عراق به سوریه‌ای دیگر برای ایران تبدیل می‌شود

رهبری سیاسی بغداد شامل نوری المالکی در قامت نخست وزیر در حال حاضر روابط دیپلماتیک نزدیکی با ایران دارد و از جمهوری اسلامی در مسائل مهم منطقه‌ای مانند سازمان کشور‌های صادر کننده نفت ، اوپک، و دولت بشار اسد در سوریه پشتیبانی می‌کند.

شماری از متحدان واشینگتن بر این باورند که خروج نیرو‌های نظامی از عراق به منزله چراغ سبزی به ایران برای افزایش مداخله‌های خود در این کشور خواهد بود. حتی برخی می‌گویند دولت آمریکا با صرف میلیارد‌ها دلار هزینه حمله به عراق ، موقعیتی طلایی برای ایران در این کشور ایجاد کرده است.

یکی از ناخوشایند‌ترین سناریو‌ها برای تحلیلگران این است که عراق از این پس جای سوریه را برای ایران پر کند. یک متحد عرب که انتقال منابع مالی و تجهیزات را به گروه‌هایی مانند حماس و حزب الله تسهیل می‌کند. یکی از مقامات عالی رتبه عرب مدتی پس از اینکه اوباما از قطعی شدن طرح خروج نیرو‌ها سخن گفت تاکید کرد که خروج نیرو‌ها به معنی این است که عراق به ایران بازگردانده شود و در عین حال نشانه‌ای از تعهد کمتر ایالات متحده به منطقه خاورمیانه خواهد بود. روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از وی گزارش داد که این دید کلی منطقه نسبت به خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق است.

این در حالی است که مساله ایران انتقاد محافظه‌کاران آمریکایی را نسبت به سیاست‌های اوباما برانگیخته است. مایکل روبین بر این باور است که مقامات ایران از قطعی شدن خروج نیرو‌های آمریکایی از خاک همسایه غربی غرق در شادمانی و سرور هستند. وی که پیش تر در پنتاگون فعالیت داشته مانند همفکرانش به منافع سرشار ایران پس از خروج آمریکایی ها از عراق اشاره می‌کند.

از سوی دیگر برخی معتقدند خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق، تمرکز ایران را بر کشور‌های دیگر افزایش می‌دهد. ایران توانسته‌ است از طریق گروه‌های مختلف از جمله مقتدی صدر در عراق نفوذ کند. اکنون نیز ایران می‌تواند توجه خود را به دیگر کشور‌هایی که نیرو‌های آمریکایی در آن حضور دارند معطوف کند و از جمله آنها می‌توان به افغانستان اشاره کرد که 100 هزار نیروی آمریکایی در آن حضور دارند.

به بیان بهتر در هر جایی که سربازان آمریکایی حضور داشته باشند، در آنجا ایران نیز حضور خواهد داشت زیرا ایرانیان می دانند که سربازان آمریکایی راهی برای فشار بر کاخ سفید به شمار می‌روند.

برخی موافقان طرح خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق می‌گویند که دولت اوباما در هدف خود برای پایان دادن به برنامه‌ها هسته‌ای ایران به خصوص از طریق تحریم‌ها موفق عمل کرده است. تا کنون ایران از توانایی خود برای هدف قرار دادن نیرو های آمریکایی در عراق استفاده کرده تا آنها آمریکا و متحدانش را از حمله به تاسیسات هسته‌ای بازدارد. این در حالی است که در زمان حمله آمریکا به عراق بسیاری بر این باور بودند که این حمله صدام حسین را سرنگون می‌کند و این در شرایطی است که وی دشمن ایران محسوب می شود که سابقه جنگی 8 ساله با جمهوری اسلامی داشته است. آنها امیدوار بودند که با روی کار آمدن حکومتی دمکرات در بغداد، تحولاتی در ایران ایجاد شود و این دولت دمکرات از طرح‌های آمریکا برای اصلاحات اقتصادی، سیاست انرژی و از بین بردن تسلیحات کشتار جمعی ،‌همکاری کند.

اما تنها نتیجه این حمله این بود که تهران از این فرصت مغتنم برای افزایش نفوذ خود در عراق استفاده کرد. مالکی و شماری از مقامات برجسته عراقی در دوران صدام حسین سال‌های زیادی را در ایران زندگی کرده و با مقامات ایرانی نزدیکی خاصی دارند. همچنین ایران که مذهب شیعه دارد با اکثریت شیعه عراق روابط خوبی داشته و از همین نفوذ مذهبی در کنار نفوذ تجاری و همکاری برای احداث پروژه‌ها برای بسط نفوذ کلی خود در عراق استفاده می‌کند.

مقامات دفاعی آمریکا می‌گویند که سپاه پاسداران ایران در ماه‌های اخیر انتقال تجهیزات به عراق را افزایش داده تا از این طریق خروج نیرو‌های آمریکایی از این کشور را سرعت بخشد. در ماه ژوئن 15 سرباز آمریکایی به دنبال حملات راکتی گروه‌های تندرو کشته شدند اما تهران هرگونه حمایت از این حملات را تکذیب می‌کند.