غرب با ایران جدید کنار می‌آید

دیپلماسی ایرانی: اظهارات رئیس جمهوری ایران از یک سو و تاکید مقام معظم رهبری بر دیپلماسی نرم قهرمانانه از سوی دیگر بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان داشته است. اغلب روزنامه های جهان این اظهارات را که به فاصله کمی بیان شده اند، آغاز ادبیاتی جدید در تعامل ایران با جامعه جهانی دانسته اند و می گویند که با توجه به استقبالی که جامعه جهانی از رویکرد جدید ایران از خود نشان داده است، از این به بعد باید شاهد تحولی جدید در روابط ایران با غرب از یک سو و به رسمیت شناختن قدرت ایران در منطقه در عرصه های مختلف از سوی دیگر باشیم. به ویژه که انتظار می رود دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه دیدارهای مفصلی در نیویورک با مقام های کشورهای مختلف به ویژه با غربی ها و اروپایی ها داشته باشند که می تواند آغازگر فصلی جدید در رابطه ایران با غرب به حساب آید.

روزنامه الحیات، چاپ لبنان در یادداشتی به این موضوع پرداخته و نوشته است که میان اظهارات مقام معظم رهبری با رئیس جمهوری ایران در گفت وگو با شبکه خبری ان بی سی و مقاله ای که یک روز بعد از آن مصاحبه حسن روحانی در روزنامه واشنگتن پست نوشته است، ارتباط وجود دارد و نشان از آغاز مرحله ای جدید در روابط ایران و غرب محسوب می شود. در این یادداشت آمده است: بدون هیچ شکی رهبر انقلاب ایران، آیت الله علی خامنه ای رویکرد سیاسی جدید ایران در مرحله آتی را بیان کرده است. رویکردی که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز در گفت وگو با شبکه خبری ان بی سی بر آن تاکید کرد و به نوعی همان اظهارات را بیان داشت. رهبر انقلاب ایران گفت: «من از دیپلمامسی قهرمانانه که حرکت بسیار خوبی است و برخی مواقع استفاده از آن ضرورت دارد، حمایت می کنم.» وی همچنین گفت: «شناخت طرف مقابل و درک صحیح اهداف شرط اساسی استفاده از تاکتیک نرم است.» رهبر انقلاب ایران همچنین تاکید کرد، برخورد بعضی وقت ها به دلیل مسائل فنی نیاز به نرمش دارد اما نباید دشمن و اهداف اصلی آن را فراموش کرد. در این جا هدف فقط محدود به دشمنان ایران نیست، بلکه همان طور که رهبر ایران تاکید کرده است، نباید نرمش در تعامل بر اصول و اهداف سیاسی ایران تاثیر بگذارد.

در ادامه این یادداشت آمده است: در زمان محمد خاتمی، رئیس جمهوری اسبق ایران از تاکتیک نرمش استفاده می شد اما وی بیشتر به عنوان چهره ای فرهنگی و فیلسوف از این شیوه استفاده می کرد، وی نیز تلاش می کرد اهداف اصلی را در این نرمش حفظ کند که در همین چارچوب ایران توانست سه شبکه ماهواره ای عربی زبان را در ماهواره ها راه اندازی کند که به سود منافع آن کار می کردند و بر روی پروژه های سیاسی ایران در منطقه تمرکز داشتند. پروژه ای که کشورهای عربی نیز تلاش کردند بر همان اساس کار کنند اما به دلیل رخوت سیاسی ای که در دستگاه سیاسی کشورهای عربی وجود دارد، بر عکس ایران، نتوانستند کاری از پیش ببرند و در نهایت در مواجهه با پروژه ایرانی شکست خوردند و ناکارآمد از کار در آمدند.

نویسنده این یادداشت در ادامه می نویسد: نرمش مورد نظری که از ایران در پی این تحولات انتظار می رود، فقط در بحث پرونده هسته ای است و گشودن قفلی که می تواند با مذاکرات و پایان یافتن تحریم های وضع شده علیه ایران به سبب برنامه هسته ای اش باز شود. اتفاقی که اگر بیفتد بی شک ایران برنده آن خواهد بود و در حقیقت می توان گفت که تهران به این ترتیب غرب را وادار کرده است که در برابر حقوقش سر خم کند و در عین حال قدرت و همینه منطقه ای اش را به رسمیت بشناسد. انتظار می رود که غرب با تاکتیک نرمش ایران کنار بیاید و قدرت آن را در منطقه بپذیرد تا بتواند در کنار ایران نفوذ خود را در منطقه داشته باشد و با زندگی مسالمت آمیز با آن مرحله جدیدی از بسط هیمنه ایران بر منطقه را تجربه کند. یعنی چیزی شبیه آن چه اکنون در عراق شاهدیم که هم ایران منافع خود را به طور کامل دارد و هم مصالح غرب تامین شده است. انتظار می رود مشابه همین رویه برای کل منطقه در تعامل با ایران و نفوذ آن در خاورمیانه به وجود آید.

در پایان این یادداشت آمده است: آن چه برای کسی مشخص نیست سقف این نرمش و حد و اندازه آن در تعامل تهران با غرب است. بی شک ایران یکی از قدرتمندترین کشورهای منطقه است که قدرت نمایی و ایستادگی آن باعث شده غرب یک به یک از خواسته های سابق خود در برابر آن کوتاه بیاید و در پاسخ به دست تعامل ایران دست تعامل دراز کند. این وضعیت بی شک به ضرر اسرائیل تمام خواهد شد و تلاویو تمام تلاش خود را خواهد کرد که این تعامل به نتیجه نرسد. در این میان این سوال مطرح می شود که برای پیش برد این اهداف و زندگی مسالت آمیز با ایران هسته ای در خاورمیانه که غرب آن را دنبال می کند، ممکن است چه اتفاقات پشت پرده ای رخ دهد و چه کسانی بازنده این بازی جدید شوند؟

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11