کابوسی که خواب شب را از اسرائیل گرفت

دیپلماسی ایرانی: اطلاعات و تحلیل هایی که از مسکو و دمشق می رسند، نشان می دهند که در نتیجه انتخابات اخیر اسرائیل یک دولت تندروی راست گرا به قدرت خواهد رسید. اسرائیل خوب می داند که "بهار عربی" به "بهار اسلامی" تغییر کرده است. در عین حال تلاویو احساس می کند که مصر به ریاست محمد مرسی و اخوان به دلیل کمک های مالی ای که از امریکا دریافت می کند معاهده صلح را ملغی نخواهد کرد. اما رژیم اسرائیل همچنان از زخم جنگ سال 2006 با لبنان درد می کشد و هنوز زخم هایش از آن جنگ التیام نیافته است. چیز دیگری که اسرائیل به دنبال آن است این است که سوریه در مرزهایش همچنان بی ثبات بماند. اما در عین حال از قدرت گرفتن اسلام گرایان رادیکال در این کشور و تشکیل اتحاد سیاسی با اسلام گرایان رادیکال لبنانی که منجر به تشکیل یک جریان "اسلامی سوپر تندرو" در مرزهایش با لبنان و سوریه شود به شدت نگران است و هر شب کابوس آن را می بیند.

بر اساس همین اطلاعات سوری ها بر این اعتقادند که اسرائیل خود را سعادتمند احساس خواهد کرد اگر یک رهبری روسی برای ادامه تلاش های منطقه ای و بین المللی با هدف پایان دادن به جنگ در سوریه تشکیل شود و کمک کند که بعضی عوامل ثبات به منطقه باز گردند. با توجه به طبیعت دنیایی که در آن زندگی می کنیم، کسانی که نگرش های اسرائیل را تبیین می کنند حساب و کتاب های آینده سیاسی این رژیم را رقم می زنند. از این رو اگر غرب به ثبات رژیم اسرائیل اهتمام می ورزد و احساس می کند که التزامی تاریخی بر سر آن دارد، این رژیم در حال حاضر می خواهد که مردی قدرتمند در سوریه بر سر کار باشد. برای همین ممکن است، اگر ببیند که برگرداندن جولان به سوریه می تواند ضامن صلح و ثبات در مرزهای مشترکش با سوریه شود، حتی ناگهان شاهد بازگرداندن این بلندی ها از سوی دولت راست گرای اسرائیلی بدون بازگرداندن دریاچه به سوریه باشیم. البته همه اینها در حد تحلیل و حدس و گمان های چهره های آکادمیک است. چرا که این را همه می دانیم که حکومت سوریه باثبات، بر اساس اطلاعات و تحلیل ها و داده های موجود از مسکو و واشنگتن، به هیچ وجه مد نظر غربی ها و اسرائیلی ها نیست و همچنان قصد دارند بحران سوریه ادامه داشته باشد تا قدرت های منطقه ای و بین المللی بتوانند در آن دخالت کنند. همچنین گفته می شود تفاهمی میان امریکا و روسیه برای رهبری حل بحران سوریه حاصل شده است.

اما آن پروژه ای که سوریه و روسیه اولویت خود در منطقه می دانند، چیست؟به استناد همان منابع اولویت آنها این است که ایالات متحده امریکا توقف جنگ در سوریه به نفع روسیه را بپذیرد. تنها در این صورت است که روسیه حاضر خواهد شد که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را قانع کند که در کنار مسکو بایستد و اجازه دهد حکومت موقتی در کشورش تشکیل شود که تنها امور روزمره را انجام دهد و بعد از آن به مدت 12 ماه دولت را تسلیم این حکومت موقت کند. در همین راستا یکی از چهره های سکولار سوریه می گوید که فکر یک سال حکومت انتقالی فکر خوبی است. اما دستاوردی در پی نخواهد داشت در صورتی که امریکا و قطر نپذیرند که از مجموعه های مسلح مخالف اسد حمایت تسلیحاتی نکنند. در این مدت زمانی می توانند قدرت های درگیر در بحران سوریه یعنی روسیه و غرب به فکر طراحی نقشه ای برای آینده سوریه باشند. اما باید اعتراف کرد که اجرای چنین دستورالعمل سیاسی ای واقعا سخت است.

با این حال تنها طرحی که اکنون بر روی میز مذاکرات قرار دارد، تشکیل حکومت انتقالی موقت است که شامل صد عضو باشد که این حکومت اعضای کمیسیون تدوین قانون اساسی را معرفی کنند تا قبل از برگزاری انتخابات نمایندگان رفراندوم قانون اساسی را برگزار کنند. اما به دلیل وجود اختلاف ها، تضارب آرا و مخالفت ها در میان مخالفان سوری احتمال موفقیت این طرح روز به روز ضعیف و ضعیف تر می شود. اما چرا مدت زمانی مذکور را در نظر گرفته اند؟ برای این که در ژانویه 2014 دوران ریاست جمهوری بشار اسد پایان می یابد و این یک سال فرصت مناسبی است تا روسیه نقش رهبری منطقه ای خود را در پرونده سوریه ایفا کند. البته این طرح به شرطی قابل اجرا خواهد بود که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه نیز با آن موافقت کند. اما در این میان دو سوال مهم مطرح است: آیا واقعا اکنون زمان تفاهم رسیده است؟ آیا واقعا اراده ای برای توقف جنگ داخلی در سوریه وجود دارد؟ پاسخ این است که چرا نه، اکنون وقت آن رسیده است که ملت سوریه به دو سال جنگ و خونریزی و سختی های جانکاهی که علیه آن رفته پایان دهد.

در پاسخ به این سوال که چقدر اطلاعات و داده های رسیده از مسکو و دمشق جدی است، نیز می توان گفت که باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا به صراحت گزینه نظامی در سوریه را رد کرده و گفته است که به راه حل مسالمت آمیز دیپلماتیک از طریق گفت وگو در این کشور پایبند است و اصرار دارد که با شرکای خود به خصوص روسیه برای پایان دادن به بحران سوریه و یافتن راه حلی در این زمینه همکاری کند. این نشان می دهد که واشنگتن و مسکو به طور جدی به تفاهم های نهایی نشده ای با یکدیگر رسیده اند. اما یکی از مقام های آگاه در واشنگتن می گوید که به رغم وجود چنین مشورت هایی هیچ تضمینی وجود ندارد که این مشورت ها ادامه یابند. به ویژه که ممکن است در این تحلیل ها و اطلاعات چیزی از مبالغه هم وجود داشته باشد. برای همین ممکن است که بحران سوریه مدت زمان بیشتری ببرد تا به نتیجه و راه حل برسد.

منبع: النهار