تهران اتهام‌های تلاویو را جدی بگیرد

دیپلماسی ایرانی: هفته گذشته یک حادثه تروریستی در بلغارستان رخ داد و 8 گردشگر اسرائیلی در پی انفجار یک اتوبوس بمب‌گذاری شده، کشته شدند. اسرائیل در همان لحظات اول مخابره این خبر انگشت اتهام خود را به سمت ایران نشانه گرفت در حالی که امریکایی‌ها مواضعی کاملا محتاطانه اتخاذ کردند و اروپایی‌ها نیز از اظهار نظر درباره آن خودداری کردند. این در حالی است که پس از گذشت دو روز جریانی وابسته به القاعده مسئولیت آن حادثه را بر عهده گرفت و حتی اعلام شد که عامل آن حادثه یک سوئدی الجزایر الاصل بوده است. اما با این حال اسرائیل همچنان به ادعای خود پایبند است و امریکا نیز همچنان جانب احتیاط را رعایت می‌کند. دیپلماسی ایرانی این موضوع را در گفت و گو با دکتر فواد ایزدی، استاد دانشگاه و تحلیل گر روابط بین الملل بررسی کرده است:

با وجود این که اسرائیل ایران را به انجام عملیات تروریستی در بلغارستان متهم می کند، اما امریکایی ها جانب احتیاط را نگه داشته‌اند و گفته‌اند باید کم و کیف مسئله بررسی شود. دلیل این موضع محتاطانه امریکایی‌ها چیست؟

اتفاقی که افتاده این است که انفجاری در بلغارستان روی داده و در همان ساعات اولیه آقای نتانیاهو ایران را به دست داشتن در این حادثه متهم کرد. جالب این بود که آقای باراک وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در این خصوص موضع متفاوتی بروز داد و گفت ممکن است حزب الله یا حماس نیز در این حادثه دست داشته باشند. بنابراین در همان ابتدای انتشار این خبر در میان مقامات به خصوص نخست وزیر و وزیر جنگ اختلاف نظر وجود داشت. در ادامه آقای نتانیاهو باز هم صحبت کرد و اتهامات خود علیه ایران را تکرار کرد. خوفی که وجود دارد این است که با توجه به این نگاه اسرائیلی ها که علاقمند هستند حمله ای نظامی به ایران صورت گیرد، ممکن است به دنبال بهانه برای شروع جنگ باشند. از طرف دیگر همان طور که می دانید امریکایی ها در ماه نوامبر یعنی آبان ماه امسال انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارند. به نظر می رسد که دولت آقای اوباما در پی ایجاد یک جنگ دیگر در خاورمیانه نیست؛ جنگی که علیه ایران ایجاد شود جنگ بسیار جدی ای خواهد بود. به همین دلیل طرف امریکایی محتاطانه رفتار می کند و نمی خواهد وارد مسیری شود که اسرائیلی ها برای آن نقشه کشیده اند.

نگرانی بعدی که وجود دارد این است که طی روز های آینده بازی های المپیک آغاز می شود و اسرائیلی ها حتی طی روز های گذشته این مسئله را مطرح کرده اند که ما نگران امنیت ورزشکاران خود در المپیک هستیم. در تاریخ اسرائیل سابقه داشته است که هنگامی که می خواهند وارد حرکتی شوند،‌ افکار عمومی مردم خود و مردم جهان را آماده می کنند. یعنی اگر اسرائیلی ها علاقمند ایجاد یک جنگ علیه ایران باشند، باید به دنبال بهانه بگردند. یک بهانه بلغارستان است و ممکن است در لندن نیز مترصد فرصتی باشند تا بهانه دیگری پیدا کنند. حتی ممکن است بحث بلغارستان پیش زمینه ای باشد برای برنامه هایی که اسرائیلی ها می خواهند در لندن علیه ایران دنبال کنند.

ایران در واکنش به این سناریو چه اقدامی می تواند انجام دهد؟

مقامات جمهوری اسلامی باید بیشتر مواظب این گونه حرکت ها باشند. اگر اتهامی زده می شود باید به سرعت توسط مقامات مسئول ایرانی پاسخ داده شود. این گونه نباشد که آقای نتانیاهو یک اتهام علیه ایران مطرح کند و بعد از چندین ساعت دستگاه دیپلماسی بخواهد به آن پاسخ دهد و آن را رد کند. چون جنگی که سال هاست اسرائیلی ها علیه ایران پیگیری می کنند جنگ در حوزه رسانه بوده و در حوزه رسانه باید مباحث را در فواصل ثانیه و دقیقه دنبال کرد و نه ساعت ها و روزها. اگر اتهامی از سوی دشمن مطرح شود و چندین ساعت بگذرد و طرف ایرانی پاسخی نداشته باشد، دشمن در حوزه رسانه برنده خواهد بود. از این جهت باید بر این نکته تاکید شود که اسرائیلی ها اتهاماتی به ایران می زنند که هیچ گونه پشتوانه ای ندارد. در سال 1994 در آرژانتین، اسرائیلی ها ادعا کردند که ایران بانی انفجار در مرکز یهودیان در آرژانتین بوده است. در حال حاضر هر محقق بی طرفی به این پرونده نگاه می کند متوجه می شود که ایران در این موضوع دخیل نبوده و این تنها پاپوشی بوده که طرف مقابل می خواسته برای ایران ایجاد کند. متاسفانه ما در حوزه انفجار مرکز یهودیان آرژانتین نتوانستیم به درستی مسئله را برای دنیا تبیین کنیم. یک روش اسرائیلی ها اتهام زنی به ایران است و این مورد بزرگتر در آرژانتین بعد از سال ها معلوم شده که دروغی بیش نبوده است.

اگر ایران به درستی دروغ بودن این موضع را نشان داده بود، اسرائیلی ها نمی توانستند هر چند وقت یک بار ایران را متهم به اقدامات تروریستی کنند. چون افکار عمومی دنیا این مسئله را نمی پذیرفت چون در آن صورت می توانستیم یک نمونه بارز ارائه دهیم که طرف مقابل پاپوش درست کرده و حقیقت نداشته است. اما حالا مورد بلغارستان را داریم، پیش از آن اسرائیلی ها ادعا کرده بودند که در قبرس و هند و دیگر مناطق دنیا ایران بانی کارهای تروریستی بوده است. متاسفانه ایران نتوانسته به دنیا نشان دهد که این ها با توجه به شواهد و تاریخچه ای که در مورد آرژانتین وجود دارد، اتهامات بی اساسی است. به همین جهت اسرائیلی ها دست خود را باز می دانند تا این گونه به اتهام زنی بپردازند. علاوه بر این که ممکن است بحث المپیک هم چالش های جدیدی را به دنبال داشته باشد و ممکن است اسرائیلی ها برنامه ای برای این بازی ها داشته باشند. به نظر می رسد مقامات جمهوری اسلامی باید از الان این مسئله را به طرف مقابل گوشزد کنند که سناریو سازی کار درستی نیست، اتهام زنی بدون مدرک پذیرفته نیست و تمام اتهاماتی که طرف مقابل به ایران وارد کرده است، مبتنی بر حتی یک ورق سند و مدرک نیست.

از این جهت به نظر می رسد مقامات جمهوری اسلامی باید این گونه مباحث را جدی تر بگیرند. از اسرائیلی ها بر می آید که برای رسیدن به اهداف خود در سیاست خارجی دست به اقدامات عجیب و غریب بزنند. بنابراین باید مواظب باشیم که داستان یازده سپتامبر دوباره در لندن تکرار نشود تا بهانه ای برای حمله به کشورها ایجاد شود.

مدتی بود که در سطح رسانه ها مقامات اسرائیلی بحث حمله به ایران را دنبال نمی کردند. اما در حال حاضر دلیل ائتلاف حزب نتانیاهو با کادیما، مخالفت حزب کادیما با حمله به ایران عنوان شده است. به نظر شما در شرایط منطقه ای حال حاضر، این تحرکات تا چه حد واقعی است؟

این نکته که امریکا و اسرائیل و انگلستان و برخی کشورهای دیگر به حمله به ایران علاقمند هستند، بحثی است که جای شبهه ندارد. آن ها علاقمند هستند به ایران ضربه بزنند و روش های مختلف من جمله حمله نظامی نیز در دستور کار آنان است. دلیل این که این اتفاق نیفتاده این است که ایران کشور قدرتمندی است و بر خلاف عراق و افغانستان می تواند از خود دفاع کند. با شرایط اقتصادی کشورهای غربی، حمله به ایران یک شوک اقتصادی را ایجاد خواهد کرد که باز هم خود آن ها بیشتر متضرر خواهند شد. به این دلیل این اتفاق نیفتاده است. اما این به آن معنی نیست که جناحی در داخل دولت اسرائیل وارد ماجراجویی نشود و به خاطر مسائل منطقه ای یا بین المللی یا رقابت های درونی دست چنین اقدامی نزدند. دولت اسرائیل هم در حوزه سیاسی با چالش های زیادی مواجه است و هم در حوزه اجتماعی. در حال حاضر هر روز در اراضی اشغالی یک نفر خود را به آتش می کشد. آن ها به دولت مردان اسرائیلی اعتراض دارند.

این قابلیت در اسرائیلی ها وجود دارد که جنایت های باورنکردنی را مدیریت کند. لذا باید هوشیار بود و هوشمندانه تر و سریع تر نسبت به این تحرکات واکنش نشان داد. نباید این گونه باشد که طرف مقابل هرگاه اراده کند بتواند علیه ما اتهام وارد کند و ما تنها در حد رد اتهامات و آن هم دیر واکنش نشان دهیم. این کافی نیست.