احساس خیانت شورای همکاری از دوحه

دیپلماسی ایرانی: بعد از آن که در خبرها آمد که قطری ها از سردی برخورد محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در قطر سرخورده شده و از این که وی اعتنایی به خواسته آنها برای بهبود روابط با ایران نکرده گلایه کرده اند، اکنون خبر می رسد که قطری ها صفحه تازه ای در روابط خود با حزب الله گشوده اند. در خبرهای رسانه های عربی آمده بود که ظریف در پاسخ به قطری ها که می گفتند خواستار بهبود روابط با ایران هستند، می گفت ما در عمل رفتارها را می سنجیم. در حالی که دولت قطر با اتباع لبنانی برخورد می کند و آنها را به دلیل وابستگی به حزب الله از خاک خود اخراج می کند، ایران چگونه می تواند باور کند که قطری ها واقعا به دنبال گشودن صفحه ای تازه در رابطه با تهران هستند.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، روز دوشنبه 17 دسامبر علی بن حمد المری، سفیر جدید قطر در لبنان به دیدار شیخ نعیم قاسم، معاون دبیر کل حزب الله رفت. دیداری که با شگفتی دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس همراه شده و آن را زیر پا گذاشتن توافقات اخیر شورای همکاری مبنی بر تحریم حزب الله و به حداقل رساندن روابط با آن تعبیر کرده اند.

پیش از این در پی انتشار خبر تماس هایی از سوی قطر با حزب الله، قطری ها وجود هر گونه تماسی را تکذیب کرده بودند. حتی گفته شد در دیدار سه جانبه چندی پیش امرای قطر و کویت با پادشاه عربستان در ریاض ملک عبدالله به شدت از امیر قطر انتقاد کرد و به او گفت از دوحه می خواهیم که به توافقاتی که در شورای همکاری حاصل می شود، پایبند باشد تا شکافی در این شورا به وجود نیاید. وی نسبت به ایجاد هر گونه ایجاد شکافی در شورای همکاری به امیر قطر هشدار داده بود.  

دفتر روابط عمومی حزب الله با صدور بیانیه ای دیدار سفیر قطر با معاون دبیر کل حزب الله لبنان را تایید کرد و یادآور شد که در این ملاقات درباره اوضاع کلی لبنان صحبت شد و بر یافتن راه حل سیاسی برای حل مشکلات منطقه که ضامن مصالح ملت ها باشد، تاکید شد.

نزدیک به دو هفته پیش سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان گفته بود که هیئتی قطری نزد او آمده و گفته بود که قطر شاید به زودی مواضع خود در منطقه و استراتژی اش در قبال تحولات جاری در خاورمیانه را تغییر دهد. وی همچنین تاکید کرده بود که خط ارتباطی ای میان قطر و حزب الله به وجود آمده به این ترتیب که یک شخص معتمد از جانب حزب الله با یک شخص معتمد از جانب قطر هر مدت به مدت با یکدیگر در تماس هستند اگرچه در سیاست نظرات کاملا مختلفی با یکدیگر داریم.

برخی ناظران همچنین خبر داده بودند که قطر از حزب الله خواسته است که نقش میانجی میان دوحه با دمشق و حکومت بشار اسد ایفا کند. حتی در برخی خبرها آمده بود که قطر به اطلاع سوری ها رسانده که آماده است همه هزینه های بازسازی سوریه را بپردازد فقط به صرف این که روابط دوحه – دمشق مجددا از سر گرفته شود.

بعد از انتشار این خبرها وزارت امور خارجه قطر از زبان مدیر اداره امور آسیایی اش فورا وجود چنین کانال ارتباطی ای را تکذیب کرد و گفت که هیچ ارتباطی میان ما با حکومت سوریه چه مستقیم چه غیر مستقیم وجود ندارد. تنها کانال ارتباطی ما ائتلاف مخالفان سوری است که تنها نماینده رسمی مخالفان سوریه محسوب می شود.

برخی منابع خبری گفتند که افشای تلاش های قطر برای نزدیک شدن به سوریه باعث خشم حکومت عربستان شد و این مساله سبب شد تا وزارت امور خارجه قطر اقدام به تکذیب وجود هر گونه ارتباطی میان دوحه با دمشق کند.  

این در حالی است که روزنامه العرب گزارش می دهد که خبر دیدار روز گذشته سفیر جدید قطر در بیروت با معاون دبیر کل حزب الله را اعضای شورای همکاری خیانت قطر به این شورا دانسته و آن را شکافی در این شورا توصیف کرده اند. شورای همکاری در جلسات اخیر خود حزب الله را وارد فهرست گروه های تروریستی خود کرده بود اما این اقدام قطر بی اعتنایی به تصمیم های شورای همکاری محسوب می شود.

ناظران همچنین انتظار دارند که روابط دوحه – ریاض بعد از انتشار این خبر بیش از پیش متشنج شود به ویژه که امیر تمیم بن حمد بن خلیه آل ثانی، امیر قطر در نشست کویت تعهد داده بود که کشورش تعدیلی در سیاست خارجی خود مطابق با نظرات شورای همکاری در قبال پرونده های سوریه و مصر به وجود آورد.

پیش از این قطر متهم به اتخاذ مواضعی مغایر با مواضع شورای همکاری در یمن و مصر نیز شده بود تا آن جا که کشورهای عضو مناقشات جدی ای را بر سر تعلیق عضویت قطر در شورای همکاری آغاز کرده بودند. این تنش با میانجی گری کویت فروکش کرده بود. حتی برای راضی کردن شورای همکاری و مطابق با سیاست های آن دوحه دستور به اخراج 30 لبنانی که گفته می شد با حزب الله در ارتباط بود ه اند، داد. بسیاری از کارشناسان گفتند که این اقدام در پی فشار عربستانی ها به قطر صورت گرفت.

بسیاری از تحلیلگران در تفسیر سیاست های دو گانه قطر می گویند، دوحه تلاش دارد مواضع یک کشور موثر منطقه ای و مستقل را به خصوص در برابر پرونده های منطقه ای اتخاذ کند، برای همین سیاست های متناقضی را دنبال می کند که بیان کند دیپلماسی خاص خودش را دارد.

این در حالی است که روابط ایالات متحده با قطر نیز به دلیل افشای حمایت قطر از جریان های تندرو و تروریستی متشنج است و هنوز گرمی ای در روابط دو طرف دیده نشده است.

کارشناسان معتقدند دیدار روز گذشته سفیر جدید قطر در لبنان با معاون دبیر کل حزب الله با هدف بهبود روابط با حکومت سوریه و تلاش برای احیای آن صورت گرفته و حتی گفته می شود که دوحه وعده حمایت مالی سخاوتمندانه از اسد داده و اعلام آمادگی کرده تا در بازسازی سوریه مشارکت کند.