ترکیه از ایران پیش افتاد؟

روزنامه الشرق الاوسط، چاپ لندن در یادداشتی به قلم عماد الدین ادیب به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: مدت طولانی‌ای است که شاهد انتقادهای شدید رسانه‌ای ایرانی‌ها بر سر الگوی ترکی برای کشورهای عربی هستیم. انتقاد ایرانی‌ها به ترک‌ها روز به روز افزایش می‌یابد و اکنون کار به انتقاد کلامی مسئولان رسیده است. آخرین آنها توصیه‌هایی بود که ایرانی‌ها به مقامات کشورهایی که در آنها بهار عربی وزیدن گرفته، انجام دادند و در آن خواستند که کشورهای عربی به دنبال الگوی ترکی نروند.

وی در ادامه درباره دلایل بروز تنش در روابط ایران و ترکیه می‌نویسد: بر کسی پوشیده نیست که افزایش تنش میان تهران و آنکارا به دلیل پرونده‌ها و موضوعات مختلفی است که در منطقه جریان دارد. اول از همه، ترکیه از آینده نقش ایران در عراق نگران است. به ویژه که نیروهای امریکایی عقب‌نشینی خود را از عراق آغاز کرده‌اند و ایرانی‌ها نفوذ خود در عراق را افزایش داده‌اند. دوم، نگرانی‌ها از تشدید لحن ترکیه علیه سوریه که هم‌پیمان درجه یک ایران محسوب می‌شود نیز از آن طرف باعث نگرانی ایرانی‌ها شده است. نگرانی‌های ایران از ترکیه زمانی افزایش یافت که خبرهایی مخابره شد مبنی بر این که ترکیه می‌خواهد در برخی مناطق مرزی خود با سوریه نفوذ کرده و یک منطقه نظامی ایمن حایل میان دو کشور ایجاد کند. سوم، افزایش موفقیت‌های تجاری ترکیه با بسیاری از کشورهای منطقه که آخرین آنها شورای انتقالی لیبی بود که این موضوع می‌تواند به یک عنصر تهدید کننده اقتصادی علیه ایران تبدیل شود. و چهارم، نزدیکی بیش از پیش روابط ترکیه – امریکا در عین این که هیچ تحول ایجابی در روابط تهران – واشنگتن ایجاد نشده است.

نویسنده در ادامه این یادداشت می‌نویسد: در برابر انتقادهای ایران از ترکیه، آنکارا سیاست‌های ایران در منطقه را به چالش می‌کشد و پاسخ انتقادهای ایران را با انتقاد از سیاست‌های آن می‌دهد. ترکیه در حالی از تهران دور می‌شود که از آن طرف به غرب و واشنگتن بیش از پیش نزدیک می‌شود و در عین حال روابط تیره خود با اسرائیل را به عنوان یک ابزار قوی تاثیرگذار حفظ کرده و ظاهرا از غربی‌ها قول گرفته است که نقش تاثیرگذارش در آینده خاورمیانه جدید متاثر از بهار عربی را به رسمیت بشناسند.

در پایان این یادداشت آمده است: اگر بخواهیم مقایسه‌ای در نفوذ و سیاست‌های دو کشور در برابر آن‌چه در منطقه می‌گذرد بیندازیم، در می‌یابیم که از لحاظ اقتصادی به هر دلیلی، ترکیه از ایران پیش افتاده است، در بحث روابط بین‌الملل روابط ترکیه با جامعه جهانی بسیار بهتر از ایران با این جامعه است و در بعد عربی نیز پایتخت‌های عربی با ترکیه بهتر از ایران تعامل کرده‌اند. اگر چه ایران همچنان نفوذ منطقه‌ای خود را به خصوص در برخی کشورهای عربی از جمله عراق و لبنان حفظ کرده است. ولی ظاهرا به رغم همه اینها وضعیت ترکیه در جامعه جهانی و منطقه‌ای بهتر از ایران است.