دو چالش مهم اوباما برای توافق هسته‌ای با ایران

برای نخستین بار پس از چندین سال، مذاکرات هسته ای دو روز اخیر در ژنو با استقبال همه طرف ها روبه رو شده و بحث از پیشرفت و چشم انداز توافق در آن، به ترجیع بند موضع گیری های همه طرف ها تبدیل شده است. در این میان، به نظر می رسد آمریکا یکی از اصلی ترین ستون های گروه ۱+۵، با موانعی جدی در راه عملی کردن توافقات احتمالی با ایران روبه روست.

به گزارش «تابناک»، نشریه «فارن پالیسی» در مطلبی به بررسی موانع داخلی باراک اوباما برای رسیدن به توافقی هسته ای با ایران پرداخته و می نویسد، اعضای دمکرات اما مخالف دولت در کنگره و همچنین لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک)، مهم ترین چالش های دولت آمریکا در این مسیر هستند.

فارن پالیسی اشاره می کند ، هم اکنون یک بلوک پرشمار از نمایندگان دمکرات در کنگره آمریکا وجود دارد که به صراحت اعلام می کنند در موضوع ایران در مقابل کاخ سفید قرار دارند و در برابر هر تلاشی برای کاهش تحریم های کنونی علیه ایران خواهند ایستاد.

این در حالی است که موضوع آینده تحریم های ایران، موضوعی کلیدی در مذاکرات جدید با ایران به شمار می رود. در همین راستا، گفته می شود در پیشنهاد روز سه شنبه از سوی ایران به گروه ۱+۵، اعمال محدودیت هایی بر برنامه هسته ای این کشور در مقابل کاهش تحریم های آمریکا مطرح شده است.

کاخ سفید پیش از این موافقت اصولی خود را با چنین توافقی اعلام کرد، اما صف طویلی از دمکرات های قدرتمند، از جمله اعضای اصلی کمیته های روابط خارجی سنا و مجلس نمایندگان، به شدت با برداشته شدن تحریم های فعلی مخالفند و می گویند اقدامات ایران باید بسیار فرا تر از آن چیزی برود که در مذاکرات ژنو از سوی محمد جواد ظریف پیشنهاد شده است.

افزون بر این، لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) که یکی از قدرتمند ترین لابی ها در واشنگتن به شمار می رود، وعده داده که از هیچ تلاشی برای حفظ تحریم های موجود فروگذار نکند.

«استیو اسرائیل»، از نمایندگان دمکرات کنگره آمریکا می گوید: «اگر رئیس جمهور درخواست برداشته شدن تحریم های موجود را مطرح کند، حمایت از آن در مجلس نمایندگان و سنا بسیار سخت خواهد بود. من مایل به شنیدن هستم، اما فکر می کنم درخواست از کنگره برای کاهش تحریم های موجود، با استقبال مواجه نخواهد شد».

سناتور «باب کیسی» نیز در پاسخ به پرسشی در این زمینه می گوید: «من می گویم نه. آن ها راه درازی در پیش دارند تا چنان اعتباری به ما نشان دهند که متقاعد شویم باید در مسیر آشتی جویانه حرکت کنیم. تحریم ها همان چیزی است که موضع دولت را تقویت کرده است».

مخالفت نمایندگان دمکرات، چیزی بیش از یک دردسر صرف برای دولت است. کنگره این قدرت را دارد که بی توجه به نظر دولت، اقدام به وضع، اصلاح و یا برداشتن تحریم ها کند و در گذشته نیز نشان داده که می تواند دولت را نادیده بگیرد؛ برای نمونه، در سال ۲۰۱۱ سناتورهای دمکرات و جمهوری خواه تحریم های شدیدی علیه بانک مرکزی ایران وضع کردند که دولت با آن مخالف بود.

در اوضاع کنونی نیز مدتی پیش، وندی شرمن مذاکره کننده ارشد آمریکایی از سنا خواست در صورتی که ایران در مذاکرات پیش رو حاضر به برداشتن گام های معتبر و مشخص باشد، بخشی از تحریم ها علیه این کشور کاهش یابد. وی همچنین از نمایندگان خواست از وضع تحریم های جدید علیه ایران خودداری کنند.

اما این درخواست با مخالفت شدید جمهوری خواهان و دمکرات ها در کنگره مواجه شد و این افراد، دولت را به تسلیم و سازشکاری در مقابل ایران متهم کردند. این افراد همچنین مدعی هستند باید تحریم های شدیدتری علیه ایران وضع کرد تا این کشور مجبور به تعطیلی کامل برنامه هسته ای خود شود.

افزون بر این، در شرایط کنونی، دمکرات هایی که موضع نرم تری در موضع ایران داشته و با دولت همسو تر هستند نیز راه سکوت در پیش گرفته اند. برخی از این افراد، سکوت خود را به موضوع تعطیلی دولت آمریکا نسبت می دهند. «دیوید پرایس»، از اعضای دمکرات مجلس نمایندگان می گوید: «ما بر سر موضوع تعطیلی در چنان وضعیت عجیب و غریبی هستیم که همه توانمان صرف مبارزه در این حوزه می شود».

به هر حال، موضوع تحریم های ایران، یکی از معدود موضوعاتی است که دمکرات و جمهوری خواهان کنگره در مورد آن اتفاق نظر دارند. به همین دلیل، «آیپک» کار چندان دشواری برای پیشبرد اهداف خود در این زمینه ندارد و گاه اصلاً دلیلی نمی بیند که وارد لابی گری شود!