تصویر ایران و آمریکا از توافق نهایی متفاوت است

دیپلماسی ایرانی: فرید زکریا از جمله روزنامه نگارانی بود که در داووس با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران مصاحبه کرد. روحانی در این مصاحبه گفت هیچ یک از تاسیسات هسته ای ایران و سانتریفیوژها تحت هیچ شرایطی برچیده نمی شوند. پس از این مصاحبه، سی ان ان با زکریا در مورد برآوردی که از مصاحبه با رئیس جمهور ایران دارد، به گفت و گو نشسته است. این روزنامه نگار مشهور بین المللی در گفت و گو با سی ان ان خاطرنشان می کند که به نظر می رسد روحانی حتی گامی از محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز فراتر نهاده و تاکید می کند که بحث برچیده شدن تاسیسات هسته ای مطرح نیست. چند پرسشی که سی ان ان در مصاحبه با زکریا مطرح کرده است در پی می آید.

در ایران چه می گذرد؟ به نظر می رسد که نوعی اختلاف نظر بنیادین بین تهران و واشینگتن وجود دارد؟

این دقیقا همان چیزی است که من از آن نگران هستم. فکر می کنم شما درست می گویید. این نخستین باری است که یک مقام رسمی ایران – این بار رئیس جمهور – تصویر خود را از توافق نهایی هسته ای ارایه می دهد. آنچه روحانی به من گفت این بود که ایران برنامه هسته ای صلح آمیز می خواهد و بازرسان نیز می توانند هر اندازه که می خواهند از تاسیسات هسته ای بازرسی کنند اما آنچه اهمیت دارد این است که برنامه های هسته ای ایران به عقب رانده نمی شود. به بیان دیگر روحانی به من گفت که کشور اش به دنبال توسعه برنامه های هسته ای است. این در حالی است که این دیدگاه با آنچه که ایالات متحده تصویر می کند تفاوت فاحشی دارد. آنها در انتظار به عقب بازگرداندن برنامه های هسته ای ایران هستند. آنها در مورد غیر فعال کردن سانتریفوژها و برچیدن راکتور آب سنگین اراک صحبت می کنند. اما روحانی به روشنی و با صراحت اعلام کرد که هیچ یک از این اتفاقات روی نخواهد داد. بنابراین به گمان من  برخی واگن های این قطار در مسیر حرکت خود از هم جدا شده اند.

شما در مورد واقعیت های ایران – آمریکا و اعتماد سازی از روحانی سئوال کردید. روابط ایران و آمریکا به کدام سو می رود؟

می دانید،من روی این نکته تاکید دارم که تعهدی به مذاکرات وجود دارد. روحانی به شدت تاکید کرد که ایران به دنبال سلاح هسته ای نیست  و سلاح هسته ای غیر اسلامی و ممنوع است. بنابراین این نشانه ها، نشانه های مثبتی به شمار می رود. اما پل بین این دو موضع به اندازه ای وسیع است که به اعتمادسازی زیادی نیاز دارد و این در حالی است که ما اعتماد کمی به هم داریم. به یاد داشته باشید آمریکا 34 سال است که با ایران سخن نگفته و تازه در آغاز روند برقراری دیالوگ قرار دارد. از سوی دیگر زمانی که تعداد افراد پای میز مذاکره زیاد باشد، اعمتاد سازی دشوار تر است. ایران در پای میز مذاکره با شش کشور طرف است و تصور پایانی خوش برای آن سخت است.

در مورد سوریه و ایرانیان، باید گفت که تهران روابط نزدیکی با بشار اسد دارد. نظر روحانی در این باره چه بود؟

روحانی به وضوح از دولت بشار اسد حمایت می کند و بر این باور است که باید با حضور تروریست ها در این کشور پایان داد. رئیس جمهور ایران تاکید کرد باید در سوریه انتخابات آزاد برگزار شود. در این بخش از سخنان روحانی یک جرقه امید وجود دارد  و آن این است که بسته به نتیجه این انتخابات آزاد، بشار اسد می تواند در آینده سوریه نقش داشته باشد یا نداشته باشد. این نخستین باری است که تصویری از آینده سوریه ارایه می شود که با تاکید زیاد بر اهمیت باقی ماندن اسد در قدرت تحت هر شرایطی فاصله دارد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: شنبه 5 بهمن 1392 / باز انتشار: چهارشنبه 9 بهمن 1392