جنگ، پیش‌بینی صهیونیست‌ها از آینده منطقه

دیپلماسی ایرانی: شاید لازم به ذکر نباشد که خسارت هایی که اسرائیل از انقلاب های عربی دیده بسیاری بیشتر از آن چیزی است که تصور می کرده است. اما در این میان دو نکته بسیار جلب توجه می کند، یکی این که اسرائیلی ها از وقوع این انقلاب ها شوکه شده اند و انتظار وقوع آنها را نداشته اند و به هیچ وجه فکر نمی کردند که به رغم خونین بودن این انقلاب ها به این سرعت به پیروزی برسند و دیگر این که انتظار نداشتند که این انقلاب ها تا این اندازه برای آنها هزینه بر باشند، به گونه ای که باعث شوند که هم پیمانان طراز اول خود را در جامعه عربی از دست بدهند.

برای همین به محض این که اسرائیل از شوک خارج شد و مجددا فکر خود را باز یافت تغییر نگرش در آینده روابط امنیتی خود در منطقه را آغاز کرد و چارچوب های امنیتی خود را مجددا مورد بررسی قرار داد.

مدت زمان کوتاهی پس از آن که ژنرال عفیف کوخافی، مسئولیت سازمان امنیت نظامی اسرائیل، امان را بر عهده گرفت، یک گزارش امنیتی به کمیسیون سیاست خارجی و امنیت کنیست اسرائیل ارائه داد. وی در آن گزارش تاکید کرد، نظام مصری همچنان قدرتمند است و تظاهراتی که در این کشور همچنان وجود دارد به زودی فروکش خواهد کرد و به پایان خواهد رسید و بعید است که پس از آن تحولات دراماتیکی در این کشور رخ دهد. به خصوص که مبارک و نظامش نیز سقوط کرده اند و کشور به دست انقلابیون افتاده است.

اما کوخافی در همین جا گزارش خود را متوقف می کند و اذعان می کند که نمی داند واقعا در درون مصر چه می گذرد. کوخافی در گزارش خود تاکید می کند، همان طور که با سقوط دیوار برلین، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و اعلام آتش بس ناگهانی میان ایران و عراق در سال 1988 اسرائیل شوکه شد و دستگاه های امنیتی آن سر در گم عمل کردند، این بار نیز در حال شوک و سر در گم هستند. و این شوک تداوم خواهد داشت در صورتی که اتفاقی مثل حملات موشکی عراق به اسرائیل در سال 1991 صورت بگیرد یا همانند سپتامبر 1996 اسرائیلی ها ناگهان دریابند که تونل های زیر زمینی مخفی در مسجد الاقصی حفر شده است.

ظاهرا دستگاه امنیتی اسرائیل از سه ناحیه ضربه پذیر است:

1. مواد خام اطلاعاتی ای که به دست فرماندهان امنیتی می رسند عموما غیر دقیق و نادرست هستند.
2. مواد خامی که به دست نهادهای پژوهشی و تحقیقی می رسند از ارائه یک گزارش دقیق و خوب ناتوانند.
3. مشکلات اداری نقشی مهم در ناکام گذاشتن فعالیت های امنیتی می گذارند.

این مسائل در کنار هم وضعیتی را به وجود آورده است که اسرائیل از ارزیابی دقیق روابط خارجی خود عاجز مانده است و به درستی نمی تواند پیش بینی کند که در محیط پیرامونی اش چه می گذرد. این موضوع باعث شده است تا اسرائیل به طور جدی به فکر بازنگری در مسئولیت ها و عملکرد سازمان های امنیتی خود بیفتد.

انقلاب های عربی به سیاستمداران و تصمیم گیران سیاسی و امنیتی اسرائیل نشان داد که تا چه اندازه از تحولات محیط پیرامونی خود ناآگاهند و شناختی از تمایلات و خواسته های مردم منطقه ندارند. علاوه بر آن هنوز نمی توانند نیازهای استراتژیک منطقه ای خود را درک کنند و بر این اساس از ارائه یک تعریف سیاسی در عملکرد خود ناتوانند.

انقلاب های عربی همچنین نشان دادند که بر خلاف انتظارات سازمان های امنیتی اسرائیل، قدرت های بزرگ دنیا به ویژه آن دسته از کشورهایی که به غرب تمایل دارند تا چه اندازه تمایل به انتقال جهان از یک وضعیت تک قطبی به یک وضعیت چند قطبی دارند. برای همین شاهدیم که چین و روسیه نیز نقشی فعال در کنار اتحادیه اروپا در تحولات جاری خاورمیانه از جمله تحولات سوریه ایفا کرده اند.

در این میان اسرائیلی ها از یک موضوع اساسی بسیار رنج می برند. آنها به روشنی می بینند که بهار عربی به سمتی می رود که درگیری اعراب و اسرائیل را در راس اولویت های کاری و مورد اهتمام تصمیم گیران جدید منطقه ای و بین المللی قرار دهد. مساله ای که ناخودآگاه باعث می شود تا درگیری اسرائیلی ها با فلسطینیان در اولویت جدول کاری اسرائیلی ها قرار بگیرد. درگیری ای که با القای حکومت تندروی اسرائیلی رنگ و بوی طایفه ای و دینی به خود گرفته است.

در عین حال نگرش دیگری نیز در درون اسرائیل وجود دارد. این نگرش می گوید که ظرف سال های آینده جزر و مدهایی در عملیات سیاسی خاورمیانه به خصوص از ناحیه سوریه و حزب الله به وجود خواهد آمد که این مساله باعث خواهد شد تا کشور فلسطینی مسالمت آمیزی تشکیل شود که دشمن سرسخت اسرائیل خواهد بود و این مساله احتمال درگیری اسرائیل با دیگر کشورهای عربی در سال های آینده در سایه بهار عربی را افزایش خواهد داد. اسرائیلی ها به هیچ وجه به کسب موفقیت در جنگ های آینده منطقه ای خود مطمئن نیستند به ویژه که می بینند که جریان های اسلامی به شدت در حال قدرت گرفتن هستند و در تمامی کشورهایی که در گذشته هم پیمان اسرائیل بوده اند، با سقوط حکومت های حاکم به قدرت می رسند و همگی آنها برای اسرائیل خط و نشان می کشند.    

منبع: وبسایت الجزیره/  ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی