برزیلی‌ها هواشناسان خوبی هستند
سخنان وزیر امورخارجه برزیل با سیاست‌های کلی که در حال حاضر خانم دیلما یوسف دنبال می‌کند کاملا تطابق و هماهنگی دارد. به این صورت که سیاست‌هایی که رئیس جمهور جدید برزیل در رابطه با ایران دنبال می‌کند، نسبت به سیاست‌هایی که در دوران آقای لولا بود، محتاطانه تر است.
در این جا لازم است به نکته ای اشاره کنم: اگر به روند تحولات روابط برزیل با ایران بنگریم، می‌بینیم که عموما روسای جمهور برزیل در سال‌های اولیه روی کار آمدنشان ، برخوردی کاملا محتاطانه و محافظه کارانه نسبت به ایران دارند. به مرور زمان این رویکرد تغییر پیدا می‌کند و عموما در سال‌های بعدی بهتر شده است. این چیزی است که من در بیست و پنج سال اخیر شاهد آن بوده ام.
حال چرا چنین قاعده ای بر رفتار برزیل حاکم است؟ برزیل با امریکا روابط تجاری، اقتصادی بسیار بسیار فراوانی دارد. امریکایی‌ها شریک اول تجاری برزیل محسوب می‌شود، هم از نظر صادرات و هم از نظر واردات. برزیل حجم قابل توجهی صادرات به امریکا دارد به نحوی که در برخی سال‌ها تراز تجاری به نفع برزیلی‌ها است. لذا برزیل نمی‌تواند نسبت به مسائل سیاسی در رابطه با امریکا بی تفاوت باشند. نه تنها نمی‌توانند بی تفاوت باشند، بلکه در این زمینه بسیار محتاطانه عمل می‌کنند.
خانم دیلما یوسف درباره حقوق بشر و مسائل حقوق بشری بسیار حساس تر از آقای لولا است. تجارب خانم یوسف در این زمینه بسیار کمتر است و لذا گذر زمان بسیار روی نقطه نظرات ایشان تاثیر خواهد داشت. ما اصلا نباید انتظار داشته باشیم که الان برزیلی همان روابطی را که در پایان دوره آقای لولا داشتیم، داشته باشیم. بنابراین بحثی که وزیر امور خارجه برزیل کرده اند در این راستا است.
اما این اندکی با آن چه که برزیلی‌ها با هماهنگی ترکیه در خصوص مسئله هسته ای ایران انجام دادند، تعارض دارد. به واقع نقش هماهنگ کننده برزیل در توافقنامه تهران قابل توجه بود. در آن زمان موضع سیاسی برزیل بر مسئله هسته ای ایران واقع بینانه تر و اجرایی تر بود. علت این مسئله هم برخورد خود آقای لولا بود و هم فضایی که در آن زمان در روابط ایران و برزیل حاکم بود.
برزیلی‌ها در حوزه سیاسی بسیار کاسب کارانه عمل می‌کنند و به شدت منافع ملی خود را مد نظر قرار می‌دهند. به محض این که ببینند فضای سیاسی در رابطه با ایران تغییراتی می‌کند، آن‌ها هم بلافاصله مواضع و سیاست‌های خود را تغییر می‌دهند. بنابراین برزیلی‌ها مواضع شناوری دارند.
مسئله هسته ای ایران به موضوعی اظهر من الشمس در عرصه بین المللی تبدیل شده است. بعد از هزاران ساعت بازدیدهایی که توسط نمایندگان آژانس و حتی کسانی که نمایندگان مجموعه‌های دیگری هستند و در قالب نماینده آژانس به ایران سفر می‌کنند، صورت گرفته است، نشان داده است که انحرافی در برنامه هسته ای ایران دیده نمی‌شود. حتی مدیر کل وقت یعنی آقای البرادعی نیز اعلام کرده است که تخلفی مبنی بر این که ایران به سمت تولید سلاح هسته ای برود دیده نشده است.
لذا مطرح کردن دوباره این حرف که به طور مثال برزیل در مرود مقاصد هسته ای ایران تردید دارد، جایگاهی ندارد. حداقل این است که وزیر امور خارجه برزیل نباید چنین حرفی بزند و از او چنین سخنی بعید است. بالاخره وزیر خارجه برزیل یک دیپلمات باسابقه است و انتظار می‌رود ایشان سنجیده تر سخن بگوید. بنابراین موضع وزیر امور خارجه برزیل در راستای حرف‌های همیشگی و تکراری است که امریکایی در مسئله هسته ای ایران بیان می‌کنند.
بنابراین نمی‌توان گفت چرخش خاصی در مواضع برزیل روی داده است. خیر؛ چرخش خاصی به وجود نیامده است، برزیلی‌ها هواشناسان خیلی خوبی هستند، هوا را نگاه می‌کنند و بر اساس هوا و منافع ملی خود اظهار نظر می‌کنند.
نظر شما :