امنیت برای بشار از هر چیزی مهم‌تر است

دیپلماسی ایرانی: بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه روز دو‌شنبه چهارمین سخنرانی خود را ایراد کرد. سخنرانی‌ای که نزدیک به دو ساعت طول کشید و در آن بدون این که نگرانی‌ای از خود نشان دهد یا مانند بسیاری از رهبران بحران‌زده جهان، خود را باخته باشد از خود دفاع کرد و همگان را مطمئن ساخت که سوریه سرانجام از بحران کنونی عبور خواهد کرد. اسد همچنین در سخنرانی خود طرف‌های خارجی را در دست داشتن در تحولات کشورش متهم کرد و گفت: «به روشنی ایاد خارجی را در بحران جاری در سوریه می‌بینیم و من قاطعانه با تروریسم و توطئه خارجی مبارزه می‌کنم.»

سخنرانی اسد بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت. امریکایی‌ها نسبت به آن واکنش نشان دادند و فرانسوی‌ها نیز اسد را برای ایراد این نطق به شدت مورد انتقاد قرار دادند. برخی از روزنامه‌نگاران و چهره‌های سیاسی جهان نیز اهمیت ویژه‌ای به این سخنرانی دادند و به تحلیل آن نشستند. از جمله عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه القدس العربی، چاپ لندن که در سرمقاله این روزنامه به تحلیل سخنرانی اسد پرداخت. وی در یادداشت خود نوشت: اسد دو ساعت تمام سخنرانی کرد بدون این که شوکی به کسی وارد کند. برخی معتقدند اولویت او در این سخنرانی مبارزه با تروریسم در کنار مواجهه با توطئه خارجی بود. جبهه‌ای که قربانیان بسیاری را طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته در سوریه به دنبال داشته است. بشار اسد قصد داشت با ایراد این سخنرانی یک پیام روشن و واضح به سوری‌ها و جامعه جهانی بدهد و آن این که امنیت سوریه و مبارزه با تروریسم از هر چیزی مهم‌تر است حتی از اصلاحات حقیقی و آشتی ملی و این دو لازم و ملزوم یکدیگرند.

وی سپس می‌نویسد: آن‌چه در تحولات میدانی سوریه می‌گذارد نشان می‌دهد که کشور به سمت یک جنگ طایفه‌ای در حرکت است. اگر پروسه مبارزه با تروریسم به همین منوال ادامه یابد می‌توانیم نتیجه بگیریم که خشونت‌ها نیز روز به روز افزایش خواهد یافت.

عطوان تاکید می‌کند: سخنرانی اسد با سخنرانی‌های اول و دومش متفاوت بود. او در آن سخنرانی‌ها بر لزوم اصلاحات، لغو حالت فوق‌العاده و تکثرگرایی سیاسی تاکید کرده بود. اما وی در این سخنرانی آتش انتقاد خود را به روی اتحادیه عرب، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و شبکه‌های ماهواره‌ای ضاله گشود و تقریبا نسبت به عروبیت همه آنها شبهه وارد کرد. اما این آتش‌ گشودن دلیل ضعف یا قوت اوست؟ حقیقت این است که به رغم این که عده‌ای می‌گویند اسد به دلیل بحران اقتصادی ناشی از تحریم‌های امریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای عربی در وضعیت بدی به سر می‌برد، او از حمایت قاطع و تمام و کمال ایران که می‌رود به زودی جای اعراب در منطقه را بگیرد، برخوردار است و این مساله به او قوت قلب داده است که به رغم این که ایران خود با تحریم‌های غرب دست و پنجه نرم می‌کند به ادامه راه خود کاملا امیدوار باشد.

سردبیر روزنامه القدس العربی در بخش دیگری از یادداشت خود می‌نویسد: عده‌ای نیز می‌گویند اظهارات بشار اسد نشان از اعتماد به نفس او بود. وی تلاش کرد به همگان بگوید که کشورش از بحران‌های بسیاری عبور کرده و به مدد حمایت‌های چین و روسیه اولا، که با ورود ناو هواپیمابر روسی و چند ناو دیگر این کشو به بندر طرطوس و ثانیا حمایت‌های قاطع ایران و تعدادی از کشورهای عربی از این بحران نیز عبور خواهد کرد. شکی نیست که اسد نسبت به سخنرانی‌های قبلی‌اش از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار بود و نشان داد که می‌خواهد به هر قیمتی شده امنیت را به سوریه باز گرداند و در این راه با هر گونه توطئه خارجی قویا برخورد می‌کند.

وی سپس می‌نویسد: اگر واقعا دولت سوریه از این بابت احساس قدرت می‌کند، اکنون بهترین فرصت است که از موضع قدرت به نفع مردم امتیاز دهد و به طور جدی به دنبال راهکاری برای خروج از بحران جاری در سوریه باشد. اگر در گذشته امتیاز می‌داد ممکن بود بگویند که در موضع ضعف امتیاز داده است ولی اکنون که خود تاکید دارد که از قدرت کافی برخوردار است بهترین فرصت برای این کار است. رئیس جمهوری سوریه در این سخنرانی تاکید کرد که مخالفان همواره از نشستن پشت میز مذاکره سر باز زده‌اند و راضی نشده‌اند که در حکومت وحدت ملی شرکت کنند. او دلیل این کار مخالفان را نگفت ولی دلیل آن بسیار روشن است، مخالفان اعتمادی به مذاکرات ندارند و گمان می‌کنند که حکومت به محض این که از پس بحران بر آمد با آنها به شدت برخورد خواهد کرد. حکومت سوریه لازم است که برای پایان دادن به بحران این اطمینان را به آنها بدهد و بهشان بگوید که به طوری جدی به عنوان شریک سیاسی به آنها فکر می‌کند.

عطوان در بخش دیگری از یادداشت خود بر اظهارات اسد مبنی بر رفتارهای دو گانه جامعه عربی صحه می‌گذارد و می‌نویسد: قطعا با اسد موافقیم، طی ده سال گذشته اعراب هیچ گاه کنار سوریه نایستاده‌اند بلکه حتی علیه آن دست به توطئه هم زده‌اند. در حالی که در آن موقع اوضاع نسبتا آرام بود و ثبات نسبی بر منطقه حاکم بود و می‌توانست یک پیمان سوری – مصری – عربستانی شکل بگیرد.