تهران تهدید بستن تنگه هرمز را تکرار کرد

این اظهارات محمد رضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهور ایران در حالی مطرح شد که باراک اوباما برای امضاء طرح تحریم‌های ایران که از سوی کنگره به دفتر وی رسیده آماده می‌شود. تحریم‌هایی که به‌طور مشخص درآمد نفتی ایران را به منظور بازداشتن تهران از ادامه فعالیت‌های تهدید‌آمیز هسته‌ای،‌کاهش می‌دهد.

به موجب تحریم‌های جدید، ایالات‌متحده دسترسی ایران را به بازار‌های جهانی انرژی قطع می‌کند و این در شرایطی است که واشینگتن از طریق لابی با متحدانش پروژه افزایش تولیدات نفتی را دنبال می‌کند تا در زمان تحریم ایران، بهای نفت افزایش پیدا نکند.

روزنامه نیویورک‌تایمز در این زمینه نوشت، رحیمی با نگرانی آشکار از پیامد‌های تحریم‌های جدید آمریکا برای اقتصاد نابسامان جمهوری اسلامی اعلام کرده است که در صورتی که غرب تحریم نفت ایران را عملی کند،‌حتی قطره‌ای نفت از تنگه هرمز عبور نخواهد کرد.

این در حالی است که مقامات آمریکایی در مصاحبه‌های اخیر خود خاطرنشان کرده‌اند که طرحی را دنبال می‌کنند که در زمان بحران بتوانند تنگه هرمز را باز نگاه‌دارند. از سوی دیگر اوباما و سخنگوی کاخ سفید که برای گذراندن تعطیلات در هاوایی به سر می‌برند هنوز به تهدید تهران برای بستن تنگه هرمز، واکنش نشان نداده‌اند.

به نظر می‌رسد که این رویکرد کاخ سفید بخشی از استراتژی باشد که به منظور کاهش سطح نطق‌های آتشین بین‌ آمریکا و ایران تدوین شده تا بازار‌های مالی با شوک‌های متعدد مواجه نشوند.

با این حال تحریم نفت ایران ریسک درگیری را نیز مانند ریسک به‌هم ریختگی اوضاع اقتصادی، به همراه خواهد داشت. برخی مقامات دولتی بر این باورند که طرح سوء قصد به جان سفیر عربستان سعودی در واشینگتن که دادگستری آمریکا سپاه قدس تهران را به دست داشتن در آن متهم می‌کند، بخشی از پاسخ جمهوری اسلامی به تحریم‌های بین‌المللی است. البته تهران این اتهام را رد کرده است.

از سوی دیگر تهدید به بستن تنگه هرمز که در هفته‌های اخیر بارها تکرار شده، نشان می‌دهد که تهران قصد دارد از این اهرم برای افزایش قیمت نفت، تحت تاثیر قرار دادن اقتصاد آمریکا و هشدار به متحدان آمریکا استفاده کند که درک کنند در صورت اعمال تحریم‌های مضاعف بر جمهوری اسلامی باید بهای سنگینی پرداخت کنند.

با این وجود، اقدامات تنبیهی جدید که بخشی از طرح تامین مالی نظامی ایالات متحده است به طور چشمگیری سطح تحریم‌های آمریکا علیه ایران را افزایش می‌دهد. این تحریم‌ها تقریبا یک ماه و اندی پس از انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در دستور کار قرار می‌گیرند که به ماهیت نظامی فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی اشاره کرده بود.

به دنبال این گزارش و حمله ماه نوامبر به سفارت انگلیس در تهران، ‌اتحادیه اروپا نیز در صدد آن برآمد تا نفت ایران را تحریم کند .

به گزارش نیویورک‌تایمز، آمریکا در 5 سال گذشته همواره تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کرده تا از پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای تهدید‌آمیز این کشور جلوگیری کند اما طرحی که کنگره آن را تصویب کرده، دولت آمریکا را بر آن می‌دارد تا گام نهایی را در مورد ایران برداشته و بانک‌ها و موسسه‌های خارجی در ارتباط با بانک مرکزی ایران را مجازات کند. بانک مرکزی ایران در طول سالیان گذشته همواره به جمع‌آوری سرمایه به‌دست آمده از صادرات نفتی جمهوری اسلامی بوده و تحریم آن تاثیر مستقیم و جدی بر اقتصاد ایران برجای می‌گذارد که به شدت به درآمد نفتی نیازمند است.

تحریم‌های جدید آمریکا به طور موثری تجارت خارجی با بانک مرکزی ایران را دشوار می‌کند. این اقدام به اندازه‌ای جدی و تاثیرگذار است که یکی از مقامات امنیت ملی در دولت اوباما،‌حدود دو ماه قبل تحریم بانک مرکزی ایران را قدم نهایی توصیف کرده بود.

گفتنی است دولت آمریکا برخی مفر‌ها را در تحریم‌های جدید برای متحدان نزدیکش در نظر گرفته تا پیامد تحریم‌ها را برای آنها کاهش دهد.

همچنین دولت آمریکا می‌تواند در صورتی که بهای نفت به شدت افزایش یابد یا امنیت ملی آمریکا تهدید شود،‌ این تحریم‌ها را لغو کند.

این در حالی است که هم اکنون نیز تحریم‌های جدید چالش‌های اقتصادی، دیپلماتیک و امنیتی را پیش روی دولت اوباما قرار داده است. اوباما و مشاورانش در زمانی که شرایط اقتصادی ایالات متحده مطلوب نیست خواستار افزایش بهای نفت نیستند. به همین دلیل اوباما ناچار است با دخالت در قانون عرضه و تقاضای بازار نفت، منابع جدید نفتی را روانه بازار کند تا قیمت‌ها به یک‌باره افزایش پیدا نکند. دیوید کهن، دستیار خزانه‌داری آمریکا بر این باور است که ایالات متحده باید برای فشار بر ایران این اقدامات را انجام دهد و در آن موفق خواهد بود.

اما وندی شرمن، دستیار جدید وزارت امور خارجه آمریکا در امور سیاسی بر این عقیده است که تحریم بیشتر ایران بهای نفت را افزایش داده و این به معنی درآمد نفتی بیشتر جمهوری اسلامی برای پیشبرد اهداف هسته‌ای‌اش خواهد بود.