعی تقسیم بندی رسمی، به سه گروه عرب، آفریقایی و آسیایی تعلق دارند. گروه عرب و به ویژه کشورهای عرب عضو شورای همکاری خلیج فارس، کانون این سازمان به شمار می آیند. کشور ایران از همان بدو تشکیل سازمان در سال 1969 به عنوان عضو رسمی این سازمان پذیرفته و علنا بعد از انقلاب اسلامی به عنوان عضو فعال ، کار آمد و موثر ایفای نقش کرده است. این سازمان مواردی را در منشور به عنوان اهداف در نظر گرفته که از آن جمله می توان به ارتقاء همبستگی اسلامی میان کشورهای عضو، حمایت از همکاری میان کشورهای عضو در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و دیگر موارد اساسی و مشورت میان کشورهای عضو در سازمان های بین المللی، تلاش در جهت محو تبعیض نژادی و خاتمه بخشیدن به استعمار در تمام اشکال آنو همچنین تدابیر لازم برای پشتیبانی از صلح و امنیت بین المللی مبتنی بر عدالت، هماهنگ کردن تلاش ها به منظور حفاظت از اماکن مقدس و آزادسازی آنها و پشتیبانی از مبارزه ملت فلسطین و کمک به این ملت درجهت بازپس گرفتن حقوق خود و آزاد کردن سرزمین، پشتیبانی از مبارزه تمام ملل اسلامی در راه حفاظت از کرامت، استقلال و حقوق ملی شان و ایجاد جوی به منظور ارتقاء همکاری و تفاهم میان کشورهای اسلامی و دیگر کشورها اشاره کرد.

إیاد بن أمین مدنی

ایاد مدنی  متولد سال ۱۹۳۷ در عربستان سعودی ( مکه مکرمه ) و دارای لیسانس مدیریت تولید از دانشگاه آریزونا و موفق به دریافت درجه دکترای از دانشگاه بین المللی مالزی ( IIUM ) در زمینه روابط بین المللی می شود. از سمت های قبلی او می توان به عضو هیئت مدیره سازمان خدمات عمومی در مدینه المنوره،  وزیر حج کشور عربستان سعودی  از سال 1999 تا 2005، وزیر فرهنگ عربستان سعودی از سال   2005 تا 2009 و نایب رئیس هیات امنا بنیاد توسعه مسکن اشاره کرد. او در نهایت در سال ۲۰۱۳ از سوی عربستان به عنوان نامزد ریاست سازمان همکاری اسلامی نامزد شده که در نهایت در دوازدهمین اجلاس سازمان همکاری اسلامی در قاهره با اکثریت آرا جانشین اکمل الدین احسان اوغلو دبیر کل سازمان همکاری اسلامی  از ابتدای سال میلادی جدید  می شود.

ارزیابی سفر دبیرکل

باید اذعان کرد که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایفای نقش و جایگاه ارزشمند ایران در معادلات فرا منطقه ای سازمان نمود عینی یافته و با نظر به اهتمام جدی جمهوری اسلامی به موضوعات جهان اسلام در بسیاری از وقایع جهانی به خصوص مبارزه علیه ظلم، جنایت و استبداد علیه مسلمانان نقش تعیین کننده در سازمان کنفرانس اسلامی ایفا کرده است. از این رو جمهوری اسلامی ایران با توجه به نقش و حضور موثر خود در این سازمان و در کنار  دیگر  همسایگان و از سویی بازیگران فعال که رابطه دیرینه ای در روابط دو و چند جانبه داشته می تواند در آینده با توجه به ظرفیت های بالا در تمامی حوزه ها از جمله در مناسبات بین المللی ، روابط فرهنگی و اقتصادی ، تغییرات سازمانی حادث شده و انتصاب دبیر کل جدید، همکاری های انسجام یافته  و موثری بین اعضا داشته باشد. به همین دلیل سفر دبیر کل سازمان با توجه تصدی جدید ( از ابتدای سال میلادی 2014 )به ایران نشان از روابط عمیق همکاری با این سازمان مهم بین المللی و از سویی اهمیت بازیگری ایران در معادلات منطقه ای ارزیابی می شود. بخش مهم سفر " ایاد مدنی " به جمهوری اسلام ایرانی با توجه گذشت یک ماه از مسئولیت خود در این سازمان ، نشان از اهتمام وی برای همکاری مستقیم ، موثر و کلیدی با ایران بر سر سوریه محسوب و این در شرایطی است که اعضای شرکت کننده در اجلاس ژنو 2  به خوبی واقف به عدم پیشرفت قابل توجه  در این نشست بوده  و مشورت و همکاری  با ایران برای آنها بسیار حائز اهمیت خواهد بود .همچنین مساله مهم و اصولی ایران بر سر موضوع فلسطین با توجه به نقش راهبردی ایران در نزد برخی از کشورهای عرب زبان به خصوص شخص دبیر کل  سازمان به خوبی نمایان و به دنبال راه کاری های اساسی برای پایان دادن به مخاصمات ارزیابی شود. از طرفی دبیرکل جدید سازمان کنفرانس اسلامی باید بایستی با توجه به فلسفه وجودی این سازمان تمام تلاش خود را برای مقابله با افراط گرایی بسیج کرده و به دنبال آزاد سازی  قدس شریف و سرزمین فلسطین  و تلاش برای بازگرداندن ملت فلسطین به ویژه آوارگان به سرزمین اصلی خود اقدام کند. سازمان همکاریهای  اسلامی با توجه به جایگاه خود میتواند تا حدود زیادی تشتت و پراکندگی میان امت اسلام را مهم ترین چالش جهان اسلام  می تواند باشد را با کمک دیگر اعضای فعال راهبری کند. موضوع مهم در ایفای نقش و جایگاه دبیر کل جدید ، تلاش برای برقراری خاورمیانه عاری از سلاح کشتار جمعی ، دفاع از آرمان مردم فلسطینی ، بر چیدن اختلافات فرقه ای ، تبیین جایگاه  حقوق بشر با مفاهیم اسلام  و تقویت همه جانبه اقتصادی و فرهنگی برای اعضا بسیار مهم و اساسی قلمداد می شود. جمهوری اسلامی ایران با همکاری همه جانبه  با اعضای سازمان همکاری های اسلامی و از سویی عضویت بیشتر این کشورها در جنبش عدم تعهد و سرمایه گذاری کلان کشور در حوزه اقتصادی به خصوص همکاری با بانک توسعه اسلامی که به عنوان یکی از اعضای موثر و سهام دار عمده در سازمان معرفی می شود، می تواند برای پروژه های اساسی گام های مهمی بردارد . همچنین عربستان به خوبی می داند که جهوری اسلامی ایران از نظر ژئوپلیتیکی اهمیت  فوق العاده ای داشته و تاثیر گذاری ایران در معادلات منطقه ای برای آنها مهم و سرنوشت ساز تلقی می شود؛ از سویی با توجه به جایگاه مذهبی عربستان برای مسلمانان همکاری های دوجانبه مهمی بین ایران وعربستان در آتی با توجه کارکتر شخصیتی دبیر کل جدید و نفوذ وی در بدنه حاکمیت عربستان رقم خواهد خورد هرچند در این رویکرد اختلاف نظرهایی وجود دارد وی تا حدودی زیادی  میتوان در برخی مشترکات به تفاهمهای اساسی نائل آمد.

انتشار اولیه:شنبه 19 بهمن 1392 / باز انتشار: جمعه 25 بهمن 1392