انجمن پادشاهی‌های عربی یا شورای همکاری خلیج فارس؟

۲۳ شهریور ۱۳۹۰ | ۰۰:۵۲ کد : ۱۶۱۹۰ اخبار اصلی
دیپلماسی ایرانی مواضع اخیر شورای همکاری خلیج فارس درباره انقلاب‌های عربی و ایران را در گفت و گو با دکتر اصغر زارعی، کارشناس مسائل خاورمیانه بررسی کرده است.
انجمن پادشاهی‌های عربی یا شورای همکاری خلیج فارس؟
دیپلماسی ایرانی: شورای همکاری خلیج فارس که از ابتدای آغاز حرکت‌های مردمی‌در خاورمیانه مواضع محافظه کارانه ای اتخاذ کرده است، با پذیرش پیوستن اردن و مغرب به این شورا می‌رود تا به نهادی متشکل از پادشاهی‌های عربی در منطقه را در آستانه قرن بیست و یکم و در بحبوحه موج سوم دموکراسی در دنیا تبدیل شود. البته گرایش ضد ایرانی این شورا را نیز نباید از نظر دور داشت. گرچه برخی راه اندازی نیروگاه بوشهر را دلیلی برای طرح این موضع گیری‌ها می‌دانند اما باید گفت نشست اخیر این شورا که در آن مغرب و اردن به عضویت پذیرفته شده اند، محفلی بود برای ابراز مواضع ضد ایرانی کشورهای عضو. دیپلماسی ایرانی این مسئله را در گفت و گو با دکتر اصغر زارعی، کارشناس مسائل خاورمیانه بررسی کرده است:

 

پیوستن اردن و مغرب به شورای همکاری خلیج فارس چه دلیلی دارد و با چه هدفی انجام شده است؟

 

اگر فلسفه و سابقه تشکیل شورای همکاری خلیج فارس را مورد توجه قرار دهیم،‌ می‌بینیم که شورای همکاری خلیج فارس قاعدتا بر اساس موقعیت جغرافیایی و اهداف خاصی که در این منطقه وجود داشته است در سال 1981 شکل گرفته و در سال 1982 عملا و رسما کار خود را آغاز کرد. قبلا هم مطرح بود که برخی از دولت‌ها مثل عراق، سوریه و اردن به این جمع بپیوندند که در آن مقطع هم به علت مخالفت‌هایی که وجود داشت، پیوستن این کشورها عملی نشد.

امروز هم پیوستن دولت اردن و دولت مغرب به این اتحادیه کار منطقی ای نیست و می‌تواند حوزه عمل شورای همکاری خلیج فارس را از این محدوده جغرافیایی فراتر ببرد و قاعدتا اهداف اولیه شورای همکاری را پوشش نخواهد داد.

در مقطعی عضویت یمن در شورای همکاری خلیج فارس هم مطرح بود اما با تعریف جغرافیایی خلیج فارس، اضافه شدن این کشورها با اهداف اولیه شکل گیری این شورا در تعارض و مباینت است.

 

شکل جدید شورای همکاری خلیج فارس و تشکیلات جدید این شورا چه هدفی را برای خود برگزیده و چه تاثیری در معادلات منطقه ای خواهد داشت؟

 

من فکر می‌کنم هدف از پیوستن برخی کشورها مانند اردن و مغرب و احیانا برخی از کشورهای دیگر در شرایط موجود به نوعی حرکت در جهت کند کردن و توقف جرکت بیداری اسلامی‌و هماهنگی بیشتر میان کشورهای عضو اتحادیه عرب است. در حال حاضر بیست و دو کشور در اتحادیه عرب عضویت دارند اما امروز عمدتا کشورهایی در این حوزه و در شورای همکاری خلیج فارس ورود می‌کنند که در معرض بیداری اسلامی‌قرار دارند. من تصور می‌کنم این اقدامات بر اساس سمت دهی و جهت دهی قدرت‌هایی مانند امریکا و دولت‌های غربی صورت می‌گیرد و توسط آن‌ها هدایت می‌شود.

 

شکل جدید شورای همکاری خلیج فارس چه تاثیری بر نقش منطقه ای ایران خواهد داشت؟

 

بحث ایران با کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس همیشه این بوده است که امنیت و ثبات منطقه مرهون همکاری کشورهای حاضر در حوزه جغرافیایی خلیج فارس است و مداخله هر دولت خارجی،‌ چه ایالات متحده امریکا، چه اتحادیه اروپا و غیره باعث بی ثباتی و تزلزل در امنیت و اهداف بلند مدت این منطقه خواهد شد و من فکر می‌کنم کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با پیوستن برخی دیگر از کشورهای عربی به این شورا سعی می‌کنند حمایت‌های بین المللی و حمایت کشورهای بزرگ و قدرتمند را برای خود بیشتر کنند. این مسئله قطعا بر نوع همکاری و روابط جمهوری اسلامی‌ایران با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به ویژه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس تاثیرگذار خواهد بود و نقش تخریبی خواهد داشت.

 

نظر شما :