سفر بی‌نتیجه کری به افغانستان

آمریکا و افغانستان با پیش نویش معاهده ای در خصوص سرنوشت نیروهای آمریکایی در این کشور جنگ زده طی سال آتی به توافق اولیه دست یافتند، اما این توافق به موافقت رهبران سیاسی و قبیله ای افغانستان با درخواست کلیدی آمریکا مبنی بر اعطای مصونیت قضایی به سربازان آمریکایی مشروط شد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری رویترز، حامد کرزای، رییس جمهوری افغانستان و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا مذاکراتی طولانی را از 24 ساعت گذشته در کابل انجام دادند و به جز مسأله مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی، در مورد پیش نویس این پیمان به توافق رسیدند.

این دو مقام در کاخ ریاست جمهوری افغانستان اعلام کردند که در خصوص تمامی محتوای پیمان امنیتی توافق کردند و تنها بر سر مسأله جنجالی مصونیت قضایی بحث نکردند.

حامد کرزای گفت که بحث در مورد مصونیت قضایی سربازان آمریکایی در افغانستان از صلاحیت های دولت او نیست و این موضوع را به تصمیم لویه جرگه واگذار کرده است.

وی افزود که پس از تصمیم لویه جرگه در مورد مصونیت قضایی سربازان آمریکایی، پیش نویس پیمان امنیتی برای تأیید به پارلمان فرستاده خواهد شد.

جان کری گفت، در صورتی که افغانستان در مورد مصونیت قضایی سربازان آمریکایی کوتاه نیاید، پیمان امنیتی شکل اجرایی پیدا نخواهد کرد.

وی تصریح کرد: آمریکا نمی تواند به کشوری نیروی نظامی اعزام کند که در صورت انجام جرمی بر اساس قانون همان کشور محاکمه شود.

به گفته کری، در صورتی که نظامیان کشورش در هر کشوری جرمی انجام دهند، مطابق قانون آمریکا و در آمریکا محاکمه خواهند شد.

وزیر امور خارجه آمریکا در این مورد به چند کشور اشاره کرد که به گفته او، در این کشورها نیروهای نظامی آمریکا مستقر هستند اما در این کشورها قانون آمریکا در مورد نظامیان آمریکایی متخلف اجرا می شود.

کری اظهار کرد: حرفی از مصونیت قطعی در افغانستان در میان نیست. هیچ سرباز آمریکایی مورد عفو قرار نخواهد گرفت؛ اگر سربازان جرمی مرتکب شوند، ما آن ها را نظر به جرمشان در آمریکا مجازات خواهیم کرد. در هر جایی که نیروهای ما حضور دارند، با همین روش محاکمه می شوند و ما نمی خواهیم قانون اساسی خود را در افغانستان نادیده بگیریم.

همچنین، وزیر امور خارجه آمریکا از پیشرفت در مذاکره اخیر خود با رئیس جمهوری افغانستان استقبال کرد و گفت: آن چه بیشتر اهمیت دارد، تلاش برای دستیابی به پیشرفت های بیشتر است. دستیابی به توافق امنیتی میان آمریکا و افغانستان گروه طالبان را به زانو در خواهد آورد.

در همین حال، حامد کرزی گفت: آمریکا ضمانت داده است که به حاکمیت ملی افغانستان احترام می گذارد. پس از این، نیروهای آمریکایی حق انجام حملات خودسرانه را ندارند و در مورد حمله احتمالی بیرونی به افغانستان نیز به تعریف مشخصی دست پیدا کردیم.

وی ادامه داد: باید مشخص می کردیم که تجاوز خارجی تنها به داخل شدن توپ و تانک خارجی ها به افغانستان گفته می شود یا فرستادن تروریست ها و حمایت از آن ها نیز جز تجاوز خارجی به شمار می رود.

رییس جمهوری افغانستان می گوید که پس از امضای این پیمان، نظامیان آمریکا تحت هیچ بهانه ای حمله نظامی هوایی و زمینی در افغانستان انجام نخواهند داد.

کرزای گفت که ضمانت های لازم را از آمریکا در مورد پیمان امنیتی دریافت کرده است و به گفته او، افغانستان با احتیاط پیش می رود و هیچ تخطی را از جانب آمریکا پس از امضای پیمان امنیتی نخواهد پذیرفت.

وی افزود که محتوای سند پیمان امنیتی برای بررسی بیشتر به شورای امنیت ملی فرستاده خواهد شد.

بعد از ۱۲ ساعت انتظار، نشست خبری حامد کرزای و جان کری در کابل برگزار شد و در آغاز این نشست، حامد کرزی گفت که بعد از گفت و گوهای جدی روی چهار موضوع موافقت حاصل شده است.

به گفته کرزای، در مورد حاکمیت ملی، تعریف تجاوز خارجی، تلفات غیرنظامیان و منع خودسری های نظامیان آمریکایی در افغانستان توافق حاصل شده است.

کرزای با لحن گلایه آمیز گفت بعد از امضای پیمان استراتژیک نزدیک به یک ونیم سال پیش میان آمریکا و افغانستان، "آمریکا در برابر تجاوز خارجی از افغانستان دفاع نکرد و به همین دلیل یک تعریف مشخصی را باید از مداخله خارجی پیدا می کردیم."

در عین حال جان کری گفت که اگر طرف افغان با اعطای مصونیت از پیگیری قضایی به نظامیان آمریکا در داخل افغانستان موافقت نکند، آمریکا این توافقنامه را امضا نخواهد کرد.

وزیر خارجه آمریکا گفت: "حرفی از مصونیت قطعی در افغانستان درمیان نیست. نظامیان آمریکا اگر قانون افغانستان را نقض کنند، خودمان آنها را محاکمه می کنیم، در هرجایی که نیروهای ما حضور دارند، با همین روش محاکمه می شوند و ما نمی خواهیم قانون اساسی خود را در افغانستان نادیده بگیریم".

کری گفت که دو کشور بر سر دیگر مسایل به توافق دست یافته اند و آمریکا طرفدار همکاری دراز مدت در افغانستان است. وی گفت که آمریکا پس از سال ۲۰۱۴ به آموزش، تجهیز و حمایت مالی از نیروهای امنیتی افغانستان ادامه خواهد داد.

وزیر خارجه آمریکا گفت: استفاده از اصطلاح دادن مصونیت قضایی به نیروهای آمریکایی درست نیست، زیرا ما همان طوری که نشان دادیم، در صورت انجام تخلفی از سوی سربازان آمریکایی در افغانستان آنها را براساس قوانین خودمان مجازات می کنیم.

موضوعات توافق شده

تعریف تجاوز خارجی: کرزای با آنکه گفت دولت افغانستان بر سر تعریف تجاوز خارجی علیه افغانستان با آمریکا به توافق رسیده است اما افزود که جزییات آن بعدا اعلام خواهد شد.

به نظر تحلیلگران بحث تجاوز خارجی پس از موضوع مصونیت قضایی جنجالی موضوع مورد اختلاف میان دو کشور در جریان مذاکرات مربوط به موافقتنامه امنیتی بوده است.

حاکمیت ملی: کرزای تاکید کرد که خواست ما احترام کامل آمریکایی ها به حاکمیت ملی افغانستان بود و جان کری نیز گفت که آمریکا به حاکمیت ملی افغانستان به صورت کامل احترام دارد. دولت افغانستان در گذشته از موارد چون وجود زندان های نیروهای خارجی در افغانستان و مذاکره مستقیم با مخالفان مسلح دولت افغانستان به عنوان موارد "نقض حاکمیت ملی افغانستان" نام برده است.

در ماه های اخیر مسئولیت تمامی زندان های تحت کنترل نیروهای خارجی در افغانستان به دولت افغانستان سپرده شده است.

تلفات غیرنظامیان: کرزای گفت که در این مورد نیز توافق نهایی صورت گرفته است. تلفات غیرنظامیان در نتیجه عملیات نیروهای خارجی در افغانستان از موضوعاتی بوده که بارها موجب واکنش شدید دولت افغانستان شده است. دولت آمریکا نیز همواره گفته برای برخورد با این مساله مکانیسم های جدی دارد و تمامی تلفات غیرنظامیان در افغانستان را با جدیت مورد تحقیق قرار می دهد.

خودسری های نیروهای خارجی: کرزای همچنین گفت که در مورد توقف شماری از عملکرد های نیروهای خارجی که خود آن را "خودسری های نیروهای خارجی در افغانستان" خواند، توافق صورت گرفته است. دولت افغانستان پیوسته گفته است که نیروهای خارجی نباید در روستاها جنگ بکنند بلکه آنها توجه خود را به پناهگاه های "تروریست ها در آن سوی مرز" افغانستان معطوف بکنند.

جان کری در این نشست خبری گفت که در حال حاضر تمامی عملیات ها در افغانستان تحت رهبری نیروهای امنیتی افغانستان صورت می گیرد و تا چیزی بیشتر از یکسال دیگر نیروهای آمریکایی در افغانستان تنها نقش آموزشی به نیروهای امنیتی افغانستان را دارا خواهند بود.

اختلاف: مصونیت قضایی

دادن مصونیت قضایی به نیروهای خارجی در افغانستان جنجالی ترین مساله مورد اختلاف در جریان مذاکرات بر سر موافقتنامه امنیتی میان افغانستان و آمریکا بوده است.

دولت افغانستان در مواردی تاکید داشته که می خواهد سربازانی آمریکایی که در افغانستان مرتکب تخلف می شوند، در این کشور محاکمه شوند.

اما آمریکایی ها پیوسته گفته اند که سربازان شان را که در افغانستان مرتکب تخلف شوند، در آمریکا و براساس قوانین این کشور محاکمه می کنند.

جان کری در نشست خبری امروز گفت که آمریکا در کشورهای زیادی در جهان نیرو دارد و با همه این کشورها توافق به همین صورت بوده است.