نامه‌نگاری از نوع هسته‌ای
محتوی این نامه‌ها همواره چیزی جز تمایل به گفت و گو و حل بن بست هسته‌ای جمهوری اسلامی از طریق مذاکره نبوده است. همان محتوایی که در نامه‌های خاویر سولانا برای حسن روحانی نیز به چشم می‌خورد. رئیس پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز بارها همچون جانشین کنونی خود برای دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران نامه فرستاده بود. باید گفت که در آن زمان این نامه‌ها کارساز‌تر بوده و دست کم به برپایی چند دور مذاکره کمک می‌کردند. اما روالی که چند سال اخیر بر پرونده هسته‌ای ایران حاکم شده حتی بر ثمربخشی این نامه‌های هسته ای نیز تاثیر گذاشته است.
اما از اوایل سال جاری که اشتون برای جلیلی نامه فرستاد تا تیم مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران پای میز مذاکره باز گردند، دیگری نامه‌ای از مبداء بروکسل برای جلیلی در تهران ارسال نشده است. اشتون که پس از مذاکرات دی ماه گذشته در استانبول و بی نتیجه ماندن گفت و گو‌هایی که به زحمت دو روی کاری را به خود اختصاص داد، با یاسی آشکار در برابر دوربین رسانه ها حاضر شد و از شکست مذاکرات سخن گفت.
این دلسردی تا اوایل سال جاری ادامه داشت تا اینکه رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصمیم گرفت بار دیگر شانس خود را آزموده و برای ایران نامه دعوت به مذاکرات بفرستد. این نامه هفته‌ها روی میز جلیلی منتظر پاسخ بود و سرانجام به گونه‌ای به آن پاسخ داده شد که اشتون به صراحت اعلام کرد ایران برای ادامه مذاکرات از انگیزه لازم برخوردار نیست. به این ترتیب بهار امسال بدون مذاکره هسته‌ای برای ایران به پایان رسید تا در تابستان پیشنهاد طرح گام به گام روسیه برای ایران با آغوش بازتری پذیرفته شود. مسکو پیشنهاد داد تا در صورت پاسخ دهی ایران به سئوالات مطرح از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحریم‌های بین‌المللی به تدریج لغو شوند.
اما با وجود بیش از یک ماه از علنی شدن این طرح هیچ پیشرفتی در آن حاصل نشده و این در حالی است که آمریکا و متحدان اروپایی‌اش از این طرح همانند پیشنهاد اخیر تهران استقبال نمی‌کنند. پس از به تعبیری در تعلیق قرار گرفتن طرح روسیه، فریدون عباسی طرح روسیه را با جملاتی تازه‌تر از زبان جمهوری اسلامی مطرح کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیشنهاد داد تا بازرسان بین‌المللی بتوانند در صورت لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برای مدت 5 سال بر تاسیسات هسته‌ای نظارت داشته باشند. این پیشنهاد پس از آن ارائه شد که تهران اعلام کرد بخش حساسی از فعالیت‌های هسته ای را به زیر زمین منتقل کرده و از سوی دیگر از سانتریفوژ‌های تازه‌ای استفاده می‌کند که سرعت تولید اورانیوم با غنای بالا را چند برابر می‌کند.
اکنون با توجه به پیشرفت‌های حاصل شده در فعالیت‌های هسته‌ای ایران که غرب و آژانس ادعای تهدید آمیز بودن آن را مطرح می‌کنند، و در شرایطی که احتمال افزایش فشار‌ها بر ایران به دنبال انتشار گزارش آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی وجود دارد،جلیلی با ارسال نامه به دفتر اشتون بار دیگر توپ را به زمین گروه 1+5 انداخته است. گروهی که اخیرا برخی اعضای آن از جمله فرانسه موضع گیری‌های تندی علیه تهران داشته‌اند. سعید جلیلی در نامه خود خطاب به اشتون گفته است که تهران برای مذاکرات تازه آمادگی دارد. اما این نامه که از تاریخ ارسال آن چند روزی می‌گذرد هنوز واکنشی به همراه نداشته است.
اشتون تنها به ذکر این نکته که نامه را دریافت کرده و آن را بررسی خواهد کرد،اکتفا کرده است. برخی بر این گمانند که شاید اشتون تصمیم داشته باشد لحن پاسخ خود را مطابق با لحن گزارش قریب‌الوقوع آژانس تنظیم کند که گفته می‌شود در آن به طور فزاینده‌ای نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی شده است. به این ترتیب چشم انداز ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران چندان امیدوار کننده به نظر نمی‌رسد. این در حالی است که تهران همچنان بر ادامه غنی سازی تاکید دارد و این همان موضوعی است که تا کنون چندین دور از مذاکرات را به کام شکست کشانده است. غرب تاکید دارد که فعالیت‌های غنی سازی ایران تهدید آمیز بوده و باید متوقف شود، اما برای تهران غنی سازی خط قرمز است. در چنین شرایطی حتی در صورت پاسخ مثبت اشتون و تعیین شدن تاریخی که بعید به نظر می‌رسد، باز هم سرنوشت تازه‌ای در انتظار مذاکرات هسته‌ای نخواهد بود.
نظر شما :