تحریم جهانی نفت ایران

دیپلماسی ایرانی: پس از اعلام خبر تدوین طرحی در سنای آمریکا برای قطع دسترسی ایران به 100 میلیارد دلار دارایی ارزی خارجی، اکنون بحث قطع دسترسی ایران به بازار جهانی نفت در سنا بر سر زبان ها افتاده است.

پس از شکست تحریم ها در متوقف کردن پیشرفت های هسته ای ایران، گروهی از قانونگذاران آمریکایی و تحلیلگران تحریم سخت تری را پیشنهاد کرده اند: آنگونه که واشنگتن پست گزارش داده، این گروه به دنبال قطع کامل صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی هستند.

به گزارش این روزنامه آمریکایی، پیشنهاد دهندگان این طرح ادعا می کنند افزایش تولید نفت و گاز در خاورمیانه و آمریکای شمالی ، برای نخستین بار تحریم جهانی نفت ایران را امکانپذیر کرده است. در صورتی که این تلاش موفق شود، چهارمین تولید کننده نفت جهان یعنی ایران به منظور ترغیب مقامات جمهوری اسلامی ایران به تغییر سیاست های هسته ای، از بازار جهانی نفت کنار گذاشته می شود.البته این پیشنهاد مورد نقد برخی اقتصاد دانان و مقامات دولت اوباما قرار دارد که هشدار می دهند چنین اقدامی می تواند بازار را متشنج کرده، متحدان آمریکا را نگران کند و به افزایش بهای انرژی بیانجامد.

مقامات کاخ سفید می گویند، به دنبال راه های جایگزین برای کاهش تولید نفت ایران هستند که درآمد قابل توجهی را نصیب جمهوری اسلامی می کند. در همین حال هم دولت و هم کنگره در حال اجرای اقدامات جدیدی هستند که راه های گریز از تحریم ها را مسدود کرده و دسترسی ایران با منابع ارزی خارجی و به خصوص طلا را محدود می کند.

تحریم ها هم اکنون 40 درصد از درآمد نفتی ایران را کاهش داده اند. اما برخی قانونگذاران آمریکایی می گویند حالا شرایط برای کاهش بیش از پیش درآمد نفتی ایران و قطع نزدیک به 100 درصد صادرات نفتی جمهوری اسلامی، آماده است.

یکی از مقام های عالی سنا در این زمینه اظهار داشت: اگر به دنبال وارد کردن آسیبی جدی به ایران هستیم آن قطع دسترسی جمهوری اسلامی به بازار جهانی نفت است. به این ترتیب تمامی کشورهای باید در قطع خرید نفت از ایران مشارکت کنند یا اینکه ریسک از دست دادن سیستم بانکدارای آمریکا را بپذیرند. بنا بر ادعای وی، سناتورهایی از هر دو حزب از این طرح حمایت می کنند.

برخی کارشناسان می گویند، کاهش رشد اروپا، افزایش تولید نفت عراق و ایالات متحده موجب شده است که ظرفیت اضافی نزدیک به 4 میلیون بشکه در روز در بازار نفت ایجاد شود. به گفته آنها اکنون بازار آماده است که کمبود یک و نیم میلیون بشکه نفت صادراتی ایران را تحمل کند در حالی که یک سال پیش چنین امکانی وجود نداشت. البته این امکان وجود دارد که در صورت قطع کامل صادرات نفت ایران، بازار دچار تنش های موقتی شود.

در مقابل این تحلیل ها، گروهی دیگر از کارشناسان می گویند ظرفیت اضافی تولید نفت در بازار همچنان پایین است و در حال حاضر تنها عربستان سعودی چنین ظرفیت اضافی را در اختیار دارد. عربستان می گوید می تواند روزانه بیش از 12 میلیون بشکه نفت تولید کند. برخی دیگر از کارشناسان نیز می گویند در صورت تشکیل ائتلاف جهانی برای خودداری از خرید نفت ایران، احتمالا ایالات متحده ناگزیر به آزادسازی ذخایر استراتژیک خود می شود.

همچنین توقف صادرات نفت ایران به مانورهای دیپلماتیک جدی نیاز دارد تا از طریق آن مشتریان نفتی جمهوری اسلامی از خرید نفت ایران خودداری کرده و راضی شوند نفت را به قیمت بیشتری از دیگر تولید کنندگان خریداری کنند. چین، ژاپن، هند و کره جنوبی از جمله مشتریان نفتی ایران هستند که بر اثر فشار تحریم ها، از واردات نفت از ایران کاسته اند.

این در حالی است که برخی تحلیلگران و کارشناسان بر این باورند اعمال تحریم ها در تغییر سیاست های هسته ای جمهوری اسلامی به تاثیر بوده است. آمریکا و متحدان اروپایی اش از سال گذشته تحریم نفتی و بانکی ایران را به اجرا درآورده اند اما در این مدت از سرعت برنامه های هسته ای ایران کاسته نشده و سانتریفوژهای جدیدتری نیز در تاسیسات هسته ای نصب شده است.

هفته گذشته نیز طرحی به منظور قطع دسترسی ایران به 100 میلیارد دلار دارایی ارزی خارجی در سنای آمریکا مطرح شده که گفته می شود از حمایت جدی در دو حزب آمریکا برخوردار است.

تحلیلگران می گویند هدف از هشدار دادن در مورد تحریم های مضاعف، نشان دادن جدید آمریکا در مقابله با اهداف هسته ای ایران است. طرح های سنا برای تحریم بیشتر ایران در حالی علنی می شود که مذاکرات هسته ای روز چهارشنبه در استانبول و وین پیش رو است.

از سوی دیگر شماری از کارشناسان می گویند پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران و مشخص شدن نتیجه، کاخ سفید و متحدانش با بازبینی گزینه های پیش رو با توجه به نوع رفتار ایران، در مورد نحوه برخورد با فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی تصمیم گیری می کنند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10