مذاکرات هسته ای دغدغه اردنی ها

این روزها از مقام های مختلف نظامی امریکایی و دیپلمات ها و افسرهای اردنی بسیار می شنویم که می گویند جهان بیش از هر زمانی نیاز به ثبات دارد. آن چه بیش از همه اردنی ها را از نبود ثبات نگران کرده و به این باور رسانده که ثبات منطقه ای شکننده شده است، اوضاع نا به سامان سوریه و مذاکرات هسته ای ایران است. مسائل سوریه با پرونده هسته ای ایران پیوند خورده و این موضوع می تواند مشکلات را در این زمینه باز هم افزایش دهد.

به اعتقاد این مقام ها، بحران سوریه در حال افزایش است و در صورتی که اوضاع به سمتی پیش رود که به نفع منافع ایران نباشد این احتمال وجود دارد که پرونده هسته ای ایران را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد و تهران تهدیدهای تازه ای را در زمینه برنامه هسته ای اش آغاز کند.

مقام های اردنی زمانی بحران را جدی یافتند که دیدند مقام های اسرائیلی بیش از هر زمانی صحبت از حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران می زنند و اکنون می گویند ممکن است که این تهدید واقعا جدی باشد. آنها همچنین به کشورهای جهان عرب هشدار می دهند که تشکیل دولت جدید ائتلافی در اسرائیل بیش از هر چیز به کابینه جنگ می ماند و این مساله می تواند تصمیم های تازه ای را در دستور کار ایرانی ها در پرونده هسته ای شان ایجاد کند.

اما نگرانی که اردنی ها از ایران احساس می کنند معناهای بسیاری دارد. یکی از مقام های اردنی به سی ان ان می گوید: «مساله ایران مساله همه منطقه است.»

روابط حزب الله لبنان با جمهوری اسلامی ایران ذاتا و ماهیتا بسیار نزدیک است و اردن احساس می کند که ایرانی ها خود را برای یک حمایت جدی و استثنایی چه از لحاظ مالی و چه از لحاظ نظامی از حزب الله آماده می کنند.

حقیقت این است که اردن از این نگران است که در صورت وقوع جنگی تازه با اسرائیل اردن نیز مورد هدف حزب الله قرار بگیرد. اگر چه مقام های عالی رتبه نظامی اردنی در این باره می گویند که آنها اعتقاد ندارد که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه بخواهد حمله ای را به اردن تدارک ببیند چرا که خوب می داند چنین کاری تا چه اندازه باعث خشم امریکا می شود و آن را وارد کارزار خواهد کرد.

اما نگرانی اردنی ها پیچیده تر از این حرف ها است. مقام های اردنی ادعا می کنند که سلاح های ایران همچنان به سمت سوریه سرازیر می شوند ! و روسیه نیز حمایت قاطع خود را از نظام اسد ادامه می دهد. این مساله می تواند زمینه گسترش فعالیت های امنیتی را فراهم کند. این سلاح ها می تواند مورد استفاده نظام اسد برای هر گونه یورش شهری قرار بگیرد.

علاوه بر آن اردنی ها بر این باورند که حداقل 1500 عضو القاعده به سوریه سرازیر شده اند که بیشتر آنها از عراق آمده اند. خانم سوزان کلی، یکی از مقام های امنیتی ایالات متحده امریکا در این باره به سی ان ان می گوید: «حداقل 500 نیروی القاعده وارد سوریه شده اند اما نمی توانیم به طور قاطع بگوییم که این رقم بیشتر از این نیست. چرا که آنها می توانند افراد بسیاری را به دور خود جمع کنند.»

در هفته های اخیر افراد بسیاری از مرز لبنان وارد سوریه شده و مشکلات بسیاری را به وجود آورده اند که از جمله آنها درگیری های مرزی اخیر بوده است.

در حال حاضر مرزهای شمالی اردن با سوریه آرام است. اما مقام های اردنی می گویند که هر آن ممکن است که این آرامش توسط قاچاقچیان شکسته شود و عده ای ولو کوچک بخواهند به داخل اردن اسلحه قاچاق کنند. آنها همچنین نمی خواهد با افزایش شمار پناهندگان سوری به خاک اردن باعث حضور بیشتر عناصر امنیتی سوریه در مرزها و داخل کشور خود شوند. همه این مسائل در کنار هم باعث می شود تا اردنی ها بیش از پیش نگران باشند. اردنی ها حتی از شدت نگرانی فقط در پرونده هایی خاص آن هم به صورت پله ای اجازه حضور نیروهای آموزشی امریکایی در خاک خود را داده اند.  

یکی از مقام های اردنی می گوید: «ما انتظار هر گونه شوکی را از سوی سوریه داریم.»

نیروهای نخبه نظامی اردنی به همراه نیروهای نظامی سبز امریکایی (حافظان نظامی محیط زیست) در حال آموزش ایمنی و برخورد با سلاح های شیمیانی و بیولوژیکی احتمالی از سوی سوریه هستند. آنها همچنین آموزش می بینند که چگونه  خلبان هایی که در خاک اردن فرود می آیند را نجات دهند.

اردن پیش از این با مشکلات اقتصادی ناشی از هزاران پناهجوی سوری دست و پنجه نرم می کرد. اگر بنا باشد وضعیت سوریه به همین منوال ادامه پیدا کند و پناهجویان بیشتری به سمت این کشور سرازیر شوند این مساله می تواند مشکلات جدی برای ثبات شکننده اقتصادی اردن به وجود آورد.

اما برای ایالات متحده امریکا آن چه بیش از همه باعث نگرانی است افزایش حضور القاعده در یمن است، امریکا خوب می داند که رشد القاعده در شبه جزیره عربستان می تواند چه مشکلات بزرگی را به وجود آورد. بسیاری از شهروندان اردنی با همین هدف به یمن خواهند رفت تا به گروه های جهادی و شبه نظامی بپیوندند تا از این طریق به سرزمین فلسطین، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی و لیبی اعزام شوند.  

منبع: سی ان ان