پیشنهاد تشکیل موسسه حمایت از زندانیان خارج از کشور

مدیرکل امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه گفت که سه هزار ایرانی در خارج از کشور در زندان به سر می برند که بیشترین تعداد آنها در مالزی، آذربایجان، ژاپن، امارات و ترکیه هستند و مواد مخدر عمده ترین جرمشان.

به گزارش پایگاه اطلاع ر سانی دولت به نقل از فارس ،«سید کاظم سجادی» مدیرکل امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه به تشریح اقدامات و فعالیت های این اداره کل و ادارات تابعه پرداخت و گفت  در حدود سه هزار ایرانی در خارج از کشور در زندان هستند که بیشترین تعداد در کشورهای مالزی، آذربایجان، ژاپن، امارات و ترکیه حضور دارند و مواد مخدر عمده ترین جرم آنهاست.

وی همچنین گفت که این اداره کل پیشنهاد تشکیل موسسه حمایت از زندانیان ایرانی در خارج از کشور را مطرح کرده که با همکاری بنیاد تعاون قوه قضائیه به صورت یک سازمان مردم نهاد فعالیت کند و خاطرنشان کرد: اساسنامه موسسه تهیه شده و امیدواریم هر چه زودتر فعالیت خود را آغاز کند.

وی در ادامه افزود:از 5 تا 6 هزار زندانی خارجی در ایران؛90 درصد آنها اتباع افغان هستند  که اکثر آنها به دلیل ورود و اقامت غیر مجاز و مواد مخدر دستگیر شده اند.

سجادی در خصوص مشمولان خارج از کشور نیز عنوان کرد: در تلاش هستیم تا با پیگیری مستمر تسهیلات مهر خروج مشمولان و خرید خدمت نظام وظیفه را برای این دسته هموطنان تمدید کنیم که دغدغه ای برای تردد به کشور نداشته باشند.

مشروح گفت وگوی با سجادی را در زیر می خوانید.

 اداره کل امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه چه بخش هایی را در برمی گیرد؟

این اداره کل شامل سه اداره دانشجویی، بورس ها و مدارس خارج از کشور، اداره امور اجتماعی و اداره امور ایرانیان است که هر کدام از این ادارات وظایف جداگانه ای دارند.

دفاع از صیانت و استیفای حقوق ایرانیان از جمله مباحث مرتبط با اداره امور اجتماعی است. در پی توطئه های آمریکا در دامگذاری برای اتباع ایرانی و دستگیری و بازداشت آنها یا درخواست از دیگر کشورها برای مسترد کردن اتباع ایرانی به این کشور، این اداره ورود پیدا کرده و این مسائل را پیگیری می کند.

در پی تصویب قانونی در مجلس شورای اسلامی در اسفند ماه 1389، هیئت دولت در سال 1390 با تنظیم آئین نامه ای اجرای قانون را به وزارت امور خارجه محول کرد و در نهایت این مسئولیت به اداره کل امور ایرانیان واگذار شد. در این زمینه تاکنون جلسات متعددی برگزار و مکاتبات عدیده ای با ریاست جمهوری، مراجع و مسئولان مختلف داشته ایم تا در تأمین بودجه ما را یاری کنند.

در همین راستا نیز اخیراً اقدام نوینی را انجام دادیم و پیشنهاد تشکیل موسسه حمایت از زندانیان ایرانی در خارج از کشور را مطرح کردیم که با همکاری بنیاد تعاون قوه قضائیه به صورت یک سازمان مردم نهاد فعالیت کند. اساسنامه موسسه تهیه شده و امیدواریم هر چه زودتر فعالیت خود را آغاز کند.

زندانیان ما در خارج از کشور بعضاً مورد بی توجهی و بی مهری مسئولان آن کشورها قرار می گیرند که باید مورد حمایت قرار گیرند. در شرایطی که حقوق بشر در همه جای دنیا نادیده گرفته می شود، ولی همواره توپ را در زمین ایران می اندازند، این موسسه صدای خود را به گوش مراجع بین المللی خواهد رساند.

علاوه بر این ما در خصوص زندانیان با سفر به کشورهای مختلف سعی می کنیم تسهیلاتی برای حضورشان در زندان را فراهم کنیم از جمله مسائل بهداشتی، امکان تماس با خانواده ها و تلاش برای تمرکز نگهداری از زندانیان در یک زندان و جلوگیری از پراکندگی آنان در شهرهای مختلف. اینها از جمله اقداماتی است که در این سفرها پیگیری می شود.

در همین راستا قرارداد انتقال محکومان را با برخی کشورها امضا کرده و درصدد هستیم با برخی از کشورهای دیگر نیز این قراردادها را منعقد کنیم.

 در حال حاضر با کدام کشورها این قراردادها را امضا کرده اید؟

 با سوریه، ترکیه و آذربایجان این قراردادها را امضا کرده ایم و با تایلند نیز در حال اجرایی کردن این قرارداد هستیم. با ژاپن نیز بحث های کارشناسی در این زمینه ادامه دارد.

 چه تعداد زندانی ایرانی در خارج از کشور در زندان به سر می برند؟

در حدود سه هزار نفر که بیشترین تعداد آنها در مالزی، آذربایجان، ژاپن، امارات متحده عربی و ترکیه به سر می برند که عمده ترین جرائم آنها حمل و قاچاق مواد مخدر، درگیری، ضرب و شتم، ورود و اقامت غیرقانونی، کلاهبرداری و ... است که از این تعداد 70 درصد مربوط به حمل و قاچاق مواد مخدر می باشد.

ما در تمامی ملاقات ها با اشاره به کنوانسیون وین اعلام می کنیم که باید حق دسترسی کنسولی برای همه هموطنان ایرانی فراهم شود و از دولت ها درخواست می کنیم که اسامی زندانیان ایرانی را در اختیار ما قرار دهند. همکاران ما در نمایندگی های ایران در خارج از کشور با آنها ملاقات می کنند، اما اگر کسی نخواهد که نامش به سفارت ایران اعلام شود، نمی توانیم کاری برای آن انجام دهیم.

چه تعداد ایرانی در زندان های آمریکا هستند؟

حدود یک میلیون و 500 هزار ایرانی در آمریکا زندگی می کنند که بالاخره از این تعداد افرادی هستند که جرائمی را مرتکب شده اند و البته برخی از آنها علاقه مند نیستند که مشخصاتشان به دولت ایران اعلام شود که ما هم نمی توانیم اقدامی برای آنها انجام دهیم.

البته تعدادی نیز در آمریکا بنا به دلایل سیاسی و تله گذاری های آمریکا زندانی شده اند که ما از طریق دفتر حفاظت منافع در واشنگتن و دفتر نمایندگی سازمان ملل وضعیت این افراد را پیگیری و تلاش داریم موجبات آزادی هر چه سریع تر آنها را فراهم کنیم.

اداره امور اجتماعی به مسائل مربوط به تجار ایرانی نیز می پردازد؟

این اداره امور همچنین به امور مربوط به وضعیت تجار ایرانی که در خارج از کشور به کسب و کار مشغولند و بعضا دچار آسیب می شوند نیز می پردازد. به عنوان مثال یک تاجر ایرانی به عللی توسط دولت کشوری اخراج می شود و اموالش در آن کشور می ماند که ما در ملاقات ها با مقامات آن کشورها موافقتشان را جلب می کنیم تا فرد به آن کشور بازگردد یا اموالش مسترد شود.

در واقع تمامی امور مربوط به ایرانیان در خارج از کشور تا زمانی که زنده هستند با این اداره کل است، ولی در صورت فوت آنها امورشان از طریق اداره سجلات و احوال شخصیه که زیر مجموعه اداره کل کنسولی است پیگیری می شود.

 اداره کل امور ایرانیان و ادارات تابعه چه اقداماتی را در زمینه آزادی نصرت الله تاجیک سفیر اسبق ایران در اردن که به جرم واهی خرید 10 عدد دوربین دید در شب به مدت 6 سال در انگلیس در حبس خانگی به سر برد، انجام داد؟

 در این زمینه همه حوزه ها در وزارت امور خارجه تلاش کردند و ما در ملاقات ها با سفرای مرتبط با این موضوع مسئله را دنبال کردیم. یک شب قبل از رای نهایی دادگاه من با سفیر سوئد در تهران (حافظ منافع انگلیس) دیدار و خواستار حل هر چه سریع تر این قضیه و آزادی تاجیک شدیم.

آیا امور زندانیان خارجی در ایران نیز بر عهده این اداره کل است؟ چه تعداد زندانی خارجی در ایران حضور دارند؟

5 تا 6 هزار خارجی در ایران در زندان هستند که 90 درصد آنها اتباع افغان می باشند که بیشتر به دلیل ورود و اقامت غیر مجاز و مواد مخدر دستگیر شده اند. ما دسترسی کنسولی را برای آنها فراهم کرده و بعضاً موضوع تبادل آنها با زندانیان ایرانی در خارج از کشور را دنبال می کنیم.

 اداره امور اجتماعی همچنین در زمینه اعزام بیماران صعب العلاج و گرفتن پذیرش از بیمارستان های خارج از کشور برای آنها اقدام می کند. در گذشته اعزام بیماران به خارج از کشور براساس رای شورای عالی پزشکی بود که ارز به آنها تخصیص داده می شد که براساس آن به خارج اعزام می شدند که البته با توجه به پیشرفت های حاصله در کشور اعزام ها در این زمینه کم تر شده است.

تلاش در جهت آشنا کردن مسئولان زندان های ایران با نحوه مدیریت زندان ها در خارج از کشور و تبادل تجربیات، راه اندازی سایت اداره کل و مجازی کردن فعالیت های کنسولی، انجام ملاقات های مکرر با سفرای خارجی مقیم به منظور رفع مشکلات ایرانیان که در این زمینه هر 2 هفته یک بار خود من و یا یکی از مدیران اداره کل با سفرای خارجی ملاقات و مسائل را به آنها منعکس می کنیم، از دیگر اقداماتی است که در این اداره صورت می گیرد.

چه مواردی در حیطه وظایف اداره امور ایرانیان قرار دارد؟

 پیگیری مباحث فرهنگی ایرانیان خارج از کشور و برقراری ارتباط با ایرانیان نسل سوم در خارج از کشور اعم از دانش آموزان و دانشجویان، تعامل با صدا و سیما و رسانه ها، معرفی کاروان های اعزام حجاج از خارج از کشور و همچنین هماهنگی اعزام زائران از خارج از کشور به عتبات عالیات، آسیب شناسی ایرانیان در کشورهای مختلف و ضرورت توجه به آنها؛ به عنوان مثال خانواده ها در برخی کشورها از یکدیگر فاصله گرفته اند که ما در نظر داریم با اعزام کارشناسان روانشناس و روانکاو مشکلات آنها را برطرف کنیم، برگزاری همایش های داخلی و خارجی در خصوص ایرانیان خارج از کشور، توریسم درمانی و اطلاع رسانی به ایرانیان خارج از کشور در این زمینه، فعال سازی فضای مجازی برای هموطنان و ایجاد ارتباط فرهنگی و به روز نگهداشتن آنها در امر فرهنگ و سنت اصیل ایرانی؛ همکاری ارگان هایی که فعالیت های مجازی دارند و بهره مندی از تجربیات و امکانات در خارج از کشور، برگزاری جلسات با کارگروه های اقتصادی تا بتوانیم سرمایه ایرانیان خارج از کشور و مشارکت آنها را جلب کنیم، از جمله اقداماتی است که در این اداره انجام می شود.

ملاقات با استانداران و ایجاد فرصت های سرمایه گذاری و برقراری ارتباط هموطنان ایرانی با استان های کشور از دیگر اقداماتی است که در این اداره صورت می گیرد. در همین زمینه اخیراً اینجانب با استاندار قم ملاقاتی داشتم تا بتوانیم ظرفیت های این استان را به هموطنان ایرانی در خارج از کشور منتقل کنیم. علاوه بر این درصدد هستیم تا همایش هایی را با حضور ایرانیان خارج از کشور در استان های کشور برگزار کنیم.

در زمینه مشمولان خارج از کشور که در حوزه وظائف اداره امور ایرانیان است چه اقداماتی را انجام داده اید؟

در گذشته گزارشاتی در این زمینه به مراکز ذیصلاح منعکس شده بود که نتوانسته بود آنگونه که باید و شاید مسائل آنها را حل کند. در حال حاضر گزارش جدیدی را به ارگان های مختلف از جمله دفتر مقام معظم رهبری ارائه داده ایم که این افراد به عنوان یک فرصت تلقی شوند. در تلاش هستیم تا با پیگیری مستمر تسهیلات مهر خروج مشمولان و خرید خدمت نظام وظیفه را برای این دسته هموطنان تمدید کنیم که دغدغه ای برای تردد به کشور نداشته باشند.

ر اداره امور دانشجویی چه اقداماتی صورت می گیرد؟

در تلاش هستیم تا مدارس شاخص و نمونه در خارج از کشور را شناسایی و اقدام به راه اندازی مدارس 2 زبانه کنیم و علاوه بر آن سیستم های آموزشی آنها را ارتقا دهیم. از زمانی که مسئولیت مدارس ایرانی در خارج از کشور به این اداره کل واگذار شد، جلسات زیادی را با مسئولان مرتبط در داخل کشور برگزار کردیم و به دنبال شناسایی مدارس مجازی و فعال کردن آن برای اتباع ایرانی و خارجی در خارج از کشور هستیم.

علاوه بر این، تلاش برای اخذ بورسیه از کشورهای مختلف و اعطای بورسیه به دانشجویان دیگر کشورها نیز در این اداره صورت می گیرد.

در زمینه رسیدگی به مشکلات دانشجویان ایرانی در خارج از کشور چه اقداماتی را انجام داده اید؟

 از زمانی که بحث ارز دانشجویی رخ داد ما در جهت رفع مشکلات دانشجویان اقدام کردیم که براساس تلاش های صورت گرفته ارز به مقاطع کارشناسی ارشد به بالا داده می شود.

علاوه بر آن ملاقات های مکرری با مراکز علمی و دانشگاهی داخل کشور داشتیم تا دانشجویان ایرانی خارج از کشور مورد پذیرش قرار گیرند.

از سوی دیگر در راستای پذیرش فرزندان ماموران دولت در دانشگاه های داخل کشور نیز اقداماتی را انجام داده ایم.

اعزام گروه های علمی دانشگاهی به خارج برای رتبه بندی و بررسی سطح علمی دانشگاه ها و اینکه پس از پایان تحصیل ارزشیابی مدارک آنها به سهولت انجام شود نیز در این اداره صورت می گیرد. اخذ دوره های کوتاه مدت در قالب بورس برای ارگان ها و سازمان ها از دیگر فعالیت های این اداره است.

معرفی دانشگاه های مختلف ایرانی به خارج و ایجاد زمینه توسعه شعبات این دانشگاه ها در خارج از کشور، برگزاری جلسات مکرر با وزارت علوم و بهداشت به منظور توجه ویژه به رایزنان علمی در خارج، انتقال دانشجو و تایید مدارک دانشجویان هم در این اداره صورت می گیرد.

 درباره دانشجویان ایرانی در انگلیس و کانادا چه اقداماتی را انجام داده اید؟

 در این زمینه ستادی تشکیل داده ایم که مشکلات آنها را مرتفع کند.

 در شورای عالی ایرانیان ریاست جمهوری به صورت کلان این موضوعات را مطرح و در اداره کل ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه و از طریق نمایندگی های ایران در خارج از کشور این موضوع را دنبال می کنیم، ولی اگر بودجه ای در اختیار ما قرار می گرفت و زمینه ارتباط بهتر فراهم می شد، بهتر می شد فعالیت کرد؛ اما متأسفانه بودجه کافی نداریم.

در خاتمه باید اشاره کنم ایرانیان خارج از کشور یک فرصت هستند و ما به دنبال تعامل رسانه ها با حوزه کنسولی هستیم تا از این طریق ظرفیت های ایرانیان خارج از کشور معرفی شود. رسانه ها باید بخشی از اخبار خود را به ایرانیان خارج از کشور و ظرفیت های آنها اختصاص دهند و صدا و سیما با پخش برنامه ها به زبان های مختلف با ایرانیان خارج از کشور ارتباط برقرار کند.