قطر؛ آدرس جدید طالبان

غرب از دوسال پیش به این سو پس از اصرار و تاکید دولت افغانستان مبنی بر وارد مذاکره شدن با طالبان به عنوان راه حلی افغانی برای حل مشکلات موجود بر سر راه صلح در افغانستان، تن به پذیرش مذاکره داد و گروههای درگیر با دولت مرکزی در افغانستان که در یک دسته بندی کلی و غیر تخصصی از آنان با عنوان طالبان یاد می‌‌شود پس از این تصمیم کاخ سفید دچار انشقاق عملی و تئوری گردیدند. تا انجایی که سخن از گروهی نوظهور در بین طالبان موسوم به طالبان میانه رو به میدان امد و این ادبیات در عرصه امنیتی خود به خود بیانگر نوعی شکاف و دسته بندی بین گروههای تروریستی در افغانستان محسوب شده و بازگو کننده طیفی است که دارای تفکرات تعدیل یافته در ایدولوژی و عملکرد بوده و شاید در بدبینانه ترین حالت در کنار راه های نظامی‌‌و مبارزات نامنظم نیم نگاهی نیز به مذاکره برای برآورده شدن حداقل های خود داشته باشند .

نقطه اوج هم گرایی طالبان در خصوص مذاکره پس از کشته شدن بن لادن رونمایی شد طالبان که خود را پس از بن لادن در تنگنای اقتصادی، استراتژیک و امنیتی می‌‌دید سعی کرد به طور همزمان با رخ کشیدن توانمدی نظامی، ترور شخصیتها و حمله به نقاط حساس نظامی‌‌میزان تلفات نظامیان را نسبت به غیر نظامیان افزایش دهد تا به این طریق به تعارض خود با دولت افغانستان و نیروهای خارجی رسمیت بیشتر بخشد واز خود چهره ای دارای قدرت اطلاعاتی و هدفمندی نظامی‌‌به نمایش گذاشته و با پیش گرفتن سیاست قبول مذاکره به بُعد نظامی‌‌خود، توانایی سیاسی و دیپلماسی نیز بیفزاید. البته تمام این حرکات و رفتار ها به روشنی و وضوح صورت نمی‌‌پذرید و طالبان در مواضع رسمی‌‌خود که عموما توسط سخنگوی خود اعلام می‌‌دارند سعی در کم رنگ جلوه دادن اهمیت مذاکره را دارند اما در عمل تمام نشانه ها به نفع موافقان مذاکره است و گام ها، سمت وسویی غیر از مذاکره ندارند حال در این بین برای تدارک رسیدن به این مذاکرات باید مقدماتی فراهم گردد و اولین گام حذف مذاکره کنندگان احتمالی از لیست سیاه آمریکایی بود و سپس با محور قراردادن "ملا ضعیف" سفیر طالبان در پاکستان به عنوان یکی ارکان مذاکره و نامگذاری گروه دیگر از طالبان با عنوان "طالبان پاکستان" انشقاقی دیگر نیز در بین شاخه های تندرو تر طالبان ایجاد کند.

 اما لازمه این رایزنی ها وآغاز مذاکرات رسمی‌‌ تغییر آدرس طالبان است تا امکان هرچه بیشتر تبدیل طالبان از یک گروه چریکی تندرو به یک گروه سیاسی فراهم گردد فکر ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان را باید از تفکرات نماینده پیشین ومتوفی آمریکا در افغانستان بر شمرد "هالبروک" از بنیان گزاران این تفکر بر این باور بود که کشاندن ارکان طالبان از سنگر و بیابانهای افغانستان به پشت میز یک دفتر کار نه تنها روحیه آنان را ازرهبری گری نظامی‌‌ به رهبران سیاسی تبدیل می‌‌کند بلکه آنها را عافیت طلب تر و منعطف تر می‌‌سازد .

این تفکر همچنین در پی دور کردن سران سیاسی طالبان از پاکستان و تغییر محل آنها بود. ابتدا حذف تمامی‌‌کشورهای همسایه و امارات و عربستان به دلایل متعدد جهت این ادرس در نظر گرفته شد سپس گزینه ترکیه و اکنون قطر به روی میز قرار دارد. این دو کشور هر دو از افغانستان دارای فاصله طولانی هستند اما ارجعیت قطر به ترکیه برای طالبان بیشتر خواهد بود زیرا ترکیه بطور مستقیم درگیر حضور ناتو در افغانستان است، دولت افغانستان با توجه به پیشینه ارتباط با ترکها از نظر دیپلماسی در ترکیه قدرت بیشتری دارد و از سوی دیگر قطر کشور کوچک ثروتمندی که عوامل طالبان برای سفر به آن می‌‌توانند ضمن حفظ ارتباط خود با کشور های عربی از حمایت آنان نیز بطور مستقیم برخوردار شوند. امتیازی که شاید در ترکیه به دلیل نوع اتخاذ سیاست خارجی ترکیه و تلاش آن کشور برای در دست گرفتن زعامت کشورهای مسلمان زیاد به مذاق اعراب خوش نیاید و موافقتهای حاصل شده حمایت اعراب را برای طالبان به همراه نداشته باشد و طالبان که از برآیند ایدولوزیک – مالی و نظامی‌‌پاکستان ، آمریکا و پدر خوانده اعراب (عربستان) شکل گرفت و حمایتهای مالی اعراب به اقتدار طالبان شکل نهایی انجامید. اکنون نیز طالبان همچنان نیازمند گوشه چشم اعراب بوده و قرار گرفتن زیر سایه آنان همواره برایش از اهمیت قابل توجه برخوردار است و قطر تمامی‌‌این شرایط را برای تاسیس دفتر و آدرس سیاسی طالبان داراست و طالبان با این نشانی خواهند توانست کارت دعوت به جلسات مذاکرات را حتی در قلب اروپا دریافت نموده و با شرکت در آن صحنه نظامی‌‌را به بازیگری سیاسی تبدیل کنند وفصل تازه ای را درتاریخ افغانستان رقم بزنند .