نوروز در آمريکا ؛ سفره هفت سین در کاخ سفید

 عید نوروز از جمله مناسبت هایی بوده است که مقامات دولت آمریکا از آن برای ابراز دوستی و نزدیکی با ایرانیان – بیشتر ایرانیان مقیم آمریکا – بهره برده اند. با وجودی که نوروز توسط سایر ملل در نقاط مختلف جهان جشن گرفته می شود، اما با توجه به این که روی صحبت بیشتر پیام های تبریک مقامات آمریکایی ایرانیان بوده اند، به نظر می رسد که نوروز از نظر آنان بیشتر مناسبتی است که مربوط به کشور ایران است تا سایر مللی که در گذشته دور بخشی از امپراتوری ایران بوده اند.

عید نوروز پیش از دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون چندان مورد توجه دولتمردان آمریکایی نبوده است. در آن دوران روابط میان تهران و واشنگتن که پس از تسخیر سفارت آمریکا در ایران و سپس جنگ 8 ساله با عراق روندی به شدت خصمانه به خود گرفته بود، این فرصت را فراهم نمی آورد تا دو طرف به مناسبت ها و اعیاد مورد احترام و سنتی طرف مقابل توجهی نشان دهند.

اما با ورود یک مشی دیپلماتیک جدید به عرصه سیاست خارجی ایران که به واسطه سیاست تنش زدایی دروان ریاست جمهوری خاتمی نمود یافته بود و همچنین روی کار آمدن یک دولت دموکرات در آمریکا، رفته رفته پیام تبریک به مناسبت رویدادها و اعیاد دو طرف به عنوان رویه ای غیر رسمی میان دو طرف جا افتاد و فضای جدیدی را بر روابط خاموش ایران و آمریکا حاکم کرد. گویی قانونی نانوشته میان تهران و واشنگتن به رسمیت شناخته شده بود که می توان در عین عدم وجود رابطه بین دولت ها، میان ملت ها پیوندهایی هر چند کم فروغ ایجاد کرد.

بیل کلینتون در کسوت یک مقام رسمی در کاخ سفید اگرچه خودش هرگز عید نوروز را به ایرانیان مقیم کشورش تبریک نگفت، اما این مهم را بر عهده وزیر خارجه کابینه اش گذاشت تا تقریبا هر سال جشن نوروز را به برگزار کنندگانش تبریک بگوید.

به تدریج مشخص شد که تبریک های متقابل نمی تواند آن چنان سنت شکنی و غیرقانونی جلوه کند که مخالفین سرسخت ایجاد رابطه میان تهران و واشنگتن را برنجاند. به همین دلیل رویه مذکور در دولت محافظه کار جورج بوش نیز گرامی داشته شد.

دولت بوش و نوروز 

دولت کنونی آمریکا عید نوروز را از جمله مناسبت های رسمی می شناسد و معمولا خود را ملزم می کند که در هنگام فرا رسیدن این عید پیام تبریکی را به ایرانیان مقیم آمریکا، سایر مللی که نوروز را جشن می گیرند و حتی ملت ایران ارسال کند.

این رویه ای است که جورج بوش نیز تا حدی به آن وفادار بوده است و از سال 2003 تا 2006 پیام های تبریکی را به مناسبت عید نوروز منتشر کرده است. بوش در پیام سال 2003 خود ایرانیان مقیم آمریکا را مورد خطاب قرار داده و از طرف خود و لورا بوش بهترین آرزوها را برای آنان و خانواده هایشان داشته است.

او در سال 2004 هم پیامی را با همین مضمون به ایرانی های مقیم آمریکا ارسال کرد و طی آن از معتقدین به همه ادیان خواست که برای درک متقابل و صلح در تمام جهان دعا کنند. بوش در سال 2005 هم نوروز را به ایرانیان و سایر مللی که این ایام را جشن می گیرند، تبریک گفت و تاکید کرد که جشن نوروز برای آمریکایی ها یادآور تنوع مللی است که به قوی تر و بهتر شدن آمریکا کمک کرده اند.

جورج بوش سال 2006 نیز این تبریک را تکرار کرد و به تمام مللی که نوروز را جشن می گیرند، این ایام را شاد باش گفت.

اما تبریک سال نوی ایرانی فقط مختص به رئیس جمهور آمریکا نیست. جان کری، رقیب بوش در انتخابات سال 2004 آمریکا در همان زمانی که درگیر مبارزات انتخاباتی خود بود، طی ارسال پیامی تبریک به ایرانی های مقیم آمریکا نوروز را منادی احیا و تولدی دوباره دانسته است. او در این پیام تصریح کرد که آمریکایی ها باید از این فرصت برای محترم شمردن سهمی که جامعه فارسی-آمریکایی در پیشرفت آمریکا داشته اند، استفاده کرد.

آرنولد شوارزنگر، فرماندار کالیفرنیا نیز از جمله کسانی است که عید نوروز را به ایرانیان تبریک می گوید. او در پیام تبریک سال 2004 خود آورده است که سال نوی ایرانی یکی از رویدادهای فرهنگی بارز در کالیفرنیان و سراسر جهان است.

سنت تبریک سال نو در میان مقامات آمریکایی فقط به رئیس جمهور این کشور و فرمانداران ایالت ها محدود نمی شود و گاهی از سوی دیپلمات های آمریکایی نیز مورد توجه قرار می گیرد. شین مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از جمله این دیپلمات ها است. او که قادر است به زبان فارسی تکلم کند، در سال 2006 همزمان با آغاز سال نوی ایرانی پیام مفصلی را در این مورد منتشر کرد و طی آن اعلام کرد که ایران تاریخی پرافتخار از مدارا و احترام به حقوق بشر دارد. وی در این پیام گفت که امروزه ایرانیان مانند گذشته به تلاش برای دستیابی به دموکراسی، آزادی و حقوق حقه خود ادامه می دهند.

نوروز آمریکایی – ایرانی ها

توجه به ویژگی های مثبت سیاسی احترام به اعیاد و مناسبت ها باعث شده است تا ایرانیان مقیم آمریکا نیز نسبت به هرچه با شکوه تر برگزار کردن نوروز در غربت مصم تر شوند. برگزاری جشن نوروز همچنین سبب می شود که جامعه ایرانی در آمریکا بیشتر از پیش جدی گرفته شده و وجود ایرانیان به عنوان بخشی مهم و تاثیرگذار در جامعه آمریکایی تلقی گردد.

هر ساله حدود 2 میلیون ایرانی مقیم آمریکا – منهای سایر ملل مهاجر آمریکا که هر ساله نوروز را جشن می گیرند – 13 روز عید را به دید و بازدید از اعضای فامیل سپری می کنند. این مراسم به گونه ای است که آمریکایی های ساکن شهرهای ایرانی نشین با فرارسیدن بهار جنب و جوش و سرزندگی این روزها را در محل زندگی خود کاملا حس می کنند.

هم اکنون کارناوال خیابانی نوروز 25 مارس هر سال با حضور ایرانیان و سایر ملل در نیویورک یکی از رویدادهای پرطرفدار در نیویورک است. مراسم مشابهی نیز در 15 شهر ایالت کالیفرنیا برگزار می شود و هزاران توریست برای دیدن از این جشن خیابانی به این شهرها می روند.