همکاری مسکو و پکن در تقابل با واشنگتن

دیپلماسی ایرانی: چین روسیه را در تحریک ایالات متحده امریکا در شرق دریای مدیترانه کمک می کند. این چیزی است که بسیاری از ناطران از مانورهای مشترک دریایی اخیری که میان چین و روسیه با مشارکت دو ناو غول پیکر "پترس کبیر" و "یانچنگ" از ابتدای بیست و پنجم ژانویه تا کنون در حال انجام آن هستند، می گویند.

به گزارش روزنامه لبنانی السفیر، جالب این که مشابه همین تحلیل را رسانه های روسی نیز در روزهای گذشته بیان کرده اند به این ترتیب که برای نخستین بار مانور رسانه ای گسترده ای بر سر این موضوع با انتشار گزارش ها، اخبار و تحلیل های مربوطه منتشر کرده اند که نشان از نیت خاص روس ها در این زمینه دارد.

تحلیلگران روس به طور علنی می گویند که چین و روسیه با انجام این مانور مشترک پیام های ویژه ای را به ایالات متحده امریکا بر سر این منطقه حساس از جهان داده اند.

کنستانتین سیفکوف، معاون اول رئیس آکادمی قضایای ژئوسیاسی روسیه در این باره می گوید: «صدای روسیه غرب را خشمگین کرد و این امری کاملا روشن است.»

وی در ادامه می افزاید: «درگیری ها برای این منطقه به ویژه قسمت شرقی آن بسیار سخت است، برای همین چین و روسیه قصد دارند توانایی های خود را در این منطقه به شدت تقویت کنند. با علم بر این که نه روسیه و نه چین به تنهایی نمی توانند مجموعه قوی ای که بتواند به اندازه کافی در برابر پیمان آتلانتیک شمالی بایستد، ایجاد کنند. در حالی که این امکان برای آنها وجود دارد که برای حل این مشکل با یکدیگر همکاری کنند. در نتیجه همکاری متبادل بر اساس منافع مشترک این دو کشور می توانند توازنی در برابر قدرت ناتو ایجاد کنند و قدرتی دریایی که بتواند در برابر پیمان آتلانتیک شمالی مقاومت کند، به وجود آورند.»

وی با این اظهارات به طور صریح به رویارویی مشترک روسیه و چین با ایالات متحده امریکا و غرب در خاورمیانه اشاره می کند، در حالی که چین کاملا در این باره سکوت اختیار کرده به گونه ای که بیشتر اخباری که درباره این مانور در رسانه های چینی منتشر می شوند نیز اکثرا نقل قول از رسانه های روسی هستند.

سکوت چین باعث می شود تا صدای روسیه در برابر انجام این مانور بالاتر رود و این مساله سوال های بسیاری را به وجود می آورد. از جمله این که آیا چین با همه پیشرفت و توسعه ای که یافته همچنان در رویارویی با ایالات متحده در سراسر جهان از جمله در منطقه خاورمیانه و منطقه ملتهب و به شدت حساس آن که با آینده درگیری ها در جهان و آینده ارتباط دارد، ناتوان است؟

این در حالی است که روزنامه چینی مردم در یادداشتی که در تاریخ 28/1/2014 منتشر کرد، در این باره نوشت که نسل جدید رهبران چین توجه بیشتری به پیشروی رو به جلو و کارهای عملی دارند. "رویای چینی"، "روابط خوب با قدرت های بزرگ"، "نظریه آشتی متبادل و عادلانه در دیپلماسی" و اظهاراتی از این قبیل همگی نشان می دهند که نظریات دیپلماسی مبتکرانه جدیدی در چین به منصه ظهور رسیده که تا ارائه پیشنهادهایی نظیر "استراتژی سازنده"، "کمبربند اقتصادی راه ابریشم"، "راه ابریشم دریایی قرن بیست و یکم"، افزایش مشارکت در قضایای مربوط به قضیه فلسطینی – اسرائیلی، بحران سوریه، قضیه هسته ای ایران و دیگر پرونده های داغ جهانی پیش رفته و زمینه را برای دیپلماسی فعال چین در خاورمیانه با تفکری عمیق تر و پیش گرفتن سیاستی فعال تر به وجود آورده است.

آن چه روزنامه چین به آن اشاره می کند تلاش برای نفوذ به منطقه و تمرکز بر آن و فعال شدن چین در بحران های متعدد منطقه ای را بیان می دارد. به عبارت دیگر چین قصد دارد در قضایای سرنوشت ساز منطقه درگیر شود و این بدان معنا است که به فکر حضور نظامی است که مشارکت در تامین امکانات لازم برای جابه جایی سلاح از سوریه به اروپا یکی از راه هایی است که به فکر استفاده از آن برای توسعه این نفوذ است. در این میان تلاش دارد حضور دریایی خود را در سایه حضور دریایی روسیه تعریف کند که این استراتژی گامی رو به جلو با هدف اعلام حضور کامل چین در آینده منطقه خاورمیانه دارد.

در عین حال با توجه به پیام هایی که از طرف های چینی برداشت می شود، می توان گفت که چین تصمیم دارد بیش از روسیه بازیگر بزرگ در خاورمیانه باشد و می خواهد طرفی تاثیرگذار در بازسازی نقشه سیاسی و استراتژی و اقتصادی منطقه ما و همچنین جهان باشد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11