تابوی مذاکره ایران و عربستان در کدام کشور می‌شکند؟

۱۱ آبان ۱۳۹۰ | ۱۶:۳۸ کد : ۱۷۵۲۰ اخبار اصلی
رابطه تهران – ریاض پنج شش سالی می‌شود که شکرآب شده و آنها را به همسایه‌هایی متضاد و بدبین نسبت به یکدیگر تبدیل کرده است. حتی بعضا دو کشور نسبت به هم بی تفاوت و خاموش نبوده و در مواردی کارشان به جنگ سرد کشیده شده و از خجالت هم درآمده اند.
تابوی مذاکره ایران و عربستان در کدام کشور می‌شکند؟
دیپلماسی ایرانی: رابطه مخدوش و سراسر سوءتفاهم ایران و عربستان در شش سال گذشته، وقتی به تحولات و انقلاب‌های عربی کشیده شد، دو کشور را مستقیما رویاروی یکدیگر قرار داد و کار را در مقاطعی به جنگ لفظی و تهدید به کشیدن شمشیر از غلاف کشاند. البته شمشیری از نیام درنیامد ولی دو طرف از نفوذ و قدرت منطقه ای خویش نهایت استفاده را بردند تا برنده کشاکشی باشند که در منطقه پدید آمده و نیاز به رهبر و هدایتگر دارد.

در زورآزمایی ایران و عربستان در جریان تحولات 9 ماه گذشته، شکل حضور و تاثیرگذاری عربستان در لیبی و مصر و یمن و بحرین متفاوت از جنس حضور تهران در بحرین و سوریه و یمن بوده است. با این حال این دو رویکرد متضاد هم اینک نیز به حرکت و نفوذ خود در این نواحی ادامه می‌دهند و می‌کوشند ضمن خنثی سازی تاثیرات یکدیگر، جا پای محکم تری در تحولات مردمی‌و تغییرات دولتی کشورهای اطراف داشته باشند.

حکایت رقابت تهران و ریاض در این 9 ماه، شبیه یکی از کارتون‌های معروف پلنگ صورتی است که یکی گل آبی می‌کارد و از رنگ صورتی متنفر است و دیگری آبی‌ها را می‌چیند و به جایش گل صورتی می‌کارد.

اما جنگ سرد ایران و عربستان با سناریویی که در امریکا کلید خورد وارد فاز تازه ای شد و منطقه را زیر سایه تهدید گرفت. گفته می‌شود سناریوی طرح ترور سفیر عربستان و دو سفارتخانه در خاک امریکا با همدستی دستگاه‌های اطلاعاتی عربستان و اسرائیل و احتمالا با مشارکت سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نوشته شده است. حتی اگر چنین هم نباشد و تنها امریکا مبدع آن باشد، بازهم نمی‌توان کتمان کرد که برنده این بازی رژیم صهیونیستی و سازمان منافقین خواهند بود. عربستان باید بداند که نمی‌تواند در ترس دائمی‌از جمهوری اسلامی‌ایران زندگی کند و تمام تهدیدها و اختلال‌ها را در امور داخلی یا کشورهای تحت نفوذش به تهران نسبت دهد و به رابطه ای چنین خصمانه و بدبینانه تا زمانی نامحدود ادامه دهد.

به نظر می‌رسد تهران با درک فوری محتوای توطئه طرح ترور، شورالی عالی امنیت ملی را فعال کرده و تصمیماتی را اتخاذ کرده و تحرکات دیپلماتیک خود را به صورت مستقیم و غیرمستقیم شدت بخشیده است. محور دیپلماسی ضد امریکایی و تعامل جویانه ایران در روزهای گذشته شخص علی اکبر صالحی بوده و اتاق فکری که برای خنثی سازی توطئه اخیر و تنویر افکار عمومی‌جهان عرب تدارک دیده شده، در شورای عالی امنیت ملی به رهبری سعید جلیلی قرار دارد. روز گذشته نیز رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به انتقادها به سفر صالحی به عربستان در مراسم تدفین ولیعهد این کشور گفت: حضور وزیر خارجه در عربستان نمی‌تواند بدون هماهنگی با مسئولان نظام صورت گرفته باشد و حتماً این سفر در شورای عالی امنیت ملی مصوب شده بود.

پس از سفر صالحی به ترکیه و عربستان، او حالا عازم قطر و عراق شده است تا درباره اختلافات میان ایران و اعراب مذاکره داشته باشد. در خبرها آمده است که نخست وزیر و وزیر خارجه قطر پیشنهاد کرده اند که مقام‌های ایران و عربستان گفتگویی مستقیم با هم داشته باشند و مسائل و مشکلات خود را شفاف و رودررو حل و فصل کنند. قطری‌ها همچنین گفته اند که نهایت سعی شان را می‌کنند تا روابط خود را با ایران گسترش دهند.

علی اکبر صالحی بعد از قطر عازم عراق شد و با هوشیار زیباری و جلال طالبانی دیدار کرد و پیام محمود احمدی‌نژاد را به طالبانی ابلاغ کرد. البته معاون عربی وزارت امور خارجه گفته است سفر منطقه ای صالحی با هدف بررسی بحران‌های سوریه،‌ یمن و بحرین انجام شده است.

حسین امیرعبداللهیان به ایسنا گفته است: قطعاً یکی از موضوعاتی که در سفر صالحی مورد اهتمام است مسائل مربوط به سوریه و بحرین و یمن خواهد بود و بعد دوم سفر او نیز به سناریوی ساختگی و کذبی که امریکایی‌ها ارائه داده‌اند مربوط می‌شود.

وی در عین حال گفته که ایران و عربستان در مسائل دوجانبه مشکل خاصی ندارند و تنها اختلاف و تفاوت دیدگاه‌هایی میان دو کشور نسبت به برخی مسائل منطقه‌ای از جمله در بحرین، ‌سوریه و یمن وجود دارد.

معاون عربی وزارت خارجه ابراز امیدواری کرده است که با حکمت و درایت مقام‌های عربستان سعودی، از این فرصت به وجود آمده در راستای مقابله با مداخلات خارجی و ترفندهای آنها استفاده شود.

مجموع سفرها و تحرکات دیپلماتیک مقام‌های کشورمان حاکی از آن است که برنامه مشخصی برای رفع سوءتفاهمات ناشی از طرح اتهام ترور سفیر عربستان از سوی ایران تدارک دیده شده و تهران قصد دارد پیش از تعمیق این اتهام، به روشنگری و تلطیف فضای منطقه بپردازد و توطئه‌های در راه را خنثی کند. در این بین دور از ذهن نخواهد بود که به درخواست تهران، میزی برای گفتگوی تهران و ریاض درباره اتهام اخیر و زمینه یابی برای همکاری‌های منطقه ای در یکی از کشورهای ترکیه، قطر یا عراق فراهم شود و دو طرف در زمینی بی طرف دیداری با یکدیگر برگزار و درباره بحرین، سوریه و مناسبات ریاض - تهران مذاکره کنند.


نظر شما :