رای قاطع مجلس به ظریف پشتوانه مذاکرات خواهد بود

دیپلماسی ایرانی: عطاالله حکیمی، نماینده مخالف کابینه روحانی در سخنانی در مجلس در مورد گزینه پیشنهادی رئیس جمهور برای وزارت خارجه گفت: «ظریف صددرصد غربی فکر میکند و برای ملت ایران باید بگویم که پایان نامه فوق لیسانس و دکترای وی با چه کسی بوده است.» در حالی که نمایندگان مخالف و موافق درباره کابینه پیشنهادی رئیس جمهور در حال صحبت هستند، در مورد محمد جواد ظریف گزینه پیشنهادی رئیس جمهور برای پست وزارت خارجه و موضع مجلس در قبال او با دکتر مهدی سنایی نماینده نهاوند و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفتگو کرده ایم که در زیر می خوانید:

امروز و فردا موضوع مجلس صلاحیت وزرای پیشنهادی رئیس جمهور را مورد بررسی قرار می دهد. به نظر شما محمد جواد ظریف، وزیر پیشنهادی رئیس جمهور برای بر عهده گرفتن پست وزارت خارجه تا چه اندازه از توانمندی لازم برای این کار برخوردارند؟

به نظر من آقای ظریف یکی از گزینه های برتر در بین گزینه هایی است که برای کابینه معرفی شده اند و یکی از نقاط قوت کابینه محسوب می شود. کارشناسان و صاحبنظران حوزه سیاست خارجی در این که آقای ظریف از توانمندی و لیاقت کافی برای این پست برخوردارند اجماع دارند. تردیدی در این نیست که آقای ظریف از شناخته شده ترین دیپلمات های ما در مجامع بین المللی و یکی از توانمندترین دیپلمات های کشورهستند.

نقطه قوت آقای ظریف این است که هم تحصیلات عالی دانشگاهی او و هم تجربه و سابقه کاری او در حوزه روابط بین الملل است. این سرمایه بزرگی برای یک دیپلمات است که در این زمینه از دانش خوبی برخوردار باشد.

علاوه بر این آقای ظریف در کلام خود از صداقت و شفافیت کافی برخوردار است. در روزهای گذشته آقای ظریف در مجلس حضور پیدا کرد هم تخصص و دانش او در این زمینه و تسلط او بر مسائل سیاست خارجی و سابقه کاری او در کنار صداقت و شفافیت ایشان برای نمایندگان مجلس از اهمیت و جذابیت برخوردار بود.

شما به حضور آقای ظریف در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اشاره کردید. تا چه اندازه این جلسات به جلب نظر نمایندگان مجلس کمک کرد؟

حضور آقای ظریف در کمیسیون ها  و فراکسیون های مجلس بسیار مفید بود و ایشان توانست با توجه به حسن خلق خود تعامل خوبی با نمایندگان مجلس برقرار کند. هرچند تخصص ایشان در حوزه بین الملل است ولی در حوزه تعاملات داخلی هم از روابط عمومی خوبی برخوردار است و توانست رابطه خوبی با نمایندگان مجلس برقرار کند. فکر می کنم حضور ایشان در کمیسون ها فراکسیون ها و دیگر محالف مرتبط با مجلس  حضور مفید و موثری بوده است.

ارزیابی شما از برنامه آقای ظریف چیست؟

برنامه ایشان برنامه شفاف و روشنی است و در عین پایبندی به آرمان ها و اصول و ارزش های انقلاب اصول کلی سیاست خارجی، اولا تصویر روشنی از وضعیت نظام بین الملل معاصر ارائه می کند ثانیا چالش های پیش روی جمهوری اسلامی در سیاست خارجی را به خوبی بیان می کند. برنامه ایشان مشکلات ما در سیاست خارجی چه در روابط دوجانبه با کشورهای جهان به خصوص همسایگان و چه در سطح منطقه و بین الملل و در سازمان های بین المللی به خوبی بیان می کند. علاوه بر این در برنامه ایشان راه حل های روشن و برنامه مشخصی برای حرکت سیاست خارجی ارائه می کند.

در انتخابات گذشته موضوع سیاست خارجی یکی از موضوعات اصلی مورد توجه کاندیداها و مردم بود و بسیاری معتقدند که مردم آقای روحانی را به خاطر برنامه های سیاست خارجی اش انتخاب کردند. به نظر شما تا چه اندازه آقای ظریف از توانمندی های لازم برای تحقق وعده های داده شده از سوی رئیس جمهور در عرصه سیاست خارجی برخوردر است؟

ببینید مشکلات و چالش های ما در سیاست خارجی معلوم و مشخص است. بخشی از این مشکلات به تعارضی که ما با نظام موجود بین الملل داریم باز می گردد. یعنی تفاوت ها و تعارض های ماهوی و ساختاری ما با نظام بین الملل بخشی از مشکلات ما در سیاست خارجی را شکل داده است که قاعدتا نمی توان انتظار داشت این بحث ها از سوی وزیر خارجه برطرف شود چون مسائلی مبنایی است.

اما بخشی دیگر از این مشکلات و مسائل ناشی از ضعف دیپلماسی ما است. این دست از چالش ها و مشکلات با دیپلماسی حرفه ای و تعامل گسترده با کشورهای جهان و حضور واقع بینانه در مجامع بین المللی قابل حل و فصل است.

البته پیش نیاز حل این چالش ها اجماع سازی داخلی است. پس از آن دیپلماسی و مذاکره ماهرانه و حرفه ای با طرف های بین المللی و دیگر کشورها و حضور گسترده در مجامع بین المللی می تواند مشکلات را حل کند.  بخش اول، یعنی اجماع سازی داخلی به عهده مجموعه دولت، ساختار سیاسی و شخص رئیس جمهور است. در واقع در این بخش ضرورت دارد که اجماعی بین دستگاهها و نهادهای مختلف زیربط در سیاست خارجی شکل گیرد تا صدای واحدی از سوی ایران به دنیا منعکس شود. این نکته مهمی است که امروز هم در سخنان رئیس جمهور آمد. ایشان اشاره کردند که عرصه سیاست خارجی عرصه ظریف و حساسی است و افراد و دستگاههای مختلف باید در اظهارنظرهای خود در این حوزه بسیار با دقت عمل کنند. بنابراین این اجماع سازی به عهده دولت و رئیس جمهور است و مذاکره و پیشبرد کارها در عرصه بین المللی به عهده وزیر امور خارجه است. من فکر می کنم آقای ظریف مذاکره کننده برجسته و گزینه مناسبی برای اهداف سیاست خارجی کشور است. ایشان از مدیرانی است که هم از تعهد و هم از تخصص لازم برخورداست و برنامه خوبی نیز ارائه داده است. امیدواریم که ایشان بر اساس این برنامه تیم کاری منسجم و متناسبی را به کار دعوت کند و بتواند مشکلات سیاست خارجی که از محوری ترین مشکلات کشور است را حل کند و گره سیاست خارجی و تحریم ها را باز کند تا گره اقتصادی کشور نیز باز شود و مردم از آثار و برکات آن بهره مند شوند.

فضای کلی مجلس به چه شکلی است؟ آیا آقای ظریف می تواند رای اعتماد از مجلس کسب می کند؟

من فکر می کنم ایشان مشکلی برای رای اعتماد در مجلس ندارد و من امیدوارم که ایشان رای قاطعی کسب کند. با توجه به این که این رای بالای مجلس می تواند پشتوانه خوبی برای آغاز حرکت ایشان در عرصه دیپلماسی کشور و مذاکره با طرف های خارجی باشد امیدواریم که نمایندگان مجلس رای بالایی به ایشان بدهند. اما فضای کلی مجلس نشان می دهد که ایشان از رای اعتماد مجلس برخوردار است.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی/16

انتشار اولیه: دوشنبه 21 مرداد 1392/ باز انتشار: جمعه 25 مرداد 1392