تحریم ها علیه ایران و اقدام نظامی صهیونیست‌ها

دیپلماسی ایرانی: در حالی که مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در مسکو بی نتیجه مانده و گروه های کارشناسی مامور شده اند تا شاید راه چاره ای برای خروج از بن بست جاری بیابند، اکنون تحریم های بانکی آمریکا و تحریم های نفتی اتحادیه اروپا در کمین تهران است تا هم مقامات جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار دهد و هم از تهدید های فزاینده اسرائیل برای اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران جلوگیری به عمل آورد.

تهران در 3 دور مذاکره با 6 قدرت جهانی که پس از وقفه ای 15 ماهه در ماه آوریل در استانبول از سرگرفته شد، امیدوار بود از طریق برخی همکاری های موازی با آژانس و گروه 1+5 ( آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) از امتیاز لغو تحریم ها بهره مند شود. تحریم هایی که هم اکنون نیز در کاهش صادرات نفتی ایران موثر بوده اند و پیش بینی می شود به دنبال اعمال تحریم های نفتی اتحادیه اروپا از حدود 10 روز دیگر، پیامد های جدی تری به همراه داشته باشد.

اما در شرایطی که گفت و گو های ایران و قدرت های جهانی در مسکو راه به جایی نبرده است، بار دیگر تهدید اسرائیل در خصوص اقدام نظامی علیه ایران جدی تر می شود. مقامات تل آویو در ماه های اخیر بارها ادعا کرده اند تهران تنها برای خرید زمان و پیشبرد برنامه های هسته ای؛ مذاکرات هسته ای را دنبال می کند. بنا بر ادعای آنها دیپلماسی غرب در خصوص جمهوری اسلامی بی نتیجه است و تحریم ها نیز برای بازداشتن جمهوری اسلامی از ادامه فعالیت های حساس هسته ای کفایت نمی کند.

هرچند مقامات تهران و کشور های عضو گروه 1+5 می کوشند تا هرگونه تعبیری از شکست مذاکرات را منتفی اعلام کنند، کاهش سطح مذاکرات به رده های کارشناسی و کارمندان اداری زنگ خطر ها را در اسرائیل به صدا در می آورد. جلوگیری از اقدام نظامی اسرائیل، هدف مشترک تهران و غرب در ادامه گفت و گو ها و تلاش برای زنده نگه داشتن آن است. اما باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا که انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر را پیش رو دارد هم از سوی کنگره و هم تل آویو برای در تنگنا قرار دادن ایران تحت فشار قرار دارد. گروهی از سناتور های آمریکایی اخیرا با ارسال نامه ای به دفتر اوباما از وی خواسته اند در صورت شکست نشست مسکو، در استراتژی ایران خود تجدید نظر کند. اسرائیل نیز پیش از این بارها تهدید کرده بود پایان روند دیپلماتیک به منزله جدی تر شدن تهدید نظامی است.

با توجه به چنین شرایطی سهل الوصول ترین گزینه در مقابل اوباما اعمال تحریم های سختی علیه ایران است که حدود 6 ماه از تصویب آن می گذرد. به گمان بسیاری از تحلیلگران تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی، پیامدهای بسیار مخربی برای اقتصاد ایران به همراه دارد و شاید اوباما بتواند با تکیه بر این نتایج، تل آویو را از تکرار تهدید اقدام نظامی علیه ایران بر حذر دارد.

از سوی دیگر اتحادیه اروپا نیز با وجود درخواست های مکرر تهران برای لغو تحریم های نفتی، این تحریم ها را از 10 روز دیگر علیه جمهوری اسلامی اعمال می کند. تحریم هایی که گفته می شود درآمد نفتی ایران نسبت به دوران پیش از اعمال این تحریم ها را به نصف کاهش می دهد.

روزنامه وال استریت ژورنال در این زمینه می نویسد، در جای خالی مذاکرات، تحریم ها می توانند آخرین اهرم بازدارنده در مقابل اقدام نظامی اسرائیل علیه تاسیسات هسته ای ایران باشند. اقدامی که مقامات آمریکایی نگرانند تنش های وسیع تری در منطقه و جهان ایجاد کند و از سوی دیگر در صورتی که پیش از ماه نوامبر انجام شود، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار دهد. پیامدهای اقتصادی اقدام نظامی علیه ایران بر بازار نفت و اقتصاد جهانی نیز عامل دیگری برای نگرانی آمریکا و متحدانش است.

هرچند برخی اعمال تحریم های سخت تر علیه ایران را راهی برای مقابله با تهدید نظامی اسرائیل می دانند اما مشخص نیست در شرایطی که فشار اقتصادی سنگینی بر ایران اعمال می شود، زمینه اعتماد و تفاهم متقابل برای توافق هسته ای چگونه فراهم می شود و آیا در آینده نزدیک شانس دیگری برای مذاکرات هسته ای در سطح عالی با ایران وجود خواهد داشت یا خیر.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی /10